لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۳۷

موضع «تهاجمی» ايران در بازنگری ان‌پی‌تی


مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وین، اتریش
مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وین، اتریش
به گزارش خبرگزاری رویترز با شروع اجلاس مقدماتی بازنگری ان‌پی‌تی -پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای- ايران موضعی تهاجمی عليه آمريکا در پيش گرفته تا به گفته برخی کارشناسان نگاه‌ها را از برنامه هسته‌ای خود منحرف کند.

امضاء‌کنندگان پيمان منع‌گسترش سلاح‌های هسته‌ای معروف به ان‌پی‌تی، مصوب سال ۱۳۴۹، با هدف جلوگيری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای و درخواست نابودی زردخانه‌های موجود هسته‌ای، روز دوشنبه يک گردهمايی دو هفته‌ای را آغاز می‌کنند که هدف آن آماده‌سازی دستور کار اجلاسی است که قرار است سال آينده با هدف اصلاح پيمان موجود، برگزار شود.

گفته می‌شود که يکی از اهداف اين اجلاس خواست فراگير از قدرت‌های هسته‌ای برای خلع سلاح خواهد بود و در عين حال توافق در مورد طرحی است که به واسطه آن کشورهايی مانند کره‌شمالی نتوانند از «مفرها و روزنه‌های موجود» در پيمان فعلی استفاده کرده و از اجرای آن شانه خالی کنند.

رویترز می نویسد که ايران پيش از آغاز رسمی مذاکرات موضعی «تهاجمی» عليه ايالات متحده آمريکا به دليل همکاری با اسرائيل و هند اتخاذ کرده تا بدين ترتيب نگاه‌ها را از روی برنامه اتمی خود منحرف کند.

بدين منظور هيئت ايرانی در اين اجلاس که از ۱۴ تا ۲۵ ارديبهشت ماه برگزار می‌شود، چهار گزارش ارائه کرده است که در آنها واشینگتن به‌خاطر سلاح‌های جديد اتمی و کمک‌های هسته‌ای‌اش به هند و اسرائيل، به نقض آشکار اين پيمان متهم شده است. رویترز ادعا می‌گوید که این مدارک را به دست آورده ولی این خبرگزاری توضیح بیشتری نداده است.

هيچ‌يک از اين دو کشور (هند و اسرائیل) از امضاء‌کنندگان ان‌پی‌تی نيستند، اما هند دارای سلاح‌های هسته‌ای بوده و گمان آن می‌رود که اسرائيل هم از زردخانه‌ای هسته‌ای برخوردار است.

علاوه بر اين، ايران به دليل تلاش آمريکا، بريتانيا و فرانسه برای جلوگيری از اجرای کامل برنامه هسته‌ای‌اش و نيز برنامه هسته‌ای ساير کشورهای در حال توسعه، موضعی انتقادی در قبال اين کشورها دارد.

به گفته ديپلمات‌های کشورهای در حال توسعه، ايران در اين موضوع حاميان بسياری دارد چرا که اين نگرانی در بين کشورهای فقيرتر وجود دارد که کشورهای ثروتمند غربی می‌خواهند انحصار خود بر فناوری هسته‌ای را حفظ کنند.

با اين همه ديپلمات‌های غربی می‌گويند برای ايران ايجاد شکاف بين کشورها در اين اجلاس دشوارتر از اجلاس‌های پيشين خواهد بود. چرا که باراک اوباما در يک رويگردانی آشکار از سياست‌های دولت جورج بوش، ماه گذشته خواستار «جهانی عاری از سلاح‌های هسته‌ای»، دور تازه مذاکره با روسيه برای خلع ‌سلاح و همکاری بيشتر هسته‌ای با کشورهای در حال توسعه شد.

يک ديپلمات غربی در اين زمينه اظهار داشت که «ايران بسيار نگران تعهد اوباما نسبت به مسئله خلع سلاح است . . . چرا که با اين کار ارائه تصویری از آمريکايی‌ها به عنوان دشمن کاری دشوار خواهد بود؛ سياست مذاکره با ايران هم بر همین سیاق است، و از همين رو، ايران همچنان می‌خواهد که موضعی خصمانه در قبال واشنگتن داشته باشد.»

ايران در يکی از گزارش‌های ارائه شده خود می‌گويد «خطر تکثير سلاح‌های هسته‌ای از جانب برخی قدرت‌های هسته‌ای اساسی‌ترين و آنی‌ترين خطری است که پيمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را تهديد می‌کند» و سپس اضافه می‌کند که اين بايد اصلی‌ترين نقطه تمرکز اجلاس جاری باشد و نه «خطر تکثير سلاح‌های هسته‌ای از جانب کشورهايی که دارای سلاح هسته‌ای نيستند».

هيئت ايرانی در عين حال در يکی از گزارش‌های ارائه شده می گويد: «تعهد ناظر به خلع سلاح هسته‌ای به طور کلی ناديده گرفته شده و امکان دستيابی به فناوری صلح‌آميز هسته‌ای و مواد اوليه آن از کشورها سلب شده است».

ديپلمات‌های غربی می‌گويند اين تلاشی از جانب ايران است که می‌خواهد توجه‌ها را از آنچه آنها «نقض ان‌پی‌تی توسط اين کشور» می‌خوانند، منحرف کند.

هدف از اجلاس جاری آماده سازی مقدمات و زمينه سازی برای بازنگری پيمان منع تکثير سلاح‌های هسته‌ای است که قرار است سال آينده صورت بگيرد.

آخرين اجلاس برای بازنگری ان‌پی‌تی که در سال ۱۳۸۴ برگزار شد ناموفق بود و شکست خورد. در آن اجلاس واشنگتن تلاش داشت تا توجه اعضاء را به برنامه‌های هسته‌ای کره شمالی و ايران معطوف کند، در حالی که ايران خواهان توجه به شکست مسئله خلع سلاح بود و دولت مصر خواستار رسيدگی به مسئله زرادخانه هسته‌ای اسرائيل شده بود.‌
XS
SM
MD
LG