بحران بر سر قرارداد جمهوري اسلامي با کنسرسيوم ژاپني براي توسعه ميدان نفتي آزادگان، از ديد يک کارشناس

ژان خاکزاد (راديوفردا): تومن، يکي از سه شرکت تشکيل دهنده کنسرسيوم ژاپني در حال مذاکره با ايران براي بهره برداري از حوزه نفتي آزادگان است، به گفته رسانه هاي ژاپني، قصد ترک اين کنسرسيوم را دارد. با اينحال منابع وزارت امور خارجه ژاپن و خود کنسرسيوم گفته اند: مذکرات با ايران همچنان ادامه دارد. برخي کارشناسان معتقدند که اين نشانه بحران بر سر قرارداد ايران و ژاپن در مورد بهره برداري از حوزه نفتي آزادگان است. اما دکتر مينا، کارشناس بين المللي نفت، در گفتگو با شهران طبري از راديوفردا، خلاف اين نظريه را بيان مي کند. دکتر پرويز مينا (کارشناس بين المللي نفت): مساله آزادگان، از نظر ايران و ژاپن به عنوان توليد کننده و مصرف کننده، بايد به اين نکته توجه کرد، از نظر ايران حائز اهميت فراوان است، چون ايران الان مصمم است که هر طور شده، ظرفيت توليد خود را بالا ببرد، چون بتواند در اوپک سهم بيشتري بگيرد، و آزادگان مهم است، براي اينکه يک ميدان جديدي است که در حدود پنج ميليارد بشکه نفت قابل بهره برداري در آن است. از نظر ژاپن که يک مملکت مصرف کننده عمده اي است که روزانه پنج ميليون بشکه نفت در ژاپن به مصرف مي رسد که همه اش از طريق واردات است. بنابراين ژاپن علاقه مند است مسلما که بتواند به يک منبع عظيمي مثل آزادگان، آن هم در خاورميانه، دست يابد، چون آنجا هزينه توليد کمتر از جاهاي ديگر است. ولي مشکلي که الان هست، اين است که آن فشاري که آمريکا به کشورهاي عمده مصرف کننده وارد کرده که در ايران سرمايه گذاري نکنند، ژاپن اين دست آن دست مي کند. نه مي خواهد اين طرح را از دست بدهد، نه آمادگي دارد که خودش را در آنجا در حقيقت متعهد بکند که مبادا گرفتاري با آمريکا پيدا بکند. شهران طبري (راديوفردا، لندن): ولي فکر مي کنيد آيا نمي خواهد از اين طريق امتياز بيشتري از ايران بگيرد؟ دکتر پرويز مينا: البته آن هم هست، براي آنکه مسلما در گذشته بارها شرکت هاي ژاپني گفتند که مساله شان با ايران، فقط يک مساله سياسي نيست، بلکه شرايط قراردادهاي بيع متقابل که در ايران، در اين چند سال گذشته منعقد شده، از نظر اقتصادي چندان براي شرکت هاي خارجي جالب نيست، و به همين علت هم هست که تعداد قراردادهايي که امضاء شده، چندان زياد نيست. بنابراين ژاپني ها هم مايل هستند که نظر آمريکا را تامين کرده باشند، هم اينکه اين مذاکرات به طول بيانجامد، شايد بتوانند مزاياي اقتصادي بيشتري براي توسعه اين ميدان به دست بياورند. ش.ط.: در حال حاضر، آقاي دکتر، ژاپن، از طرف ديگر به فکر تهيه نفت از روسيه هم هست. که خوب آن کشور هم ذخاير وسيع و مهمي دارد. فکر مي کنيد اگر که قرارداد سودمندي در روسيه به دست بياورد، ايران را رها بکند؟ دکتر پرويز مينا: نه، همانطور که عرض کردم، ببينيد، ژاپن پنج ميليون بشکه در روز نفت وارد مي کند. بنابراين در هر نقطه اي از دنيا، که منابع قابل کشف و بهره برداري هست، علاقمند است که در آنجا بتواند سهمي داشته باشد. چون به هر حال بايد در روسيه موفق به عقد قرارداد بشود، که خوب معمولا شرقي سيبري خواهد بود، در هر حال توليدي که آنجا مي تواند به دست بياورد، بيش از چند صد هزار بشکه در روز نيست. بنابراين هم در روسيه، هم در ايران، و هم درمناطع ديگر دنيا، ژاپن علاقمند به سرمايه گذاري در اکتشاف و توسعه منابع نفتي است. تومن، يکي از سه شرکت تشکيل دهنده کنسرسيوم ژاپني در حال مذاکره با جمهوري اسلامي براي بهره برداري از حوزه نفتي آزادگان، قصد ترک اين کنسرسيوم را دارد. با اينحال منابع وزارت امور خارجه ژاپن و خود کنسرسيوم گفتند که مذکرات همچنان ادامه دارد. برخي کارشناسان معتقدند که اين نشانه بحران بر سر قرارداد ايران و ژاپن در مورد بهره برداري از حوزه نفتي آزادگان است. دکتر پرويز مينا، کارشناس بين المللي نفت، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که ايران مصمم است تا هر طور شده، ظرفيت توليد خود را بالا ببرد، چون بتواند در اوپک سهم بيشتري بگيرد و آزادگان به دليل داشتن حدود پنج ميليارد بشکه نفت قابل بهره برداري، بسيار مهم است. وي مي گويد که از طرف ديگر، ژاپن روزانه پنج ميليون بشکه نفت در روز مصرف مي کند و به ميدان آزادگان علاقه مند است، اما فشارهاي آمريکا براي عدم سرمايه گذاري در ايران و همچنين گرفتن امتياز بيشتر از جمهوري اسلامي، عامل تاخير ژاپن در متعهد کردن خود به اين قرارداد است.