بررسي بحران حضور آمريکا در عراق براي اوپک، از ديد يک تحليلگر مسائل نفتي

شهران طبري از راديو فردا درباره بحراني که حضور آمريکا در عراق براي اوپک ايجاد کرده است، گفتگويي دارد با نصير شيرخاني، تحليلگر مسائل نشريه نفتي «آپ استريم»، در لندن: شهران طبري (راديوفردا): آقاي شيرخاني، يکي از مسائلي که اين روزها در مورد عراق مطرح هست، مسئله نمايندگي عراق بعد از صدام در اوپک است، يعني تا تشکيل دولت موقت خود عراق از طرف مردم عراق. و در اين فاصله که آمريکاييها دولت گذار را تشکيل مي دهند، اين مسئله که چه کسي بايد نماينده عراق در اوپک باشد، مسئله مهمي شده است. ايران مي گويد که آمريکا حق فرستادن نماينده به اوپک را در اين دوره ندارد. فکر مي کنيد اين چه تاثيري در ساخت اوپک خواهد داشت و چه عواقبي دارد؟ نصير شيرخاني (تحليلگر مسائل نشريه نفتي «آپ استريم»): هنوز زود است که پيامدهاي تغيير دولت را در عراق بر اوپک بسنجيم. دولت موقت عراق هنوز تشکيل نشده و معلوم نيست که چه کسي وزير نفت عراق شود و بعيد به نظر مي آيد که يک آمريکايي وزير نفت عراق شود. در نتيجه بايد چند ماهي صبر کرد تا اين دولت موقت تشکيل شود، شکل بگيرد و وزير نفت تازه اي براي عراق سر کار بيايد و اين وزير نفت تصميم بگيرد که آيا عراق بايد جزو اوپک باشد. اگر بخواهد جزو اوپک باشد، شرايطش چه خواهد بود. چون مي دانيد سالهاست که عراق با وجود اينکه عضو اوپک بوده است، نتوانسته آنطور که بايد و شايد نفت توليد کند، به خاطر تحريمهاي سازمان ملل، سالهاست که نتوانسته توليد خود رو به صورت طبيعي انجام دهد و نفت توليد کند. اين مشکلاتي که عراق دارد بايد حل شود و بعدا عراق در مورد چگونگي عضويت در اوپک تصميم بگيرد. احتمال دارد که عراق جزو اوپک بماند، اما بگويد که ما چون سالها از توليد نفت محروم بوده ايم، تا آنجا که بتوانيم بايد نفت توليد کنيم. ش.ط.: مسئله، نمايندگي عراق در اين مدت است. آيا نماينده اي که برود، حتي اگر که عراقي باشد، اما منتخب دولت آمريکا، اعضاي ديگر اوپک اين را قبول مي کنند؟ ن.ش.: مشکل اين است که الان دولتي تعيين نشده است، ولي دولتي هم که تشکيل خواهد شد، اعضاي اين دولت آمريکايي نخواهند بود. اينها عراقي خواهند بود. و نماينده اي که از طرف دولت موقت و جديد عراق معرفي مي شود، اينها بايد وي را قبول کنند، چون اگر بگويند که شما را آمريکاييها تعيين کرده اند، آنها هم ممکن است بگويند که بيشتر اعضاي اوپک که کشورهاي ديکتاتوري هستند، وزيران و دولتشان لزوما منتخب مردم نيست. در نتيجه فکر نمي کنم اين مشکلات پيش بيايد، ولي اگر يک فرد آمريکايي انتخاب شود به عنوان وزير نفت عراق، آنموقع مشکلاتي خواهد داشت. ش.ط.: آقاي شيرخاني، از نظر تکنيکي اگر يک کشور براي دوره اي بخواهد از اوپک غايب باشد و بعدا برگردد، آيا اين امکان هست؟ ن.ش: آري، امکان آن هست. مي تواند عضويت خود را به حال تعليق در آورد و بعدا مجددا عضو اوپک شود. اين احتمال دارد. ولي هنوز زود است به اين سوال جواب داد که آيا عراق جزو اوپک خواهد ماند. اگر ماند شرايطش چه خواهد بود، به چه شکل خواهد ماند، آيا به نفع عراق خواهد بود که جزو اوپک باشد. اين مسائلي است که بعدا معلوم خواهد شد. ش.ط.: آيا اين احتمال هست که کشورهاي عضو اوپک در مخالفت با دولتي که در عراق تعيين مي شود، عراق را از عضويت در اوپک محروم کنند؟ ن.ش.: مي دانيم به نفع اوپک نيست که عراق جزو آن سازمان نباشد، به خاطر آنکه عراق در سالهاي آينده بزرگترين توليد کننده نفت اوپک خواهد شد. يعني بعد از عربستان بزرگترين عضو اوپک خواهد شد، اگر بخواهد در اوپک بماند. و اگر اينها عضويت عراق را نپذيرند، فقط به ضرر خودشان خواهد بود. يعني به ضرر منافع کارتل است که يک عضو مهمش را رد کند. در فاصله اي که آمريکاييها دولت گذار را تشکيل مي دهند، اين مسئله که چه کسي بايد نماينده عراق در اوپک باشد، مسئله مهمي شده است. ايران مي گويد که آمريکا حق فرستادن نماينده به اوپک را در اين دوره ندارد. نصير شيرخاني، تحليلگر مسائل نشريه نفتي «آپ استريم»، به راديو فردا مي گويد: هنوز زود است که پيامدهاي تغيير دولت را در عراق بر اوپک بسنجيم. دولت موقت عراق هنوز تشکيل نشده و معلوم نيست که چه کسي وزير نفت عراق شود و بعيد به نظر مي آيد که يک آمريکايي وزير نفت عراق شود. اوپک بايد نماينده دولت موقت و جديد عراق را قبول کند، ولي اگر يک فرد آمريکايي به عنوان وزير نفت عراق انتخاب شود، آنموقع مشکلاتي خواهد داشت. به نفع اوپک نيست که عراق جزو آن سازمان نباشد، به خاطر آنکه عراق در سالهاي آينده بزرگترين توليد کننده نفت اوپک خواهد شد.