جمشید اسدی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در پاریس، در گفت‌وگو با رادیو فردا به پرسش‌هایی در این مورد پاسخ گفته است.
- رادیو فردا: آقای اسدی، موضوع مورد اختلاف دیوان محاسبات و دولت چیست؟
جمشید اسدی: وقتی درآمد نفت به دست می‌آید وزارت نفت بایستی این درآمد را به بانک مرکزی بدهد تا در حساب دولت نگهداری شود. حالا بحث بر سر این است که گویا از درآمدی که از نفت حاصل شده و قاعده بوده که به بانک مرکزی واریز شود، مبلغ کمتری به بانک مرکزی واریز شده است.
- الان نماینده دیوان محاسبات می‌گوید که یک مسئله که مربوط به بانک مرکزی است حل شده است. منظور ایشان از این اظهار نظر چیست؟
البته ایشان چند مسئله مختلف را گفته است. از یک سو خواسته به شکلی اظهار نظر کند که مشکل سیاسی ایجاد نشود و از سوی دیگر خواسته است به شکلی بگوید که کماکان مسئله مفقود شدن بیش از یک میلیارد دلار از محل درآمد نفت، به جای خود باقی است و ما هنوز پیدا نکرده‌ایم که این مبلغ به کجا واریز شده است.
خاطرتان هست که این مسئله در اواخر دوره نهم ریاست جمهوری مطرح شد و باعث ایجاد انتقادات شدیدی به آقای احمدی‌نژاد شد و حتی ایشان سعی کردند در آن مباحثات تلویزیونی از خودشان دفاع کنند. در حالی که آن موقع نه دیوان محاسبات چنین موضوعی را طرح کرده بود و نه الان چنین حرفی زده شده است.
- ولی ظاهراً میان شخصیت‌های دیوان محاسبات هم اختلافاتی بر سر چگونگی برخورد با این موضوع وجود دارد؟
حتماً این طور است. چون برخورد با این موضوع برای دیوان محاسبات بسیار مشکل است.
می‌دانید که دیوان محاسبات وابسته به مجلس شورای اسلامی است و باید گزارش‌های خود را به نمایندگان مجلس تقدیم کند تا نمایندگان مجلس بر مبنای آن بتوانند در مورد عملکرد دولت تصمیم بگیرند. در شرایط فعلی با این فشاری که بر مجلس محافظه‌کار در درون کشور وجود دارد، این فشار طبیعتاً بر دیوان محاسبات هم وجود خواهد داشت. از یک سو این حقیقتی را که به لحاظ حسابداری به آن رسیده‌اند نمی‌دانند به لحاظ ارتباطات سیاسی چگونه در کل جامعه طرح کنند.
اما اینکه چنین رقمی، بیشتر از یک میلیارد دلار، در هیچ حسابی وجود ندارد، هنوز مسئله دیوان محاسبات است. وقتی می‌گویند این مبلغ گم شده است، یعنی ایران از نظر درآمد نفتی و ارزی این درآمد را داشته است، اما مابه ازای حسابداری آن در هیچ جا به ثبت نرسیده و به اندازه یک میلیارد دلار در حساب‌های داخلی کمتر از آن مقداری است که ما از محل نفت درآمد داشته‌ایم.
اگر کسی بخواهد از این مسئله بگریزد باید بگوید که در حساب بانک مرکزی، مسئله‌ای وجود ندارد. خوب بدیهی است وقتی که این پول را شما به بانک مرکزی واریز نکرده‌اید بانک هم نمی‌تواند بگوید که این پول کجا رفته و کمابیش آن چه شده است.
بحث درست بر سر آن چیزی است که در دیوان محاسبات به آن اشاره شده و آن هم اختلاف حساب وزارت نفت از محل درآمد نفت و آن چیزی است که به حساب بانک مرکزی واریز شده است.
اختلاف اساسی در این جاست. آنها می‌گویند که حساب ما در بانک مرکزی اشکالی نداشته است. خوب معلوم است که این حساب اشکالی نداشته است. این اختلاف مابین این دو نهاد است که باعث گردیده دیوان محاسبات ، یک گزارش انتقادی نسبت به دولت آقای احمدی‌نژاد تقدیم مجلس شورای اسلامی کند.
