گزارش ويژه: نيمي از سازمان هاي غيردولتي بين المللي كمك به آوارگان ايران را ترك كردند

کميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور آوارگان مي گويد نيمي از سازمان هاي غير دولتي فعال در ايران به دليل موانع اداري، فشارهاي دولتي و مشکلات بودجه مجبور به ترک ايران شده اند. امداد رسانان هم مي گويند در نتيجه اين موانع هزاران پناهنده و آواره که در ايران به سر مي برند از کمک هاي اجتماعي، اقتصادي که پيش از اين به آنان تعلق مي گرفت بي بهره خواهند ماند. امير مصدق کاتوزيان (راديو فردا، براساس مقاله گلناز اسفندياري از راديواروپاي آزاد، راديوآزادي): پيتر کسلر، يک سخنگوي کميسارياي عالي امور آوارگان سازمان ملل در ژنو مي گويد بسياري از نهادهاي امداد بين المللي مجبور شده اند به دليل مشکلات متعدد از ايران خارج شوند. مشکل اصلي تشريفات اداري است که پاياني براي آن متصور نيست. موانع و اعتراض هاي متعدد به برنامه هاي عملي و درخواست ويزا و تمديد آن. عليرغم حضور انبوهي از پناهندگان به گفته آقاي کسلر در حال حاضر تنها 7 سازمان غير دولتي بين المللي در اين کشور فعالند. وي ترجيح مي دهد نام آن سازمان هاي غير دولتي را که مجبور به ترک ايران شده اند به زبان نياورد زيرا مي گويد آن دسته از کارکنان اين سازمان ها را که هنوز ساکن ايرانند به مخاطره بيندازد. کميسارياي عالي آوارگان سازمان ملل مي گويد چندين بار ابراز نگراني هاي خود را در مورد مشکلات سازمان هاي غير دولتي که مي کوشند در ايران فعاليت کنند دچار آنند با تهران در ميان گذاشته است اما مشکلات هنوز رفع نشده است. آقاي کسلر مي افزايد عليرغم حمايت رسمي در سطوح بالاي دولت مشکلات يادشده گريبان پناهندگان را نيز گرفته است زيرا دولت ايران نمي تواند خلاء ناشي از خروج نيروهاي امداد را جبران کند. پيتر کسلر: اين اوضاع اثر خود را بر روي پناهندگان هم مي گذارد پناهندگان از خدمات درماني و کمک هاي ضروري ديگربي بهره مانده اند بنابر اين اوضاع در حال و روز آنها تاثير مهمي دارد. مشکل ديگري که بعضي سازمان هاي امداد بين المللي با آن روبرو شده اند احتمال خدشه دار شدن استقلال عمل آنهاست که دليلش را جيمز ويل مدير اجرايي اوکندن سازمان غير دولتي که از طريق کمک رساني به افغان هاي پناهنده در ايران و همچنين فراهم کردن زمينه بازگشت آنها به کشور خود دولت ايران را نيز ياري مي رساند اين چنين توضيح مي دهد: «از سال 1997 تا سال 2003 اوکندن روابط کاري عالي با ايران داشت اما در سال 2003 از ما خواسته شد بلندپايه ترين نماينده سازمان خود را در کشور اخراج کنيم. ما جويا شديم که چرا بايد اين خانم را بيرون کنيم اما هيچ پاسخي به ما داده نشد و ما هم به طورحتمي دليلي براي گردن گذاشتن به اين درخواست نمي ديديم. به عنوان يک سازمان غير دولتي بايد استقلال عمل خود را در چارچوب قوانين کشورهايي که در آن فعاليم حفظ کنيم اما اين درخواست آشکارا حمله به استقلال عمل ما بود. تهران تاکنون هم توضيحي درباره درخواست خود مبني بر برکنار کردن مسئول اوکندن نداده است. » براي بيش از دو دهه ايران ميزبان بزرگترين جمعيت پناهنده جهان بوده است. يعني 2 ميليون پناهنده افغان که براي خلاص شدن از شر جنگ و گرسنگي در جنگ اخير با کشور خود وداع کردند. اما در پي تحولات اخير افغانستان شمار پناهندگان افغان که به کشور خود بازگشته اند 1 ميليون نفر تخمين زده مي شود. در 1 ميليون پناهنده باقي مانده افغان مقيم ايران بايد شمار پناهندگان عراقي را نيز افزود که بيش از 200 هزار تن برآورد مي شود.مسئولان ايراني بارها از اين که جامعه جهاني امکانات کافي در اختيار آنها نگذاشته و از اينکه بيشتر بار حمايت از اين پناهندگان بر دوش ايران است شکاست کرده. نازنين کاظمي نماينده يک نهاد بين المللي هماهنگ کننده تلاش هاي سازمان هاي غير دولتي است که به پناهندگان به ايران ياري مي رساند. نهادي به نام کنسرسيوم بين المللي براي کمک به پناهندگان در ايران که به انتشار اطلاعات درباره وضعيت اين پناهندگان نيز مي پردازد. خانم کاظمي مي گويد چند سازمان غير دولتي ديگر نيز به دليل نداشتن بنيه کافي مالي مجبور به ترک ايران شده اند. نازنين کاظمي : من فکر مي کنم علت اينکه سازمان هاي غير دولتي ديگر ايران را ترک کرده اند اين است که يا از بودجه کافي براي فعاليت در ايران برخوردار نبوده اند و يا ترجيح داده اند تمام بودجه خود را به امور افغانستان و عراق اختصاص دهند. روند بازگرداندن آوارگان افغان به کشورشان سال گذشته در پي يک توافق سه جانبه ميان ايران، کميسارياي عالي امور آوارگان سازمان ملل و دولت انتقالي افغانستان آغاز شد. از زمان پايان اقدامات اصلي نظامي در عراق شمار کمي از پناهندگان عراقي مقيم ايران نيز راهي عراق شدند. حسين الشهرستاني نماينده يکي از سازمان هايي است که به پناهندگان عراقي و افغان در ايران کمک مي کند و شوراي امداد رساني به پناهندگان عراقي نام دارد. آقاي الشهرستاني مي گويد سازمان او روابط کاري خوبي با مسئولان ايراني دارد اما مي افزايد دريافت بودجه لازم از جامعه جهاني دارد مشکل مي شود. حسين الشهرستاني : کار ما فقط در يک بودجه که براي کمک از سازمان هاي خارجي است که کمک مي کنيم به پناهندگان. به خاطر اينکه پناهندگان افغاني و عراقي دارند بر مي گردند به وطنشان الان کمک ها کمي کمتر شده است. کميسارياي عالي امور آوارگان سازمان ملل مي گويد چنانچه مشکلاتي که سازمان هاي غير دولتي در ايران با آن مواجهند حل نشود اين نهاد توش و توان آن را نخواهد داشت که تلاش هاي دولت ايران را در کمک رساني به پناهندگان تقويت کند. کميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور آوارگان مي گويد نيمي از سازمان هاي غير دولتي فعال در ايران به دليل موانع اداري، فشارهاي دولتي و مشکلات بودجه مجبور به ترک ايران شده اند. امداد رسانان هم مي گويند در نتيجه اين موانع هزاران پناهنده و آواره که در ايران به سر مي برند، از کمک هاي اجتماعي، اقتصادي که پيش از اين به آنان تعلق مي گرفت، بي بهره خواهند ماند. اين نهاد وابسته به سازمان ملل مي گويد چنانچه مشکلاتي که سازمان هاي غير دولتي در ايران با آن مواجهند حل نشود اين نهاد توش و توان آن را نخواهد داشت که تلاش هاي دولت ايران را در کمک رساني به پناهندگان تقويت کند.