لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۱:۲۲

دردسرهای دولت روحانی؛ کراوات سریع‌القلم هم جنجال‌ساز شد


محمود سریع‌القلم در مجمع جهانی اقتصاد در داووس
محمود سریع‌القلم در مجمع جهانی اقتصاد در داووس
حسام‌الدين آشنا، نماينده قوه مجريه در شورای نظارت بر صدا و سيما، در نامه‌ای به ریيس اين سازمان، بدون نام بردن از محمود سريع‌القلم اما با اشاره به او، گفت که وی مشاور ریيس جمهوری ايران نيست.
آقای آشنا که خود مشاور فرهنگی حسن روحانی است، اين نامه را در واکنش به برنامه «گزارش خبری» تلويزيون در روز ۲۵ بهمن، نوشته است. در اين برنامه، محمود سريع‌القلم در حالی که کراوات زده بود، در اجلاس داوس سوييس نشان داده شد.
همزمان با نمايش عکس آقای سريع‌القلم، اين متن هم در تلويزيون خوانده شد: «عکسی از اجلاس داوس منتشر شد که در اون يکی از مشاورای رييس‌جمهور با کراوات و پوشش غربی مشاهده می‌شد ... اما وقتی کسی عنوان مشاور ریيس‌جمهوری کشور رو يدک می‌کشد بد نيست متناسب با پروتکل‌های اون کشور لباس بپوشه و در نشست‌های بين‌المللی شرکت کنه. فک نکنيم اين درخواست خيلی زيادی باشه.»
در نامه مشاور آقای روحانی به عزت‌الله ضرغامی تصريح شده که اين اقدام «اصرار بر خلق مشاور» توسط اين سازمان بوده و «همراه کردن وی {مشاور خلق شده} با هيات همراه ریيس‌جمهوری در داوس و در نهايت نقد پوشش ايشان را نمی‌توان اشتباهی عادی تلقی کرد.»
«فراتر از مشاور»
اما حسام‌الدين آشنا در حالی اين اقدام صدا و سيما را «خلق مشاور» برای حسن روحانی عنوان کرده که ايرنا، خبرگزاری رسمی دولت ايران تا کنون در چند خبر و گزارش از آقای سريع‌القلم به عنوان «مشاور ریيس جمهوری» نام برده است.
مجتبی واحدی، روزنامه‌نگار و تحليلگر سياسی به راديو فردا می‌گويد که نقش محمود سريع‌القلم در دولت حسن روحانی، فراتر از يک مشاور است.
او از آقای سريع‌القلم به عنوان «ايدئولوگ» دولت يازدهم نام می‌برد و می‌گويد که «نظرات آقای روحانی و تيم ايشان درباره توسعه دقيقا بر مبنای نظريه‌ها و کتاب‌های محمود سريع‌القلم است.»
البته مجتبی واحدی نگاه انتقادی ديگری به اين موضوع نيز دارد.
او می‌گويد: «اين ‌همه جنايت و فساد در جمهوری اسلامی وجود دارد، اين حکومت قاضی مرتضوی و سردار نقدی دارد اما يک کراوات برای آن تبديل به ننگ می‌شود. آن وقت يک آقايی که به آقای روحانی نزديک است، برای اينکه فشار را از روی ریيس جمهوری بردارد، می‌گويد محمود سريع‌القلم مشاور روحانی نيست.»
محمود سريع‌القلم، عضو هيات علمی و استاد علوم سياسی در دانشگاه شهيد بهشتی (ملی سابق) است. وی مدرک فوق دکترای روابط بين‌الملل را از دانشگاه اوهايو در آمريکا و مدارک فوق ليسانس و ليسانس خود در همين رشته را از دانشگاه کاليفرنيا گرفته است.
آقای سريع‌القلم هنگامی که حسن روحانی، ریيس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام بود، به عنوان محقق ارشد در اين مرکز فعاليت می‌کرد و مقاله‌های زيادی درباره نظام بين‌الملل، توسعه، جهانی شدن و تاريخ نوشته است.
ناشر بسياری از کتاب‌های او، انتشارات مرکز تحقيقات استراتژيک بوده است. محمود سريع‌القلم در محافل فکری و علمی ايران به عنوان يک نظريه‌پرداز طرفدار توسعه به روش غربی و اقتصاد آزاد مطرح است.
فشارها و تکذيب
اکنون ماه‌هاست که علاوه بر خود آقای سريع‌القلم، رسانه‌های مختلف در ايران نيز از او به عنوان مشاور حسن روحانی نام می‌برند و نام اين استاد روابط بين‌الملل دانشگاه در فهرست مشاوران همراه حسن روحانی در جلسه تحليف ریيس جمهوری جديد نيز قرار داشت، اما دولت تا کنون اين مسئله را تکذيب نکرده بود.
حتی هنگامی که محمود سريع‌القلم در آذر ماه گفت «يک راننده تاکسی که از پنج صبح تا ۱۲ شب بايد در خيابان‌ها بدود تا هزينه سه بچه دانشجويش را درآورد، سر چهار راه از او می‌پرسند که نظر شما درباره برنامه هسته‌ای و مذاکرات ژنو چيست؟ او چه دانشی دارد که يک واکنش منطقی به اين سوال نشان بدهد؟» و رسانه‌های اصولگرايی مانند خبرگزاری فارس، اخبار اعتراض تعدادی از تاکسی‌رانان به سخنان «مشاور ریيس جمهوری» را پوشش می‌دادند هم هيچ کس اين مسئوليت او را تکذيب يا رد نکرد.
حسين عليزاده، ديپلمات سابق سفارت ايران در فنلاند به راديو فردا می‌گويد که «مشخص است دولت حسن روحانی تحت فشارهايی قرار گرفته که آقای آشنا را ناگزير کرده مشاوره محمود سريع‌القلم به حسن روحانی را انکار کند اما مسلم است که بين اين دو ارتباطی قديمی و ديرينه وجود دارد.»
آقای عليزاده با اشاره به رفتار مشابه نهادهايی مانند صدا و سيما با دولت محمد خاتمی، هشدار می‌دهد که اگر آقای روحانی ولو در صورت کراوات پوشيدن مشاور رسمی‌اش، در برابر فشار اصولگرايان و نهادهايی مانند صدا و سيما «استقامت نکند» نبايد ترديد داشته باشد که دولتش را در عرض يک سال آينده «ساقط» می‌کنند.
از ممنوع‌القلم به سريع‌القلم
اين چندمين بار در بهمن ماه است که روابط دولت حسن روحانی و صدا و سيمای زير نظر رهبر جمهوری اسلامی، دچار تنش می‌شود.
نخستين مورد به اختلاف نهاد رياست جمهوری و شخص آقای روحانی با صدا و سيما بر سر انتخاب مجری مصاحبه تلويزيونی ریيس جمهوری باز می‌گشت و دومين مسئله هم مخالفت صدا و سيما با اجرای اختتاميه جشنواره فيلم فجر توسط حسين پاکدل بود.
مجتبی واحدی معتقد است که دولت يازدهم «در حال عقب‌نشينی نيست» بلکه اين موارد در واقع «افشای خيالی بودن مقاومت دولت در برابر جناح اقتدارگرا» است.
اين روزنامه‌نگار و تحليلگر مسائل ايران می‌گويد: «به آقای روحانی وظايفی محول شده بود که به خوبی آنها را انجام می‌دهد. مهمترین اين وظايف پرونده هسته‌ای بود و حکومت هم از عملکرد او در اين باره راضی است.»
به اعتقاد آقای واحدی، ايجاد «فضای باز» جزو وظايف حسن روحانی نبود: «کدام فضای باز؟ البته فضا برای آقای علی جنتی باز شده که بگويد فيلم "عصبانی نيستم" با درخواست دست‌اندرکارانش از جشنواره فيلم فجر حذف شد يا در ايران سانسور نداريم.»
او «پايين آوردن سطح مطالبات مردم» را از ديگر وظايف دولت می‌داند که به اعتقاد او با رياست جمهوری حسن روحانی، اين اتفاق هم افتاد.
حسن روحانی در نخستين گزارش از عملکرد ۱۰۰ روزه دولت خود، گفته بود «خيلی از نويسنده‌ها» که در دولت قبل از او «ممنوع‌القلم» شده بودند، در همان ۱۰۰ روز به «سريع‌القلم» تبديل شدند.
XS
SM
MD
LG