(rm) صدا |
فريبا مودت (راديو فردا): رئيس سازمان زندانها اعلام كرده است كه سلولهاي انفرادي از زندانهاي ايران برچيده خواهند شد. اما وي در عين حال در آنچه به نظر مي رسد در تناقض با اين اظهارات باشد، گفته است مساحت سلولهاي انفرادي به ده متر مربع گسترش خواهد يافت و اتاقهايي شبيه به سوئيت براي زندانيان انفرادي در نظر گرفته خواهد شد. ساعتي پيش با فرج سركوهي، سردبير ماهنامه تعطيل شده آدينه كه ماهها را در حبس انفرادي در ايران گذرانده صحبت كردم و از او پرسيدم شخصي كه در زندان انفرادي قرار مي گيرد، چه حس مي كند.
فرج سركوهي: در همه دنيا دو نوع شكنجه است كه مهمترين شکنجه و در واقع آزاردهنده ترين شكنجه تلقي مي شود. يكي کابل زدن به كف پا است و يكي انفرادي. انفرادي به معناي اين است كه ارتباط شما را با دنيا قطع مي كنند. در واقع انسان با حواس پنج گانه اش با دنيا ارتباط دارد و وقتي كه كسي را به زندان انفرادي مي اندازند، يعني او تنها مي شود، شما منتظر بازجويي هستيد، شما منتظر كتك خوردن هستيد، شما منتظر شكنجه شدن هستيد و شما منتظر اعدام هستيد يا هر اتفاق ديگري كه در اين زندانها بيفتد. و بعد شما را در يك اتاق سه در چهار مي كنند و در آن را مي بندند، ارتباط شما با دنيا قطع مي شود، تماس شما قطع مي شود، يعني شما سخن نمي گوييد و نمي شنويد و نمي بينيد. اين نشنيدن و نگفتن و نديدن به معني اين است كه تمامي ارتباط شما قطع شده، نه تنها ارتباط شما با دنيا قطع شده، ارتباط شما با حواس پنجگانه تان قطع شده. اينجا است كه در انفرادي، زنداني چون موضوعي ندارد، روزنامه هم ندارد، راديو هم ندارد و با كسي هم نيست كه صحبت كند، بعد از يكي دو روز او هيچ موضوعي براي فكر كردن هم ندارد و مي پردازد به فكر كردن راجع به اينكه چرا من را گرفتند، چه اشتباهي كردم، چه اتفاقي افتاده و يا مي پردازد به اينكه سئوالهاي بازجو را تحليل كند و غيره. و در نتيجه در واقع زنداني مثل يك بازجو به جان خودش مي افتد. انفرادي طولاني مدت، يعني انفرادي وقتي از يك هفته بگذرد و به ده پانزده روز برسد، به اختلالات رواني منجر مي شود. بنابراين انفرادي يكي از سلاحهاي اصلي بازجو است براي وادار كردن متهم به تسليم كه شما را از جمع جدا مي كنند و بعد در يك اتاق سه در چهاري كه فقط يك نور كمرنگ آن را روشن مي كند و مدام اين لامپ روشن است، محبوس مي كنند. حسي كه شما داريد، پرتاب شدن به طبقه هفتم جهنم است. وقتي آدم را به بازجويي مي برند، شما مي دانيد چشم انسان را مي بندند و بعد او رامي برند به بازجويي و وقتي چشم شما را باز مي كنند، شما يك بازجو مي بينيد و ديوار مقابل شما و شما مقابل بازجو نشسته ايد. در ديوار مقابل من نوشته اي را ديدم، نوشته بود كه بسيار زيبا با مركب مشكي كه انداختن زنداني يا انداختن زنداني در سلول انفرادي يك نوع شكنجه است، از بازجويان مي خواهم كه زندانيان را به سلول انفرادي نبرند، چون اين يك نوع شكنجه است. زيرش هم نوشته بود: رهبر جمهوري اسلامي، آيت الله خامنه اي.
ف . م : فرج سركوهي از تجربيات و مشاهداتش از زنداني انفرادي ايران مي گفت. سلولهايي كه تنها به زندان اوين مربوط نيستند و اغلب زندانهاي ايران، بويژه آن گروه كه تحت نظارت وزارت اطلاعات قرار دارند، همگي داراي سلولهاي انفرادي هستند و اين در حالي است كه وجود سلولهاي انفرادي با قوانين كشوري و اصول حقوق بشر در مغايرت كامل است. ساعتي پيش در گفتگويي با محمد سيف زاده، حقوقدان، از او پرسيدم كه آيا معني گفته هاي مرتضي بختياري، رئيس سازمان زندانها اين نيست كه سلولهاي انفرادي در ايران همچنان مورد استفاده مقامات امنيتي و زندان قرار دارد.
محمد سيف زاده: معناي اظهارات ايشان اين بوده است كه سلولهاي انفرادي در ايران وجود دارد. چون تا به حال هر وقت صحبت مي شد و خانواده هاي زندانيان سياسي و مطبوعاتي مي گفتند عزيزان ما در سلولهاي انفرادي هستند، برخي از مقامات از اين مساله طفره مي رفتند. پس مشخص شد كه ما سلول انفرادي داريم. دوم آنكه اين سلولهاي انفرادي آنقدر غير قابل تحمل است كه مي خواهند آنها را به سوئيت تبديل كنند. اين استنباطي است كه از اين اظهار نظر مي شود كرد. اما اصولا سلول انفرادي به عنوان يك مجازات در قانون پيش بيني نشده. فقط در آيين نامه زندانها وقتي كه محكومي در داخل زندان مرتكب تخلفي بشود، يكي از مجازاتهاي تنبيهي كه در مورد وي اعمال مي كنند، گذاشتن در سلول انفرادي است.
ف . م : ولي رئيس سازمان زندانها اعلام كرده كه سلولهاي انفرادي در زندانها به ده متر مربع گسترش پيدا مي كند تا زندانيان فضاي بيشتري داشته باشند. يعني در واقع خلاف قانون باشد يا نباشد، مساله اين نيست كه سلولهاي انفرادي برچيده شود، فقط نوع و شكل و مساحت آن تفاوت خواهد كرد.
محمد سيف زاده: بله درست مي فرماييد. ظاهرا ايشان توجه نداشتند به معناي انفرادي. انفرادي اعم از اينكه يك متر باشد يا صد متر، انفرادي است. هر كس را حتي اگر در يك باغ هزار متري هم به صورت مجازات به صورت محصور و محبوس كنند، اين انفرادي است و يك نوع شكنجه است.
ف . م : پس در واقع چيزي فرق نخواهد كرد. سلولهاي انفرادي چه بزرگتر چه كوچكتر، چه براي تنبيه داخل زندان و چه به صورت قانوني، اينها ادامه پيدا خواهند كرد و اين شكنجه عليه زندانيان اعمال خواهد شد.
محمد سيف زاده: البته. من چون خودم بارها در زندان انفرادي بودم، اين سلولهاي انفرادي واقعا وحشتناك است. آنهايي را كه من در زندان اولين ديدم بسيار وحشتناك است. بنابراين فقط يك مقدار از سختيهايش كمتر خواهد شد، ولي به هر حال سلول انفرادي است و خلاف قوانين موضوعه و اعلاميه هاي جهاني حقوق بشر است. رئيس سازمان زندانها اعلام كرد كه سلولهاي انفرادي از زندانهاي جمهوري اسلامي برچيده خواهند شد. اما وي در عين حال در آنچه به نظر مي رسد در تناقض با اين اظهارات باشد، گفت که مساحت سلولهاي انفرادي به ده متر مربع گسترش خواهد يافت و اتاقهايي شبيه به سوئيت براي زندانيان انفرادي در نظر گرفته خواهد شد. پيش با فرج سركوهي، سردبير ماهنامه تعطيل شده آدينه كه ماهها را در حبس انفرادي در جمهوري اسلامي گذرانده است، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که در همه دنيا دو نوع شكنجه است كه آزاردهنده ترين شكنجه ها تلقي مي شود: کابل زدن به كف پا و ديگري انفرادي. محمد سيف زاده، حقوقدان، نيز مي گويد که معناي اظهارات رئيس سازمان زندان ها اين بود که سلولهاي انفرادي در جمهوري اسلامي وجود دارد و ديگر اينکه اين انفرادي ها آنقدر غير قابل تحمل است كه مي خواهند آنها را به سوئيت تبديل كنند. وي مي گويد که اصولا سلول انفرادي به عنوان يك مجازات در قانون پيش بيني نشده است و خلاف قوانين موضوعه و اعلاميه هاي جهاني حقوق بشر است.
