حمايت سازمان بهداشت جهاني از توزيع داروهاي ارزان کنترل ايدز در ميان بيماران آفريقايي

درمان بيماري ايدز و ويروس HIV که اکنون بيش از 40 ميليون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند، معضل بزرگي در برابر کشورهاي فقير است. داروي موجود ايدز که ترکيبي از سه داروست، تا حدود زيادي در کنترل اين بيماري موثر بوده، اما مخارج درمان سالانه حداقل 15 هزار دلار است، مبلغي که تامين آن براي بيماران آفريقايي غيرممکن است. علت اين هزينه بالا اينست که شرکتهاي دارويي توليد کننده اين داروها تا ده سال پس از ورود به بازار با استفاده از حق انحصاري که بنا به قانون در اختيار دارند، مي توانند دارو را به قيمت دلخواه خود بفروشند و چون رقيبي وجود ندارد، مصرف کننده نيز چاره اي جز پرداخت بهاي دارو ندارد. علت اين قانون حفاظتي اين است که شرکت هاي دارويي بتوانند از اين طريق هزينه سر سام آور تحقيقات خود را تامين کنند. اما سازمان بهداشت جهاني اعلام کرد که اين سازمان از برنامه توزيع اين داروها به قيمت پايين ميان بيماران آفريقايي حمايت مي کند. بر اساس اين برنامه باوجود حق قانوني شرکت هاي توليد کننده در مورد انحصار مالکيت دارو، اين داروها توسط شرکت هاي ديگر ساخته خواهد شد و به قيمتي به مراتب ارزانتر توزيع مي شود. هم اکنون يک شرکت هندي همين ترکيب سه داروي ضد ايدز را توليد مي کند و به بهاي يک دلار در روز در اختيار بيماران ايدز در کشورهاي فقير مي گذارد. اکنون با حمايت سازمان بهداشت جهاني اين روند بيش از پيش گسترش خواهد يافت. در ماه اوت انجمن جهاني صنايع دارويي با سازمان تجارت جهاني در مورد توزيع ارزان داروهاي ضد ايدز در کشورهاي معيني به توافق رسيد. بر اساس اين توافق که با وساطت بيل کلينتون رئيس جمهور سابق آمريکا به انجام رسيد، اين داروها براي بيمار آفريقايي سالانه تنها صد و چهل دلار در سال هزينه برمي دارد، يعني يک صدم قيمت آن در جهان غرب. اکنون سازمان بهداشت جهاني، اين برنامه را وارد مرحله جدي مي کند. اما شرکت هاي دارويي عليرغم توافقي که زير فشار افکار عمومي جهان به آن تن دادند، نگران هستند که اين داروهاي ارزان از طريق آفريقا بصورت قاچاق وارد بازار پرسود کشورهاي غربي شود. صاحبنظران معتقدند که چنين وضعيتي مي تواند تحقيقات دارويي در مورد بيماري ايدز را به علت سودمند نبودن آن به تعطيل بکشاند. اما سازمان تجارت جهاني در مورد اعمال کنترل دقيق در مورد اين مسئله، تضمينهاي لازم را به شرکت هاي داروئي داده است. درمان بيماري ايدز، و ويروس HIV که اکنون بيش از 40 ميليون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند، معضل بزرگي در برابر کشورهاي فقير است. داروي موجود ايدز که ترکيبي از سه دارو است، تا حدود زيادي در کنترل اين بيماري موثر بوده است، مخارج درمان آن، سالانه حداقل 15 هزار دلار است. مبلغي که تامين آن براي بيماران آفريقايي، غير ممکن است. علت اين هزينه بالا اين است که شرکت هاي دارويي توليد کننده اين داروها، تا 10 سال پس از ورود دارو به بازار، با استفاده از حق انحصاري، مي توانند دارو را به قيمت دلخواه خود بفروشند و چون رقيبي وجود ندارد، مصرف کننده نيز چاره اي جز پرداخت مبلغ دارو ندارد. اما سازمان بهداشت جهاني اعلام کرد که از برنامه توزيع داروها به قيمت پايين، ميان بيماران آفريقايي حمايت مي کند. بر اساس اين برنامه، اين دارو توسط شرکت هاي ديگر ساخته و به قيمتي به مراتب ارزانتر توزيع مي شود.