لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۰۸:۲۹

افزايش مشکلات آمريکا در افغانستان و خطر گسترش دوباره نفوذ طالبان، از ديد يک کارشناس روابط بين الملل


(rm) صدا |
فريبا مودت (راديو فردا): آقاي رامسفلد، وزير امور خارجه آمريكا، پس از ديدار نيروهاي آمريكا در عراق، به افغانستان عزيمت كرد تا از نزديك از كشوري كه آمريكا حدود دو سال پيش به آن لشكر كشيد، بازديد كند. افغانستان نيز مانند عراق، هنوز با مشكلاتي دست به گريبان است كه از جمله آن، فعاليت باقي ماندگان اعضاي گروه طالبان است. آقاي رامسفلد به دنبال مذاكره مقدماتي با حامد كرزاي، رئيس حكومت موقت افغانستان گفت: آمريكا و نيروهاي متحد اين كشور براي ادامه مبارزه با تروريسم، به حضور نيروهاي خود در افغانستان ادامه خواهند داد. اما اينكه آقاي رامسفلد با مسائل پيچيده اي از قبيل مقاومت پراكنده طالبان، خودكامگي حكام محلي، ارتباطات القاعده و ناتواني نيروي چند مليتي در حفظ و حراست مملكت، چه مي تواند بكند، موضوعي است كه ساعتي پيش با دكتر محمدرضا جليلي، كارشناس روابط بين المللي در ميان گذاشتم. دكتر محمد رضا جليلي (كارشناس روابط بين المللي): شرايط افغانستان، يك مقداري با عراق متفاوت است. اولا در افغانستان، قواي آمريكايي تعدادشان خيلي كمتر از عراق است، حدود ده هزار نفر در افغانستان هستند. از نظر اقتصادي و از نظر خرج اين قوا هم، بودجه اي كه آمريكا در افغانستان خرج مي كند، معادل يك ميليارد دلار در سال است و در عراق، معادل يك ميليارد دلار در هفته است، بنابراين موقعيت آمريكا در افغانستان فرق دارد. مشكل افغانستان، مسئله اين است كه قواي بين المللي كه در آنجا حضور دارند، اكثرشان در كابل مستقر هستند و اطراف پايتخت و تقاضاي دولت افغانستان اين است كه اين قوا به شهرستانها برود و تا حدودي كمك كند كه قدرت مركزي بتواند يك نظارتي بر مناطق دور از پايتخت داشته باشد. ف . م : اما اين قواي چند مليتي حافظ صلح، چطور مي توانند از عهده حكام منطقه اي كه قوي هستند و شايد تا هزار و دو هزار افراد، زير نظرشان دارند، بر بيايند؟ دكتر محمد رضا جليلي: اين قواي بين المللي در ابعادي كه امروز دارد، اين كار را نمي تواند بكند. بايد اگر واقعا مي خواهند تمام سرزمين افغانستان تحت كنترل و نظارت دولت مركزي قرار بگيرد، تعداد اين قوا را زياد كنند و ضمنا كمك كنند كه ارتش جديد افغانستان، هرچه زودتر مستقر بشود در مناطق مختلف كشور و يك همكاري بين قواي بين المللي و ارتش جديد افغانستان مي تواند به اين كار كمك كند، ولي كار مشكلي است، من قبول دارم كه اين كار مشكل است و دولت بايد كاري هم كند كه اين قدرتهاي محلي يك مقداري همكاري بهتري با دولت مركزي داشته باشند. مشكلات زياد است، ولي مشكلات افغانستان با عراق متفاوت است. ف . م : تحت اين شرايط كه آمريكا سخت درگير عراق است، آيا اين امكان وجود دارد كه طالبان با استفاده از موقعيت، دوباره نفوذ خودشان را بر حكومت افغانستان بگسترند؟ دكتر محمدرضا جليلي : به حكومت مركزي، گمان نمي كنم، بعيد به نظر مي رسد، ولي اين امكان وجود دارد كه در بعضي مناطق افغانستان، بخصوص مناطق پشتون نشين، يعني جنوب افغانستان، مجددا گروههايي نزديك به طالبان بتوانند در سطح محلي، يك حضور بيشتري نسبت به گذشته داشته باشند. ف . م : آمريكا چطور مي تواند با چنين معضلي مقابله كند؟ دكتر محمد رضا جليلي : بسيار كار مشكلي است، براي اينكه منطقه از نظر جغرافيايي و از نظر اينكه كوهستاني است، دسترسي به آن خيلي مشكل است و ممكن است كه اگر واقعا برنامه اي براي مقابله با اين گروههاي طالبان در جنوب افغانستان باشد، بايد آمريكا كمك بيشتري از پاكستان بخواهد و مبلغي بيشتر هم در اين زمينه خرج كند و تعداد بيشتري هم سرباز به اين منطقه بفرستد، بنابراين يك تجديد نظر در برنامه آمريكا در افغانستان است و در حال حاضر مشكل به نظر مي رسد كه با آن گرفتاري هايي كه در عراق است و انتخابات آينده اي كه در ايالات متحده بايد برگزار شود، به نظر مشكل است كه در ماههاي آينده آمريكا بتواند موقعيتش را در افغانستان تغيير بدهد. ف . م : چقدر احتمال اين وجود دارد كه افغانستان براي آمريكا از درست رفته تلقي بشود؟ دكتر محمد رضا جليلي : من خيال نمي كنم كه در حال حاضر بشود گفت كه افغانستان از دست رفته است، ولي اين ريسك وجود دارد كه اگر وضع در جنوب افغانستان بدتر شود و اگر دولت نتواند واقعا امكانات نظامي خودش را گسترش بدهد و كمكهاي مالي به طور سريع به افغانستان نرسد، در ماهها و سالهاي آينده، مشكلات جديدي براي دولت افغانستان و براي آمريكايي ها در افغانستان بوجود خواهد آمد. آقاي رامسفلد، وزير امور خارجه آمريكا، پس از ديدار نيروهاي آمريكا در عراق، به افغانستان عزيمت كرد تا از نزديك از كشوري كه آمريكا حدود دو سال پيش به آن لشكر كشيد، بازديد كند. افغانستان نيز مانند عراق، هنوز با مشكلاتي دست به گريبان است كه از جمله آن، فعاليت باقي ماندگان اعضاي گروه طالبان است. اين سوال مطرح است که که آقاي رامسفلد با مسائل پيچيده اي از قبيل مقاومت پراكنده طالبان، خودكامگي حكام محلي، ارتباطات القاعده و ناتواني نيروي چند مليتي در حفظ و حراست مملكت، چه مي تواند بكند. دكتر محمد رضا جليلي، كارشناس روابط بين المللي، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد بودجه اي كه آمريكا در افغانستان خرج مي كند، معادل يك ميليارد دلار در سال است و در عراق، معادل يك ميليارد دلار در هفته است و اکثر قواي بين المللي در كابل و اطراف پايتخت مستقر است. وي مي گويد که ممکن است در مناطق پشتون نشين، يعني جنوب افغانستان، مجددا گروههايي نزديك به طالبان بتوانند در سطح محلي حضور بيشتري نسبت به گذشته داشته باشند.
XS
SM
MD
LG