لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۴:۵۶

نگاهي به گزارش گروه تحقيق سازمان ملل متحد درباره بازداشتهاي خودسرانه (بخش دوم)


(rm) صدا |
مهدي خلجي (راديو فردا): گزارش گروه تحقيق سازمان ملل متحد درباره بازداشتهاي خودسرانه در ايران، دو روز پيش منتشر شد. اين گروه تحقيق براي اولين بار پس از هفت سال که جمهوري اسلامي درهاي خود را به روي بازرسان حقوق بشر سازمان ملل بسته بود، امسال به ايران رفتند و با عده اي از بازداشت شدگان و خانواده هاي آنها ملاقات کردند، از زندانها و بعضي ديگر از مکانهاي نگهداري زندانيان که بازداشت آنها خودسرانه شمرده شده بازديد کردند، و همچنين اين گروه که اعضاي آن علاوه بر بازرسان حقوق بشر، حقوقدانان متخصص در حقوق اسلامي نيز بودند با مقامهاي قضايي و نهادهاي کنترل قضايي جمهوري اسلامي مانند سازمان حقوق بشر اسلامي و کميسيون اصل 90 مجلس شوراي اسلامي گفتگو کردند. نازي عظيما با دکتر عبدالکريم لاهيجي، رئيس جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران و نايب رئيس فدراسيون بين المللي جامعه هاي حقوق بشر که از آغاز در جريان اين گروه بوده، درباره اين گزارش گفتگو کرده است. نازي عظيما (راديو فردا): گزارش گروه تحقيق درباره بازداشتهاي خودسرانه در ايران، براي اولين بار روز سوم ژوئيه منتشر شد. اين گروه تحقيق در تاريخ 15 تا 27 فوريه امسال، در پي دعوت حکومت جمهوري اسلامي به ايران رفت. در اهميت اين گزارش همين بس که از سال 1996 و پس از گزارشهاي گالين دوپل و موريس کاپيتورن بازرسان ويژه سازمان ملل که در مورد نقض شديد حقوق بشر در ايران منتشر کرده اند، جمهوري اسلامي ورود بازرسان ويژه سازمان ملل را به ايران ممنوع کرد و اين اولين بار بود که پس از 7 سال، وضع حقوق بشر در ايران از طريق گروه تحقيق موضوعي سازمان ملل مورد بررسي قرار مي گرفت. امري که به دلهاي بسياري از قربانيان بازداشتهاي خودسرانه و خانواده هاي آنان نور اميدي تاباند. سرپرستي اين گروه را آقاي لوئي ژوانه، از کارشناسان برجسته حقوق بشر و قاضي ديوان کشور فرانسه بر عهده داشت. درباره نکات گوناگون اين گزارش مهم که وضعيت بازداشت شدگان و به ويژه زندانيان سياسي و عقيدتي در ايران را نشان مي دهد، دکتر عبدالکريم لاهيجي که از آغاز در جريان کار اين گروه تحقيق بوده و اطلاعات لازم را در اختيار انان قرار داده، با راديو فردا گفتگو کرده است. گفتگويي که به سبب اهميت اين گزارش، آن را در قسمتهاي مختلف مي شنويد. ديروز بخش اول اين گزارش را شنيديد که در آن دکتر لاهيجي به ترکيب اين گروه و ميزان احاطه آنان بر حقوق اسلامي، و امکانات و مشکلاتي که گروه در دسترسي به زندانيان و خانواده آنها داشته، آنگونه که در گزارش آمده سخن گفت و امروز به سخنان خود در مورد بازداشت شدگان، به ويژه آنها که در بند 209 زندان اوين نگهداري شده اند مي پردازد. او در آغاز درباره بند 209 اوين توضيح مي دهد. دکتر عبدالکريم لاهيجي (رئيس جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران و نايب رئيس فدراسيون بين المللي جامعه هاي حقوق بشر): بند 209 اوين يک فراموشخانه مطلق است. اين بند زير کنترل اداره زندانها نيست، خانواده زنداني از وضع او خبر ندارد، امکان ملاقات با وي نيست، تمام برنامه هايي که براي به اقرار کشاندن زنداني براي انجام مصاحبه راديو – تلويزيوني و لو دادن همراهان خودش بايد صورت بگيرد در اين دوران صورت مي گيرد، و تمام کساني که با آنها ملاقات و گفتگو کرده اند، مثل آقايان يوسفي اشکوري، تقي رحماني، عبدالفتاح سلطاني، محمدعلي دادخواه، علي افشاري، برادران محمدي از مسئولان گروههاي دانشجويي، احمد باطبي و 3 نفر از وکلاي دادگستري که در ان زمان در زندان بوده اند واز ميان آنها ناصر زرافشان همچنان در زندان است، زندانيان عقيدتي و سياسي بوده اند و گفته اند که مدتها در اين بند زنداني بوده اند. ولي متاسفانه با عباس عبدي، عليرضا اشراقي، و تعدادي از روزنامه نگاران نتوانسته اند ملاقات کنند. متاسفانه نه کميسيون اصل 90 مجلس مي تواند گزارش رسمي اي که از بازرسي زندانها داشته براي آنها بفرستد چون مجاز به اين امر نبود است، و نه اينکه هيئت نمايندگي جمهوري اسلامي توانسته خبري و کزارشي از وضعيت اين زندانيان بدهد. ن.ع: مثلا با آقاي گنجي توانستند ملاقات کنند؟ دکتر عبدالکريم لاهيجي: با آقاي گنجي ملاقات کردند وچيزي که در ملاقات با گنجي نظر آنها را خيلي جلب کرده بود اين بود که گنجي در يک سلول تنهاي تنها بوده است. ولي از سوي ديگر وسايل استراحت و زندگي گنجي تا حدودي آماده بوده است. يعني از يک سو مي خواستند اين جور وانمود کنند که او زير فشار نيست و به همه چيز دسترسي دارد، ولي از سوي ديگر براي اينکه بتوانند مقاومت و استقامت وي را درهم بشکنند، در انزواي مطلق بوده است. ن.ع: در اين گزارش گروه تحقيق، آيا آنان به وجود شکنجه جسمي يا روحي اشاره اي کرده اند؟ دکتر عبدالکريم لاهيجي: رسيدگي به مسئله شکنجه در ماموريت اين گروه نبوده، ولي در همين گزارشي که داده اند گفته اند که نفس بودن در بند 209 نوعي شکنجه تلقي مي شود. ن.ع: آقاي لاهيجي، اتهامهاي اين بازداشت شدگان چگونه بوده و در چه رده هايي مي شود آنها را قرار داد؟ دکتر عبدالکريم لاهيجي: گروه تحقيق زندانيان عادي را هم ديده است، به خصوص زنهاي محکوم شده به مجازات زندان که بيشتر هم مجازاتهاي جنسي بوده است. ولي در ارتباط با زندانيان سياسي – عقيدتي به صراحت اعلام شده که تمام آنها در ارتباط با عقايدشان يا اظهار غقايدشان به مجازاتهاي سنگين محکوم شده اند و همين جا اشاره کرده اند که علاوه بر اينکه اظهار عقيده جرم نيست، اظهار عقيده يک حق انساني است. حقي که در ميثاق بين المللي حقوق مدني – سياسي به آن اشاره شده و بنابراين از نظر آنها بازداشت و زندان اينها از مصاديق بارز بازداشت و زندان خودسرانه است. ن.ع: آقاي لاهيجي، آيا اينها با يهوديهايي که بازداشت شده بودند ملاقاتي داشته اند؟ دکتر عبدالکريم لاهيجي: اينها نتوانستند با يهوديها ملاقات بکنند چون گفته بودند که آنان آزاد شده اند. ولي اين هم يکي از نکات جالب اين گزارش است. در مورد يهوديها مي گويند که 4 روايت مختلف به آنها داده شده است. اينجا است که آنها به اين نتيجه مي رسند که اساسا تا زماني که جمهوري اسلامي حاضر به صادر کردن يک حکم رسمي و علني چه در مورد مجازات يک محکوم و چه درباره وضعيت وي نشود، بايد گفت که براي اين مرخصي ها هيچ مصونيتي وجود ندارد. به وضعيت آقاي عباس اميرانتظام هم اشاره مي کنند و درباره آقاي اميرانتظام اينها در دو نوبت و طي دو گزارش اعلام کرده بودند که بازداشت عباس امير انتظام از مصاديق بازداشت خودسرانه است و با اينکه در مورد امير انتظام، کميسيون حقوق بشر يک قطعنامه اي صادر کرده بود و مطابق آن مقرر شده بود که نبايد هيچ گونه تعرضي نسبت به کساني که با نهادهاي حقوق بشري سازمان ملل همکاري دارند نبايد صورت بگيرد، آقاي اميرانتظام در پي يک مصاحبه دو مرتبه بازداشت شد و نسبت به بازداشت مجدد وي هم اعتراض شده است. گزارش گروه تحقيق درباره بازداشتهاي خودسرانه در ايران، براي اولين بار روز سوم ژوئيه منتشر شد. اين گروه تحقيق در تاريخ 15 تا 27 فوريه امسال، در پي دعوت حکومت جمهوري اسلامي به ايران رفت. ديروز بخش اول اين گزارش را شنيديد که در آن دکتر عبدالکريم لاهيجي، رئيس جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران و نايب رئيس فدراسيون بين المللي جامعه هاي حقوق بشر، به ترکيب اين گروه و ميزان احاطه آنان بر حقوق اسلامي، و امکانات و مشکلاتي که گروه در دسترسي به زندانيان و خانواده آنها داشته، آنگونه که در گزارش آمده سخن گفت و امروز به سخنان خود در مورد بازداشت شدگان، به ويژه آنها که در بند 209 زندان اوين نگهداري شده اند مي پردازد. او در آغاز درباره بند 209 اوين توضيح مي دهد.
XS
SM
MD
LG