(rm) صدا |
مريم احمدي (راديو فردا): جبهه مشارکت ايران اسلامي در پنجمين کنگره خود از همه گروه ها و سازمان هاي سياسي غيربرانداز که معتقد به اصلاح نظام و استقرار مردم سالاري از راه مسالمت آميز هستند، دعوت به همکاري و اتحاد عمل کرد. برنامه ويژه اين مجله شبانگاهي راديو فردا به همين موضوع اختصاص دارد، برنامه اي که بهمن باستاني تهيه کرده است.
بهمن باستاني (راديو فردا): خطوط اصلي سياست هاي جبهه مشارکت که از آن بيشتر به عنوان حزب مشارکت ياد مي شود، پنج شنبه گذشته توسط محمدرضا خاتمي، دبير کل اين حزب، مطرح شد. اين خطوط اگرچه ادامه خط مشي چند ساله گذشته اين حزب بود، اما در نکاتي شقافتر بيان شد. برخي از اين نکات عبارت بود از: مخالفت جبهه مشارکت با تغيير قانون اساسي موجود، تاکيد اين جبهه بر حفظ حکومت ديني، و دعوت از همه گروه هاي سياسي رفورميست به اتحاد عمل با اين جبهه براي کنار زدن استبداد مطلقه حاکم، استبداد مطلقه اي که بنا بر مجموعه نکات مطرح در سخنراني محمدرضا خاتمي، بر وجود نهادهاي غير پاسخگو، از خود ولايت مطلقه فقيه تا همه نهادهاي زير نظر رهبري، متجلي است. گروه هاي اپوزيسيون حکومتي و غير حکومتي، در داخل و خارج از ايران، هر کدام به نوعي خود را ممکن است مخاطب دعوت دبير کل جبهه مشارکت ببينند. علي کشتگر، از رهبران پيشين سازمان فدائيان خلق ايران و هم اکنون فعال سياسي مقيم فرانسه، مي گويد از اين دعوت همه اپوزيسيون بايد استقبال کنند.
علي کشتگر: از اين فراخوان دبير کل جبهه مشارکت استقبال مي کنند و فکر مي کنم که همه طرفداران استقرار آزادي در ايران، قاعدتا از اين دعوت خوشحال شده اند و بايستي از آن استقبال بکنند، چرا که خوشبختانه امروز اکثر و يا مي توانيم بگوييم همه گروه ها و فعالان طيف وسيع و متنوع مخالف استبداد ديني ديگر دريافته اند که واقعا مقدمترين خواست و نياز مبرم کنوني جامعه ايران، آزادي هاي سياسي است. در اين راه هم ما چاره اي جز اين نداريم که همه نيروهاي اين طيف، از اصلاح طلبان پيگير درون حاکميت گرفته تا نيروهاي شناخته شده اپوزيسيون، در برابر اين خودکامگي ديني صفوف خودشان را فشرده بکنند و در اين راه همراهي و هماهنگي داشته باشند و همکاري. فراموش هم نکنيم که در شش سال گذشته، همکاري حداقل به صورت يک جانبه (يعني حمايت بخش بزرگي از اپوزيسيون از اصلاح طلبان پي گير)، وجود داشته و بسيار هم اثرگذار بوده است. اما حالا کم کم بايد شکل روشنتر و همه جانبه تري به خود بگيرد و البته طبيعي است که ما ضمن حمايت و همکاري از اصلاح طلبان پي گير، هرگز فراموش نمي کنيم که مخالف هر گونه حاکميت ديني و يا قانون اساسي جمهوري اسلامي هستيم و هدف استرتژيکمان طبعا استقرار دموکراسي بر پايه جدايي کامل دين از دولت است.
ب.ب: در سخنراني آقاي محمدرضا خاتمي در پنجمين کنگره جبهه مشارکت، تاکيد شده است که اين جبهه خواهان حکومت ديني است، بنابراين از کجا شما مطمئن هستيد آقاي کشتگر که مشمول دعوت آقاي محمدرضا خاتمي به عنوان يک گروه سياسي مي توانيد باشيد؟
علي کشتگر: در اين مرحله حداقل هماهنگي و همسويي ميان همه مخالفان استبداد مطلقه وجود دارد. اما چه بسا در گامهاي بعدي اين همکاري ها با مشکل روبرو بشود، براي اين که اصرار آن ها بر حکومت ديني طبيعتا سبب مي شود که جايي راه را از هم جدا کنيم.
ب.ب: همين اصرار سران جبهه مشارکت بر حفظ حکومت ديني و بر حفظ اين قانون اساسي که علي کشتگر از آن ياد مي کند، از نظر مهدي خانبابا تهراني، فعال سياسي قديمي و تحليلگر مسائل سياسي ايران، پاشنه آشيل جبهه مشارکت و همه اصلاح طلبان حکومتي است که بر پايه همين اصرار خواهان پيشبرد اصلاحات است.
مهدي خانبابا تهراني: اين دعوت آقاي خاتمي، آقاي محمد رضا خاتمي، چون يک دعوت قبلي هم آقاي محمد خاتمي کرده بودند در انتخابات دوم خرداد به نتيجه اي نرسيد، اين دعوت ايشان هم به نظر من تا حضور اقتدارگرايان گسترده در جامعه است و ولايت فقيه در آن جا حکم مي راند و در چهارچوب اين قانون اساسي ايشان دعوت مي کند، من معتقد نيستم که ايشان بتواند چنين سياستي را متحقق کند، همچنان که آقاي محمد خاتمي نتوانست در گذشته بسيار از حرف هاي درستي را که دستگاه جنبش مدني، درباره آزادي ها و ... زده بود، متحقق کند. بالاي همه اين ها، اين حزب مشارکت شعار بسيج کننده ايران براي همه ايرانيان که به باور من ترجمان يک سياست ملي و نويد دهنده وحدت ملي ايرانيان بود، به علت فشار اقتدارگرايان و اسلام گرايي ناب محمدي آنان نتوانست نگه دارد. اين دعوت بسيار متمدنانه است، ولي اين دعوت هنوز در چهارچوب اسلام و وحدت اسلامي است. نگاه کنيد به پشت سر، ببينيد چگونه توانستند اين ها بر سر برخي از قول هايي که به مردم داده بودند استواري نشان بدهند. بايد اين توجه را داشته باشند که پس از شکست حکومت ديني در ميهن ما، اين شکست هم به معناي بي ديني مردم ما نيست، يا حتي حذف دين در جامعه ايراني هم نخواهد بود. بلکه فرايند جدايي نهاد دين از حکومت در حال انکشاف است، همچنان که در قرن هاي بسيار گذشته در جوامع مسيحي رخ داد، اين واقعا در ايران اتفاق خواهد افتاد. منتهي دعوت کنوني بايد مبتني باشد بر خواست يک جمهوري دموکراتيک عرفي، چون مردم ايران به نظر من پس از شکست اصلاحات دولتي در اين سمت و سو دارند حرکت مي کنند. من بار ديگر تکرار مي کنم که اگر آقايان باور دارند به اين وحدت ملي، بايد خرد را اساس قرار بدهند، نه مذهب را.
ب.ب: محور قرار دادن مذهب در جبهه مشارکت که مورد اشاره مهدي خانبابا تهراني قرار گرفت، از نظر محمد صادق جوادي حصار، عضو شوراي هماهنگي جبهه دوم خرداد در ايران، عامل انحصار طلبي درون اين جبهه نيز هست.
محمد صادق جوادي حصار (عضو شوراي هماهنگي جبهه دوم خرداد، ايران): بعضا شنيده شد، خصوصا بعد از انتخابات مجلس ششم، که از جانب مشارکت مي شنيديم که ما بايد اشتراک هايمان را حداکثري بکنيم با اعضايمان و نمي توانيم کسي را عضو حزب بدانيم که او با اما اشتراک حداکثري نداشته باشد. همين اشتراک حداکثري باعث شد که خيلي هايي که با حزب مشارکت کار مي کردند از نزديک، کم کم به زاويه رانده شدند و حاشيه گرفتند و اگر در احزاب ديگر فعالتر نشدند، حداقلش اين است که در مشارکت هم خيلي فعال نماندند. الان هم اين يک ضرورت است که براي حفظ اصلا اصلاحات و بقاي مصلحت عمومي که مورد تعدي انحصار طلبان و متجاوزين به حقوق عمومي ملت قرار گرفته است، يک اتحادي به وجود بيايد. اگر مثلا جبهه دفاع از دموکراسي، جبهه دفاع از آزادي، مفاهيم اين جوري اگر با يک تعاريف مشخص و يک محدوده مشخصي صورت بگيرد، ممکن است اين امر محقق بشود. اگر نه، بخواهد با همان مباني که الان در جبهه مشارکت بعضي ها هستند که خيلي هم بر آن اصرار مي ورزند، اين امر صورت بگيرد، شايد نتوانيم چنين پديده اي را شاهد باشيم که احزاب و گروه ها بيايند و حول محور مشارکت حرکت بکنند.
ب.ب: اين مباني که شما اشاره مي فرمائيد که در جبهه مشکارکت کساني روي آن اصرار مي کنند و همين مانع اتحاد عمل هايي مي شود که از طرف محمدرضا خاتمي دعوت شده است، اين مباني چيست؟
محمد صادق جوادي حصار: يکي از عمده ترين آن مباني اين است که يک جزب بايد در حقيقت تعقيب کننده مطالبات حداکثري جامعه و حداکثر مطالبات بر حق جامعه باشد در چهارچوب تعاريف موجود خودش. مي بينيم که مثلا حزب مشارکت رسما اعلام مي کند که ما در پي تحقق حکومت ديني هستيم، خوب، اگر چنين امري باشد که نمي تواند امر ناپسندي هم باشد بلکه يک حزب ميتواند اصلا 100 درصد مذهبي عمل بکند، ولي ديگر آن شمولي که دنبالش هستند را نمي توانند در نظر بياورند چون بسياري از گروه ها اگر بخواهند در مجموعه نظام حرکت بکنند، ممکن است مذهبي باشند ولي اعتقاد به حکومت مذهبي نداشته باشند. اين که بتواند يک چتر گسترده ايجاد بکند تا گروه هاي ديگر را هم با خودش همراه بکند و آن ائتلاف يا در حقيقت جبهه گسترده اي که همه نيروها را در خودش جاي بدهد را همراه بکند، من بعيد مي دانم که اتفاقي بيافتد و حداقلش با سه – چهار تا از گروه هاي موجود در شوراي هماهنگي گروه هاي دوم خرداد من چنين امري را ميسر نمي بينم، چه برسد به گروه هايي که بيرون از حوزه گروه هاي دوم خرداد يا شوراي هماهنگي گروه هاي دوم خرداد هستند. کاش بشود که ما يک محوريت فکري و فرهنگي قويتري يا يک جمع متمرکز تري را که همان شوراي هماهنگي گروه هاي دوم خرداد باشد، نمايندگان اين گروه ها بيايند و محوريت اين حرکت را به عهده بگيرند و مشارکت هم در قواعد و ضورابط موجود خودش را هماهنگ با کل جبهه خرداد بکند و تواناييش را خرج جبهه دوم خرداد بکند که به نظر من اگر اين کار را بکند يک ايثار بزرگي کرده است. اگر آن اصول پابرجا بمانند و آن انگيزه ها احيا بشوند و در حقيقت مانيفست اصلاحات غبار روبي بشود و دوباره به عنوان يک مانيفست قابل طرح و قابل دفاع در جامعه مطرح بشود، گمان مي کنم به دستاوردهاي شيرينتري بايد انديشيد تا اين که يک حزب بخواهد ميدان داري بکند و پذيرفته نيست که خلاصه يک جزب همه را دنبال خودش بکشد.
ب.ب: محمد صادق جوادي حصار که خود در ابتداي تشکيل جبهه مشارکت عضو اين جبهه بوده و سپس از آن کناره گرفت، از اعضاي شوراي هماهنگي گروه هاي دوم خرداد در ايران است. خطوط اصلي سياست هاي جبهه مشارکت که از آن بيشتر به عنوان حزب مشارکت ياد مي شود، پنج شنبه گذشته توسط محمدرضا خاتمي، دبير کل اين حزب، مطرح شد. اين خطوط اگرچه ادامه خط مشي چند ساله گذشته اين حزب بود، اما در نکاتي شقافتر بيان شد. برخي از اين نکات عبارت بود از: مخالفت جبهه مشارکت با تغيير قانون اساسي موجود، تاکيد اين جبهه بر حفظ حکومت ديني، و دعوت از همه گروه هاي سياسي اصلاح گرا به اتحاد عمل با اين جبهه براي کنار زدن استبداد مطلقه حاکم، استبداد مطلقه اي که بنا بر مجموعه نکات مطرح در سخنراني محمدرضا خاتمي، بر وجود نهادهاي غير پاسخگو، از خود ولايت مطلقه فقيه تا همه نهادهاي زير نظر رهبري، متجلي است. گروه هاي اپوزيسيون حکومتي و غير حکومتي، در داخل و خارج از ايران، هر کدام به نوعي خود را ممکن است مخاطب دعوت دبير کل جبهه مشارکت ببينند. در گزارش ويژه امشب راديوفردا، علي کشتگر، از رهبران پيشين سازمان فدائيان خلق ايران و هم اکنون فعال سياسي مقيم فرانسه، مهدي خانبابا تهراني، فعال سياسي و تحليلگر مسائل ايران و محمد صادق جوادي حصار، عضو شوراي هماهنگي جبهه دوم خرداد در ايران، به اظهار نظر درباره اين دعوت مي پردازند.
