لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۴۹

ضریب بازیافت نفت ایران چقدر است؟


معاون وزیر نفت ایران با اعلام اینکه از سال ۱۳۸۴ تا کنون ذخایر نفت این کشور بیش از ۱۱۰ میلیارد بشکه افزایش یافته است، از ۸۰۰ میلیارد بشکه ذخیره درجای نفت ایران خبر داد.

محسن خجسته مهر ۲۵ فوریه طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر اعلام کرد که «در شرایط فعلی، ایران بیش از ۱۵۷ میلیارد بشکه ذخایر قابل برداشت نفت خام در اختیار دارد».
با در کنار هم قرار دادن میزان ذخایر ثابت شده و رقمی که برای ذخایر قابل برداشت مطرح شده است، ضریب بازیافت نفت ایران کمتر از ۲۰ درصد است.

به عبارتی ساده‌تر، ایران هم اکنون تنها قادر به برداشت ۲۰ درصد از ذخایر میدان‌های نفتی خود است، البته این رقم برای میدان‌های مختلف با توجه به شرایط مختلف طبیعتا فرق می‌کند، اما در حالت کلی میانگین ضریب بازیافت نفت ایران به زحمت به ۲۰ درصد می‌رسد.

بر اساس برنامه پنجم توسعه ایران باید ضریب برداشت نفت را تا ۱ درصد افزایش دهد. بر اساس گزارش رسانه‌های داخلی ایران با استناد به مقامات نفتی، ایران هم‌اکنون راه‌های مختلفی را برای ازدیاد برداشت از میدان‌ها نفتی اجرا می‌کند، از جمله ۱۰ پروژه تزریق گاز در مناطق نفت‌خیز جنوب، یک پروژه تزریق گاز در دارخوین و پنج پروژه تزریق آب در شرکت نفت فلات قاره در حال اجرا هست و اخباری پیرامون حفاری انواع چاه‌های افقی و حفاری بین چاهی یا پرکننده (infill) منتشر شده است.

بر اساس گزارش‌ها، در برنامه چهارم توسعه که قرار بود ضریب برداشت نفت تا یک درصد افزایش پیدا کند، هیچ پیشرفتی انجام نشد. در برنامه پنجم توسعه نیز کریم زبیدی متولی برنامه‌های پژوهشی و اجرایی ازدیاد برداشت وزارت نفت ایران اخیرا بدون اعلام جزئیات و مستندات، اعلام کرد که در چهارچوب زمانی برنامه پنجم توسعه ضریب بازیافت نفت ۰.۲۸ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که دو سال از برنامه پنجم می‌گذرد و تا چند ماه اخیر خبری از افزایش ضریب برداشت نفت در ایران نبود.

دو سال قبل هرمز قلاوند مدیر عامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب نیز اعلام کرد که ضریب بازیافت نفت ایران هم اکنون ۲۹ درصد است. وی گفت که هم اکنون ایران از ۱۰ روش ازدیاد ضریب بازیافت استفاده می‌کند که تزریق گاز متعارف‌ترین آنهاست.

او به روش‌های دیگری از جمله تزریق گاز دی اکسید کربن و گاز نیتروژن نیز اشاره کرده است که تاکنون گزارشی درباره جزئیات این موضوع منتشر نشده است و حتی ۱۲ فوریه سال جاری «عماد رعایایی» مدیر طرح و برنامه پژوهشکده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز اعلام کرد که «در صورت قرارداد مطالعات امکان‌سنجی تزریق دی اکسید کربن در چاه‌ها با چند مرکز مطالعات علمی و فن آوری و حصول نتیجه نهایی و همچنین بعد از عملیاتی شدن این پروژه‌ها انتظار می‌رود که ۸ تا ۱۴ درصد ضریب برداشت نفت در میادین افزایش یابد». به عبارتی پروژه تزریق دی اکسید کربن در میادین نفتی ایران هنوز در مرحله مطالعاتی قرار دارد.

البته رستم قاسمی وزیر نفت ایران در ماه ژوئن سال گذشته ضریب بازیافت نفت را ۲۵ درصد اعلام کرد و گفت که این رقم باید به ۳۸ تا ۴۰ درصد برسد.

اما با توجه به اینکه اوپک نیز ذخایر قابل برداشت ایران را ۱۵۴ میلیارد بشکه اعلام کرده است، آمار خجسته مهر بیشتر به واقعیت نزدیک‌تر می‌نماید.

هم اکنون حدود ۸۰ درصد از میادین نفتی فعال ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و سالانه بیشتر از ۳۰۰ هزار بشکه تولید نفت ایران فقط بخاطر افت فشار نفت چاه‌ها کاهش می‌یابد.

براساس مطالعات اولیه شرکت ملی نفت، کشور به ۷۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در ازدیاد برداشت از میادین نفت و گاز نیاز دارد تا بتواند ۷۰۰ میلیارد دلار از میادین قدیمی نفت و میعانات برداشت کند که با توجه به تحریم‌ها مالی و وضعیت بد اقتصادی ایران این امر ناممکن می‌نماید.
XS
SM
MD
LG