(rm) صدا |
بهمن باستاني (راديو فردا): 18 تير 82 در فضاي پليسي امنيتي شديد گذشت. آنان كه به امروز همچون نقطه عطفي ديگر در حركت جنبش دانجشويي ايران مينگريستند و آنان كه انتظار انفجار اجتماعي از حركت جنبش دانشجويي در اين روز را داشتند، به نظر ميرسد كه اگر نه كاملا سرخورده، اما به ترديد افتادند و قاعدتا بايد در ارزيابهاي خود بازنگري كنند. دانشجويان در پي عدم كسب مجوز براي برگزاري مراسم 18 تير امسال، تصميم به تحصن در برابر سازمان ملل متحد گرفتند، اما حتي نتوانستند اين حركت محدود خود را هم انجام دهند.
اگر سركوب و خفقان سراسري و بگير و ببند كم سابقه در شهرهاي ايران، دليل اصلي برگزار نشدن مراسم سالگرد 18 تير امسال بوده باشد، اين عامل به خودي خود سبب جلوگيري از ادامه جنبش دانشجويي و به شكست كشاندن آن نخواهد شد، هرچند كه به گفته احمد سلامتيان، نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي، در شرايط تنها ماندن جنبش دانشجويي و عدم حضور تشكلهاي سياسي حامي آن، عامل بسيار مهمي در اين زمينه است.
احمد سلامتيان: اگر قبول كنيم كه جامعه ايران، يك جامعه اقتدارگرا است، كه حكومت در او كه ابزار اصلي و اساسي براي برخورد با مطالبات اجتماعي و سياسي دارد، ابزار سركوب است، در چنين جامعه اي حركتهاي اجتماعي مي توانند وسعت بگيرند كه حركتهاي اجبارا علني، مسالمت آميز و اعتراضي باشند. يك حركت دانشجويي در كشوري مثل ايران، بخصوص در 4 هفته گذشته، مشخصه عمده و اساسيش همين علني و مسالمت آميز و اعتراضي بودنش بود.
ب . ب : احمد سلامتيان، تحليلگر سياسي ايراني مقيم پاريس و نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي ايران مي افزايد، اگر همين علني بودن را يكي از خصايص مهم و ضروري جنبش دانشجويي ايران بدانيم، اين جنبش توانسته است، ادامه يابد، حتي در همين روزهاي 17 و 18 تيرماه كه حالت حكومت نظامي در ايران حاكم بوده است.
احمد سلامتيان: نه تنها نتوانستند حركت جنبش دانشجويي را آن هم در فصل تابستان و امتحانات و تعطيلات است، مرعوب كنند، بلكه حركت دانشجويي توانسته، تداوم خودش را بده، به ترتيبي كه ديروز و پريروز به صورت خبر عمده صدر اخبار جهاني و ايران بوده، و علنا ميشود گفت: بار تظاهرات دانشجويان را در خيابانها ديروز، مامورين نيروي انتظامي كه ديروز در خيابانهاي شهرهاي بزرگ و متوسط ايران، تمام شهرها را چهره نزديك به چهره نظامي به آن داده بودند، بر عهده گرفته است.
ب . ب : مهدي حبيبي، دبير انجمن اسلامي دانشگاه تهران، ميگويد: اقدامات دستگاههاي امنيتي اطلاعاتي جمهوري اسلامي، نخواهد توانست جلوي پيشرفت جنبش دانشجويي را بگيرد.
مهدي حبيبي: اين شيوه برخوردهايي كه با اسلحه و به يك شيوه زننده اي انجام ميشود، به اعتقاد ما باعث خواهدشد منابع توليد فكر را در داخل كشور از بين ببرد و سعي كند كه اين شيوه برخورد، يك فضاي رعب و وحشتي را بر كشور حاكم كند. گذشته از همه اينها، اينكه سعي شود كه از طريق رسانه ملي، اين جريان آزاديخواهي يا دموكراسي خواهي را به يك جريان لمپن وصل كند، چيزي را عوض نخواهد كرد.
امروز آزادي، ايجاد يك نظام مردم سالار، تن دادن به حقوق بشر، يك خواست همگاني است در كشور ما. و اين شيوه هاي برخورد هم نخواهد توانست به اعتقاد ما مانع از اين خواست همگاني شود. حداقلش اين است كه ما بايد به حافظه تاريخيمان رجوع كنيم فكر ميكنم. به هيچ وجه سيستم امنيتي و اطلاعاتي جمهوري اسلامي را ما قويتر از ساواك نميدانيم. ميبينيم كه در رژيم پهلوي ساواك توانسته بود آن همه فضاي رعب و وحشت را حاكم كند در كشور ما، اما نتوانست دوام بياورد. اين نشان ميدهد كه بحران رژيم پهلوي، دوران مشروعيت بود، نه كم داشتن ابزار خشونت. بنابراين اين شيوه برخوردها در دراز مدت، قطعا به نظر ما اثر نخواهد داشت.
ب . ب : از طرف ديگر اما مهدي حبيبي ميگويد دستگاه امنيتي حكومتي جمهوري اسلامي كوشيده است در سالهاي گذشته، درون سازمان جنبش دانشجويي شكاف ايجاد كند و اين جنبش را از درون به ضعف و فروپاشي سوق دهد.
مهدي حبيبي: متاسفانه در سالهاي اخير، نهادهاي امنيتي و بخشهايي از حاكميت جمهوري اسلامي، سعي كردند در انجمنهاي اسلامي به عنوان تنها گروههايي در دانشگاههاي كشور ما كه اجازه فعاليت دارند، يك موازي سازي كنند و اين انجمنها را از مسير اصلي خودشان منحرف كنند. آن بخشي كه با خواست اكثريت كشور ما مخالفت ميكند، جريان دانشجويي نيست. آن بخشي است كه موجودي ايدئولوژي رسمي حاكميت ايران است.
ب . ب: اين اقداماتي كه حكومت به گفته مهدي حبيبي، دبير انجمن اسلامي دانشگاه اميركبير تهران، صورت ميدهد، بنا به نظر برخي تحليلگران سياسي ايران، تنها شايد يكي از دلايل نه چندان قابل اعتنا در ارزيابي از ميزان توان كنوني جنبش دانشجويي ايران باشد. احمد سلامتيان، نماينده پيشين مجلس و تحليلگر مسائل سياسي ايران در پاريس ميگويد اصولا از جنبش دانشجويي فعلي ايران، چه انتظاري بيش از آنچه هست، بايد داشت.
احمد سلامتيان: از 18 تير در ايران، عده اي روياي 23 تير داشتند، عده اي روياي 22 بهمن داشتند، و در واقع من اگر چهار هفته حركت دانشجويي را نگاه كنم، ميبينم نه اين رويا و نه آن رويا اتفاق نيفتاده و حتي امر ديگري رخ داده و آن اين است كه براي يكي از موارد استثنايي در كشور ما، يك اعتراض دانشجويي به دانشگاه تهران و خوابگاههاي دانشگاه تهران محدود نشده، دانشگاههاي ديگر تهران را هم در بر گرفته، به دانشگاههاي كوچك و بزرگ شهرهاي كوچك و بزرگ هم سرايت پيدا كرده، تنها يك شكل واحد تظاهرات خياباني كه جرقه اي مثل آتشي به نيستان كه فوري بسوزد و جز خاكستري ازش باقي نماند، نبوده، بلكه اشكال مختلف گرفته، اعتصاب غذا درش بوده، تحصن بوده، مصاحبه مطبوعاتي درش بوده، اعلاميه درش بوده، اعلاميه پخش كردن بوده، كار سياسي بوده و همه اينها عبارت از اقدامات بسيار مهم نطفه بندي و تشكيلات يافتن يك سازمان دانشجويي گسترده در كشوري است كه مثل ايران، بيش از يك مليون و ششصد هزار دانشجو دارد.
ب . ب: اگر احمد سلامتيان، نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي معتقد است كه اين جنبش دانشجويي كنوني در مراحل اوليه است و ميرود تا خود را به پختگي برساند، مهدي حبيبي، دبير انجمن اسلامي دانشگاه اميركبير تهران، ميگويد جنبش دانشجويي امروز ايران، از سازمان رسمي دانشجويان ايران، يعني دفتر تحكيم وحدت ايران، بسيار پيشتر است و اين ضعف اصلي تشكيلات موجود سراسري دانشجويي در ايران است.
مهدي حبيبي: متاسفانه با وجود اينكه انجمنهاي اسلامي، تنها تشكلهايي هستند كه فعاليت دارند، امروز خواست جامعه دانشجويي ما به مراتب از انجمنهاي اسلامي جلوتر است و اگر يك زماني انجمنهاي اسلامي، تز جنبشهاي آزادي خواهانه در دانشگاهها ما بودند، امروز متاسفانه حتي خيلي از فضاي دانشگاه هاي ما هم عقب ترند و اين خطري است كه آقايان بايد به آن توجه داشته باشند.
ب . ب : احمد سلامتيان، نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي و تحليلگر سياسي مقيم پاريس، در عين حالي كه بر ضرورت واقع نگري به جنبش دانشجويي و ظرفيتهاي موجود آن تاكيد ميكند، ميگويد بار غير واقعي از خارج به اين جنبش تحميل شده است.
احمد سلامتيان: در اين روند، متاسفانه اين حركت دانشجويي بيان خودش را فقط از درون خودش بيان نميكرده، بلكه آينه هاي منعكسه اي كه در گوشه و كنار جهان وجود داشته، به اين حركت نگاهي ميكرده و در نتيجه صدايي به آن ميداده كه اجبارا آن صدا، صدايي دراونزا، ناشي از تواناييهاي خود آن حركت و جنبش نبوده و مقدار بسيار زيادي آن صدا و رنگ و چهره اي كه بهش ميداده، متناسب با آرزوها، احتياجات و نظراتي كه آن صدايي كه بيشتر از خارج هم ميامده، اعم از اينكه از روزنامه نگار خارجي، ناظر بين المللي و يا حتي سياستمدار خارجي، براي آن مقداري حالت وارداتي به خودش ميگرفته.
ب . ب : اگر احمد سلاميتان از ضرورت پرهيز از تحميل بار غير واقعي از خارج به جنبش دانشجويي و توان اين جنبش در داخل كشور ميگويد، اما مهدي حبيبي، دبير انجمن اسلامي دانشگاه امير كبير تهران ميگويد جنبش دانشجويي در ايران مستقل است و افتخار ميكند اگر توانسته باشد خواستهاي عمومي سياسي مردم ايران را بيان كند. به اين ترتيب به گفته مهدي حبيبي، دانشجويان در ايران در شرايط فقدان احزاب سياسي، آگاهانه پرچم مبارزانه آزادي خواهانه اكثريت مردم ايران را برافراشتند.
مهدي حبيبي: جريان دانشجويي امروز در كشور ما خوشبختانه يك جريان مستقلي شده و مسير خودش را به سمت ايجاد يك جامعه و نظم دموكراسي خواهد پيمود. هزينه هايش را تا الان داده و از اين به بعد هم خواهد داد و خوشحال ميشويم جامعه دانشجويي ما، اگر دستگيري ما، اگر زندان شدن ما، هر هزينه اي كه ما بديم، خوشحال ميشويم كه اين هزينه ها پلي باشد براي رسيدن به آن مطالبات به حق ملت و اين را هديه كوچك و وظيفه كوچكي ميدانيم كه در قبال ملت بزرگ ايران، در قبال جامعه فهيم و فرهيخته ايران، انجام داديم و به آن افتخار خواهيم كرد، از طرفي امروز ما ميبينيم كه اصلاحات با تعاريفي كه آقاي خاتمي مطرح كردند، عملا به بن بست رسيده. اصلاحات از بالا و اصلاحات پارلماني با شكست مواجه شده، طرح عدم اختيارات رياست جمهور، طرح لغو نظارت استصوابي به خوبي بيانگر وضعيت موجود كشور و نظام است. دربرنامه گزارش ويژه امشب راديو فردا احمد سلامتيان، تحليلگر سياسي در پاريس و مهدي حبيبي، دبير انجمن اسلامي دانشگاه اميركبير در تهران، شركت دارند و به تحليل جنبش دانشجويي، امكانات و محدوديت هاي آن مي پردازند.
