مخالفت كشورهاي قفقاز با پيشنهاد جمهوري اسلامي براي تشكيل يك پيمان امنيتي مشترك

گلناز اسفندياري (راديوفردا): ولايت قلي اف، وزير خارجه جمهوري آذربايجان گفت هرنوع ترتيبات امنيتي در منطقه قفقاز، نياز به مشارکت اتحاديه اروپا و پيمان ناتو دارد. آقاي قلي اف، به پيشنهاد کمال خرازي وزير امور خارجه ايران واکنش نشان مي داد که در سفر هفته پيش خود به جمهوري هاي آذربايجان، ارمنستان و گرجستان گفت اين سه کشور، همراه ايران روسيه و ترکيه مي توانند نظام امنيتي خاص خود را در منطقه، بوجود آورند. وزارت خارجه گرجستان هم گفت در حال حاضر موقع طرح چنين موضوعي نيست اما وزير امور خارجه ارمنستان، از اين پيشنهاد استقبال کرد. در مورد موضع جمهوري آذربايجان، دکتر احمد نقيب زاده استاد روابط بين الملل در تهران در مصاحبه با راديوفردا مي گويد: دكتر احمد نقيب زاده (تهران): در قبل صحبت از اين بود که چنين اتحادي بين ايران، ارمنستان و يونان بوجود آيد و گاهي هم صحبت از ايران، روسيه و هند مي شد. در آن زمان شايد مي شد چنين پيشنهادي را مورد مطالعه قرار داد ولي در شرايط فعلي كه بعضي ها ايران را هدف بعدي آمريکا تلقي مي کنند بيايند مثلا با ايران متحد شوند، چنين چيزي بعيد به نظر مي رسد، و بعد هم نظر آذربايجاني ها کاملا واقع بينانه است براي آنکه اگر قرار است اتحادي صورت بگيرد، بايد در کشوري صورت بگيرد، يا واحدي صورت بگيرد که قابليت دفاع را داشته باشد و بتواند کاري انجام دهد. ولي از يک سو، چنين چيزي امکان پذير نيست که بين ايران و ترکيه مثلا چنين توافقي صورت بگيرد و بعد بين آذربايجان و ارمنستان که دعواي طولاني دارند، چنين توافقي صورت بگيرد. من فکر مي کنم که آقاي خرازي، تحت تاثير فضاي داخلي که مرتب مي گويند که وزارت امور خارجه منفعل برخورد مي کند، شايد خواسته است از موضع فعالانه حرکتي انجام دهد ولي خب اين حرکت بسيار مشخص است که به جايي نخواهد رسيد و عقيم خواهد ماند. مينا بهارمست (راديوفردا): فکر مي کنيد که روسيه به طور مشخص و جداگانه علاقه مند به اين باشد که با توجه به وضع منطقه به توافقي دوجانبه با ايران در زمينه مسائل امنيتي برسد؟ دكتر احمد نقيب زاده: در گذشته چنين تمايلي وجود داشت و طبيعي هم بود. براي اينکه ايران و روسيه داراي منافع مشترکي بودند در آسياي ميانه و حداقل در مورد مسائل امنيتي. ولي در شرايط فعلي بعيد مي دانم که روسيه هم تمايلي داشته باشد که سرنوشت خودش را به ايران گره بزند. اگر کاري مي بايست صورت بگيرد بايد قبل از حمله آمريکا به عراق باشد و روي يک مباني محکم تري باشد تا اينکه تهديدي که الان متوجه منطقه است. آذربايجان و گرجستان با پيوستن به جمهوري اسلامي در يك پيمان امنيتي شش طرفه مخالفت ورزيدند. تشكيل پيماني امنيتي ميان آذربايجان، گرجستان و ارمنستان با روسيه، ايران و تركيه را هفته گذشته، كمال خرازي، وزير امورخارجه جمهوري اسلامي به سه كشور قفقاز پيشنهاد كرده بود. تنها وزير امورخارجه ارمنستان نسبت به اين پيشنهاد واكنش مثبت نشان داد. دكتر احمد نقيب زاده، استاد روابط بين الملل دانشگاه تهران، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد واكنش آذربايجان طبيعي بود چون امضا كنندگان پيمان دفاعي بايد قدرت دفاع داشته باشند. وي مي افزايد در حالي كه ايران را مورد تهديد آمريكا مي دانند، نمي آيند باآن پيمان دفاعي امضا كنند. وي مي گويد در حال حاضر نه تنها سه كشور قفقاز، بلكه هيچ كشور ديگري، از جمله روسيه، حاضر نمي شود سرنوشت خود را سرنوشت جمهوري اسلامي گره بزند.