سياست نامنسجم جمهوري اسلامي درباره اعضاي دستگير شده شبكه تروريستي القاعده، از ديد يك تحليلگر منطقه

جمشيد چالنگي (راديو فردا): هنگامي كه علي يونسي، وزير اطلاعات جمهوري اسلامي، گفت اعضاي شبكه القاعده را در اختيار دارد، نامي از آنها نبرد و به همين جهت مقامات آمريكائي با ناباوري به گفته هاي وزير اطلاعات برخورد كردند. به گفته يك تحليلگر، سياست ايران در قبال شبكه القاعده سياست روشن و يكپارچه اي نيست. گلناز اسفندياري (راديو فردا): اين نخستين باري است که يک مقام بلند پايه جمهوري اسلامي اعلام کرده است که اعضاي ارشد القاعده در ايران و در بازداشت به سر مي برند. علي يونسي، وزير اطلاعات ايران روز گذشته گفت: تعداد زيادي از عناصر القاعده را دستگير کرده ايم، بعضي را اخراج کرده يا به کشورهايشان تحويل داده ايم. اکنون هم تعداد زيادي از اعضاي ريز و درشت القاعده را در اختيار داريم. آمريکا که بارها ايران را به پناه دادن به اعضاي القاعده متهم کرده است، در واکنش به گفته هاي علي يونسي اعلام کرد که ايران بايد اعضاي القاعده را به کشورهايي که در آنها مرتکب جرم شده اند، يا به کشورهاي مطبوع خود تحويل دهد. اسکات مک کليلان، سخنگوي کاخ سفيد گفت که اعضاي القاعده بايد محاکمه شوند. اسکات مک کليلان ( سخنگوي کاخ سفيد): به نظر مي رسد گفته هاي ايران تاييدي باشد بر آن چه که ما و ديگران در مورد اهميت حضور افراد القاعده در ايران، از جمله اعضاي ارشد القاعده گفته بوديم. ما آشکارا گفته ايم که عدالت بايد در مورد اين افراد تروريست اجرا شود. گ.ا: گفته هاي وزير اطلاعات جمهوري اسلامي درباره حضور اعضاي ارشد القاعده در ايران بازتاب گسترده اي در رسانه هاي جهان داشته است. علي رغم اين که آقاي يونسي نام اعضاي ارشد القاعده را که در بازداشت به سر مي برند فاش نکرده است، مطبوعات غربي به نقل از منابع اطلاعاتي نوشته اند که احتمال مي رود ايمن الظواهري، مرد شماره دو القاعده و نيز سيف عادل، که گفته مي شود برنامه ريزي بمب گذاريهاي انتحاري رياض را بر عهده داشته است در ايران باشند. دکتر چنگيز پهلوان، محقق و تحليلگر مسايل افغانستان به راديو فردا مي گويد: فشارهاي بين المللي ايران را ناگزير کرده است تا اعتراف کند که اعضاي ارشد القاعده در اين کشور در بازداشت به سر مي برند. دکتر چنگيز پهلوان (محقق و تحليلگر مسايل افغانستان): بنده فکر مي کنم واقعا فشارهاي بين المللي موجب شده که مقامات ايران اظهار کنند که افراد مهم و معمولي القاعده را در اختيار دارند، براي اين که رئيس جمهوري آمريکا دو روز پيش اين را اعلام کرد و آقايان حالا اين حرف را در واقع علنا و براي نخستين مي زنند و در اين حد به دستگيري اعضاي القاعده اعتراف مي کنند. در اين مورد به خصوص در اين دوران اخير و پس از کاجراي افغانستان بارها ديده ايم که سخنان مقامات ايران ضد و نقيض بوده. بنابراين فشار بين المللي مؤثر بوده، نخست روزنامه هاي عربي نوشتند و بعد هم در اين مسئله در روزنامه هاي مختلف آمريکا مطرح شد. گ.ا: آقاي دکتر پهلوان، آيا اين اتهامات پايه و اساس دارد که بخشي از حکومت ايران با القاعده همکاري مي کند وبه اعضاي آن پناه مي دهد؟ دکتر چنگيز پهلوان: اعضاي مختلف حکومت ايران، رفتارهاي مختلفي دارند ولي به هر حال اينها همه در يک جا جمع شده وهدايت مي شوند. اين را بايد هميشه در نظر داشت. اما از يک سوي ديگر من هم مي بينم که تعدادي از کشورهاي منطقه سعي مي کنند که اين مسئله اعضاي القاعده را از سر خودشان باز کنند. مثلا چرا کويت حاضر نيست که به هر حال يک شهروند خود را که الان گفته مي شود در اختيار ايران است، بپذيرد؟ از يک شهروند که نمي شود به سادگي سلب تابعيت کرد، چرا عربستان سعودي حاضر نيست آنها را بپذيرد و چرا اينها از مرزهاي پاکستان به راحتي وارد ايران مي شوند؟ يک مجمموعه رفتار منطقه اي هم ما در اين جا مي بينيم. البته گروههايي نيز در داخل حکومت ايران از اين موقعيت استفاده مي کنند و بازيهاي مختلفي را انجام مي دهند. اما مهم اين است که سياست ايران در مورد اين اعضاي القاعده يک سياست واحد، منسجم، و مداومي نيست. اين آقايان قادر نيستند که يک سياست واحد نسبت به مجموعه القاعده در پيش بگيرند، اين سياست را اعلام کنند و همه جهان آن را بفهمند که چه مقصودي دارند و معلوم باشد که اينها واقعا چه جرياني را دنبال مي کنند. گ.ا: و حالا که ايران قبول کرده که اعضاي ارشد القاعده در ايران و در بازداشت هستند، چطور مي تواند از اين مسئله استفاده سياسي بکند؟ دکتر چنگيز پهلوان: ايران خيلي دشوار مي تواند از اين مسئله استفاده سياسي بکند. با وارد مذاکره شدن با کويت، عربستان، و حتي مصر، آن طور که گفته مي شود که برخي از اعضاي مهم القاعده که الان در ايران و در دستگيري هستند اتباع اين کشورها هستند، استفاده چنداني براي ايران به بار نمي آورد. اساس اين است که ايران قادر مي بود با آمريکا هم در اين مورد مشخص مذاکره کند. وقتي ايران اين ارتباط را ندارد، بنابراين هر سياست جزئي که دپيش مي گيرد، اين سياست خيلي نتايج کوتاه مدت و غير مهمي را به بار خواهد آورد. جمهوري اسلامي براي نخستين بار روز گذشته اعلام كرد اعضاي ارشد شبكه تروريستي القاعده در ايران در بازداشت بسر مي برند. علي يونسي، وزير اطلاعات جمهوري اسلامي گفت: ايران تعدادي از اعضاي القاعده را در اختيار دارد. وي نام اين افراد را فاش نكرد. دكتر چنگيز پهلوان، پژوهشگر و تحليلگر مسايل افغانستان در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: فشارهاي بين المللي باعث شده كه مقامات جمهوري اسلامي اذعان كنند كه افراد مهم القاعده را در اختيار دارند. اما سياست جمهوري اسلامي درباره اين افراد يك سياست منسجم و واحدي نيست. از سوي ديگر كشورهاي منطقه كوشش مي كنند مسئله القاعده را از سر خودشان بازكنند. مثلا كويت حاضر نيست شهروند خودش را تحويل بگيرد.