گزارشها حاکی است که بعد از تعلیق فاینانس چینی در هفته گذشته، مقامات بانک مرکزی ایران برای حل این مشکل به چین سفر میکنند.
خبرگزاری مهر یکشنبه ۵ مردادماه، گزارش داد که هیات ایرانی به سرپرستی ولیالله سیف طی چند روز آینده برای بازگشایی فاینانس چینی به این کشور سفر خواهند کرد.
موضوع فاینانس چینی پروژههای ایران از زمان سختتر شدن تحریمهای بانکی و نفتی غرب علیه ایران مطرح شدهاست، بدین صورت که بر اساس تحریمهای آمریکا، کشورهای خریدار نفت ایران نمیتوانند پول نفت وارداتی از این کشور را با هیچ ارزی از کشور خارج کنند و جمهوری اسلامی تنها میتواند با پول نفت از همان کشور کالاهای مجاز خریداری کند.
طلب ۳۰ میلیارد دلاری ایران از چین تا آبان ماه سال گذشته در حالی است که از آن زمان تاکنون ایران روزانه حدود ۶۰۰ هزار بشکه صادرات نفت به این کشور داشتهاست. گزارش گمرکی هفته گذشته چین حاکی است که این کشور در نیمه اول ۲۰۱۴ روزانه ۶۳۰ هزار بشکه نفت از ایران دریافت کردهاست.
یکی از راههای دریافت پول، فاینانس اعتباری پروژههای ایران است. فاینانس در اصلاح عبارت از تامین مالی و اعتباری معمولا بلندمدت برای خرید کالاها یا اجرای پروژهها است که توسط بانکها یا موسسات مالی انجام میشود.
مقامات دولت احمدینژاد قبلا گفته بودند که چین برخی از پروژهها، از جمله ساخت ۲۰ مجمتع پتروشیمی در ایران را فاینانس خواهد کرد، موضوعی که هرگز انجام نشد.
انتظار فاینانس چینی برای پروژههای نفتی در حالی است که این کشور در زمان دولت احمدینژاد بیش از ۴۵ میلیارد دلار پروژه نفت و گاز با ایران به امضا رساند، اما همه این پروژهها بخاطر تاخیر چینیها یا لغو شد، یا با تاخیرهای طولانی در نوعی بلاتکلیفی است.
بدهی ۳۰ میلیارد دلاری چین به ایران
آبان ماه سال گذشته، همزمان با سفر علی لاریجانی رئیس مجلس ایران به چین، محمدباقر نوبخت معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی حسن روحانی بدهی نفتی این کشور به ایران را ۲۲ میلیارد یورو (حدود ۳۰ میلیارد دلار) عنوان کرد.
آقای لاریجانی نیز بعد از سفر اعلام کرد که توافقات مناسبی در این زمینه صورت گرفته و قرار بر این شد که ۱۸ میلیارد یورو بدهی چین به ایران تسویه شود.
بعد از آن اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در گفتوگو با مهر اعلام کرد که قرار شده به ازای هر یک دلار از بدهی ایران، سه دلار فاینانس چینی در اختیار پروژههای ایرانی قرار گیرد، موضوعی که تاکنون محقق نشدهاست.
اکنون عسگراولادی در گفتوگو با خبرگزاری مهر با تائید خبر اعزام تیم ویژه از بانک مرکزی به سرپرستی ولیالله سیف میگوید که در قراردادهایی که ایران در زمینه انرژی با چین دارد، مبلغی از پول خریدهای چینی باید به صورت نقدی و مبلغ دیگری از رقم قرارداد را کالا وارد کند اما ایران برای این مبلغ نقدی، آنقدر کالا سراغ ندارد که بخواهد واردات کالا انجام دهد، بنابراین مقرر شد تا این مبلغ به صورت فاینانس در اختیار پروژههای ایرانی قرار گیرد.
اظهارات وی در حالی است که ارسلان فتحیپور، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس روز شنبه به خبرگزاری تسنیم گفت که «چین میخواهد کمتر از مبالغی که ایران در آنجا پول دارد فاینانس را انجام دهد در حالی که بنا بود دو برابر این مبلغ را تامین کند».
وی همچین گفت که چین قصد دارد فاینانس را برای کالاها و پروژههایی که خودش تشخیص میدهد برقرار کند در حالی که باید ایران تعیین کند این اعتبار صرف خرید چه کالا و یا تکمیل چه پروژهای شود.
عسگر اولادی میگوید که قرار بود ۱۵ تا ۲۰ درصد از ۱۸ میلیارد یورو فاینانس چینی به صورت ریالی از سوی بانک مرکزی ایران تامین شود که این موضوع نیز به مشکل برخوردهاست.
به اعتقاد وی، اگر این فاینانسها عملیاتی شود، دادوستد تجاری فعلی ایران با چین که هم اکنون ۴۴ میلیارد دلار است، در سال جاری با ۱۰ درصد افزایش، از مرز ۵۰ میلیارد دلار میگذرد.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در ادامه هم اکنون ۸۰ پروژه تعریف شده برای استفاده از این فاینانس وجود دارد.
بهگفته وی بیشتر پروژههای معرفی شده، صنعتی و نفتی است، البته پروژههای خدماتی همچون بزرگراه، اسکله، نیروگاه، سد، پالایشگاه، جاده، پل و فرودگاه در این فهرست ۸۰ گانه پروژهها به چشم میخورد.