کتاب زندگینامه و خاطرات ملک عبدالله، پادشاه اردن، به قلم خود وی که اخیرا منتشر شده است «آخرین فرصت: تلاش برای صلح در دورانی پرمخاطره» نام دارد.
در این کتاب پادشاه اردن استدلال میکند که اگر بحران در روابط اسرائیل و فلسطینیان از طریق صلحی عادلانه حل نشود خاورمیانه شاهد ناآرامی و جنگ خواهد بود. با این وجود او نیز همچون بسیاری دیگر از سیاستمداران و کارشناسان منطقه هرگز نتوانست موج گسترده قیام و انقلاب در کشورهای عربی خاورمیانه را پیشبینی کند.
وبسایت «نشنال اینترست» در بررسی زندگینامه و خاطرات سیاسی ملک عبدالله یادآوری میکند که عدم پیشبینی حوادث اخیر توسط نویسنده این کتاب نه انتقاد، بلکه یادآور این درس مهم است که منطقه خاورمیانه همیشه آبستن حوادثی غیر قابل پیشبینی و بحرانی است و به همین خاطر باید پیام ملک عبدلله را در مورد احتمال وقوع جنگ جدی و بهموقع تلقی کرد.
بدون صلح بین فلسطینیان و اسرائیل به احتمال زیاد نیروهای تندرواسلامگرا، از جمله القاعده، از حوادث و ناآرامیهای اخیر بهرهبرداری خواهند کرد و آن چه که به «بهار عرب» و سال امید شهرت یافته ممکن است به شکست و ناامیدی مطلق بینجامد.
کتاب خاطرات ملک عبدالله ترکیبی است از زندگینامهای شخصی و سیاسی و همین طور پیام و درخواستی برای اقدامات و راه حلهای سیاسی. در بخش زندگینامه و خاطرهنویسی ملک عبدالله علاوه بر زندگی خود و همسرش، ملکه رانیا، به بخشهایی از زندگی ملک حسین، پدر خود، نیز میپردازد.
ملک حسین از ابتدا سعی کرد که عبدالله جوان را از پیچیدگیهای زندگی در خانواده سلطنتی دور نگاه دارد و به همین خاطر وی را برای تحصیل به بریتانیا و آمریکا فرستاد. ملک حسن، برادر شاه سابق اردن، نزدیک به سه دهه ولیعهد کشور بود و قرار بود پس از ملک حسین به پادشاهی برسد، ولی در آخرین روزهای حیات خود ملک حسین تصمیم گرفت که عبدالله پسر ارشدش را به جانشینی خود برگزیند.
وبسایت «نشنال اینترست» میافزاید که ملک عبدالله در طول بیش از یک دهه که از آغاز پادشاهیاش میگذرد کشور کوچک اردن را در دورانی پرمخاطره هدایت کرده است. او در این کتاب از دیدارها و مذاکرات خود با سه رئیس جمهور آمریکا، بیل کلینتون، جورج بوش و باراک اوباما میگوید. او میافزاید که همیشه سعی کرده اهمیت صلح بین فلسطینیان و اسرائیل را برای رهبران آمریکا توضیح دهد و ثابت کند که چنین صلحی نه فقط برای دو طرف بلکه برای کل منطقه و منافع استراتژیک آمریکا ضروری است.
ملک عبدالله در کتاب زندگینامه خود از میان این روسای جمهور آمریکا بیش از همه جورج بوش را مورد انتقاد قرار میدهد. به گفته وی، رئیس جمهور آمریکا هیچ گاه مشورت و هشدارهای ملک عبدالله را درک نکرد و مسئله اصلی او در خاورمیانه عراق و صدام حسین بود. این یکجانبهنگری جورج بوش در نهایت باعث شد که عراق به منطقه فعالیت القاعده و منبعی برای سرازیر شدن تروریسم به منطقه بدل شود و از سوی دیگر حکومت ایران در منطقه تقویت شود.
در بخش دیگری از این کتاب، ملک عبدالله پادشاه اردن به توطئه و عملیات القاعده برای ترور خود اشاره کرده و با ذکر جزئیات در مورد شیوه کار دستگاه امنیتی اردن تشریح میکند که این کشور در تعقیب «ابومصیب الزرقاوی» یکی از فرماندهان اردنیتبار شبکه القاعده نقش موثری داشته است.
به نوشته وبسایت «نشنال اینترست»، هدف اصلی از نوشتن این کتاب دعوت به اقدامی جمعی است. ملک عبدالله همچون پدرش ملک حسین طرفدار صلح بوده و همواره از اعراب خواسته است تا در این راه سازشهای لازم را بپذیرند.
ملک حسین در برخی موارد عبدالله را همراه با خود به مذاکرات پنهانی صلح با اسرائیل میبرد که در نهایت در سال ۱۹۹۴ به صلح بین دو کشور انجامید. بنابراین ملک عبدالله از ابتدا در جریان روند و مذاکرات صلح قرارداشت. ملک عبدالله خود در این زمینه فعالیتهای زیادی داشته و طرح صلح مورد حمایت ۵۷ کشور مسلمان در دوران ریاست جمهوری جورج بوش توسط ملک عبدالله تنظیم و ارائه شد، گرچه این طرح هنوز روی کاغذ مانده است.
ملک عبدالله در بخش دیگری از کتاب خود به روش و سیاستهای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پرداخته و با صراحت اعلام میکند که او مرد صلح نیست. او به ملاقاتهای مکرر با نتانیاهو و عدم وفاداری نخست وزیر اسرائیل به وعدههایش اشاره کرده و مینویسد که نخست وزیر اسرائیل با استفاده از بهانه ایران و عمده کردن خطر آن کشورعملا از پرداختن به اصلیترین مسئله منطقه یعنی صلح بین اسرائیل و فلسطینیان طفره میرود.
در بخشهای پایانی نقد زندگینامه پادشاه اردن، نویسنده وبسایت «نشنال اینترست» اشاره میکند که در حال حاضر کشور اردن نیز تحت تاثیر تحولات سیاسی و قیامهای مردمی در منطقه خاورمیانه قرار دارد. به نظر میرسد که اکثریت مردم اردن خواستار ادامه حکومت پادشاه خود هستند، ولی در عین حال یک سیستم شفاف و دموکراتیکتر طلب میکنند.
ملک عبدالله در کتاب خود اظهار امیدواری میکند که ریاست جمهوری باراک اوباما فرصتی باشد برای جدی گرفتن روند صلح خاورمیانه. او ریاست جمهوری باراک اوباما را دوران جدیدی از هدایت امور در آمریکا تلقی کرده و یکی از پیامدهای آن را بخشیدن جان تازهای به مذاکرات صلح در خاورمیانه میداند.
در نهایت باید گفت که کتاب «آخرین فرصت: تلاش برای صلح در دورانی پرمخاطره» در حقیقت هشداری است از سوی یکی از رهبران منطقه که معتقد است زمان چندانی برای اقدام باقی نمانده است.
در این کتاب پادشاه اردن استدلال میکند که اگر بحران در روابط اسرائیل و فلسطینیان از طریق صلحی عادلانه حل نشود خاورمیانه شاهد ناآرامی و جنگ خواهد بود. با این وجود او نیز همچون بسیاری دیگر از سیاستمداران و کارشناسان منطقه هرگز نتوانست موج گسترده قیام و انقلاب در کشورهای عربی خاورمیانه را پیشبینی کند.
وبسایت «نشنال اینترست» در بررسی زندگینامه و خاطرات سیاسی ملک عبدالله یادآوری میکند که عدم پیشبینی حوادث اخیر توسط نویسنده این کتاب نه انتقاد، بلکه یادآور این درس مهم است که منطقه خاورمیانه همیشه آبستن حوادثی غیر قابل پیشبینی و بحرانی است و به همین خاطر باید پیام ملک عبدلله را در مورد احتمال وقوع جنگ جدی و بهموقع تلقی کرد.
بدون صلح بین فلسطینیان و اسرائیل به احتمال زیاد نیروهای تندرواسلامگرا، از جمله القاعده، از حوادث و ناآرامیهای اخیر بهرهبرداری خواهند کرد و آن چه که به «بهار عرب» و سال امید شهرت یافته ممکن است به شکست و ناامیدی مطلق بینجامد.
کتاب خاطرات ملک عبدالله ترکیبی است از زندگینامهای شخصی و سیاسی و همین طور پیام و درخواستی برای اقدامات و راه حلهای سیاسی. در بخش زندگینامه و خاطرهنویسی ملک عبدالله علاوه بر زندگی خود و همسرش، ملکه رانیا، به بخشهایی از زندگی ملک حسین، پدر خود، نیز میپردازد.
ملک حسین از ابتدا سعی کرد که عبدالله جوان را از پیچیدگیهای زندگی در خانواده سلطنتی دور نگاه دارد و به همین خاطر وی را برای تحصیل به بریتانیا و آمریکا فرستاد. ملک حسن، برادر شاه سابق اردن، نزدیک به سه دهه ولیعهد کشور بود و قرار بود پس از ملک حسین به پادشاهی برسد، ولی در آخرین روزهای حیات خود ملک حسین تصمیم گرفت که عبدالله پسر ارشدش را به جانشینی خود برگزیند.
وبسایت «نشنال اینترست» میافزاید که ملک عبدالله در طول بیش از یک دهه که از آغاز پادشاهیاش میگذرد کشور کوچک اردن را در دورانی پرمخاطره هدایت کرده است. او در این کتاب از دیدارها و مذاکرات خود با سه رئیس جمهور آمریکا، بیل کلینتون، جورج بوش و باراک اوباما میگوید. او میافزاید که همیشه سعی کرده اهمیت صلح بین فلسطینیان و اسرائیل را برای رهبران آمریکا توضیح دهد و ثابت کند که چنین صلحی نه فقط برای دو طرف بلکه برای کل منطقه و منافع استراتژیک آمریکا ضروری است.
ملک عبدالله در کتاب زندگینامه خود از میان این روسای جمهور آمریکا بیش از همه جورج بوش را مورد انتقاد قرار میدهد. به گفته وی، رئیس جمهور آمریکا هیچ گاه مشورت و هشدارهای ملک عبدالله را درک نکرد و مسئله اصلی او در خاورمیانه عراق و صدام حسین بود. این یکجانبهنگری جورج بوش در نهایت باعث شد که عراق به منطقه فعالیت القاعده و منبعی برای سرازیر شدن تروریسم به منطقه بدل شود و از سوی دیگر حکومت ایران در منطقه تقویت شود.
در بخش دیگری از این کتاب، ملک عبدالله پادشاه اردن به توطئه و عملیات القاعده برای ترور خود اشاره کرده و با ذکر جزئیات در مورد شیوه کار دستگاه امنیتی اردن تشریح میکند که این کشور در تعقیب «ابومصیب الزرقاوی» یکی از فرماندهان اردنیتبار شبکه القاعده نقش موثری داشته است.
به نوشته وبسایت «نشنال اینترست»، هدف اصلی از نوشتن این کتاب دعوت به اقدامی جمعی است. ملک عبدالله همچون پدرش ملک حسین طرفدار صلح بوده و همواره از اعراب خواسته است تا در این راه سازشهای لازم را بپذیرند.
ملک حسین در برخی موارد عبدالله را همراه با خود به مذاکرات پنهانی صلح با اسرائیل میبرد که در نهایت در سال ۱۹۹۴ به صلح بین دو کشور انجامید. بنابراین ملک عبدالله از ابتدا در جریان روند و مذاکرات صلح قرارداشت. ملک عبدالله خود در این زمینه فعالیتهای زیادی داشته و طرح صلح مورد حمایت ۵۷ کشور مسلمان در دوران ریاست جمهوری جورج بوش توسط ملک عبدالله تنظیم و ارائه شد، گرچه این طرح هنوز روی کاغذ مانده است.
ملک عبدالله در بخش دیگری از کتاب خود به روش و سیاستهای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پرداخته و با صراحت اعلام میکند که او مرد صلح نیست. او به ملاقاتهای مکرر با نتانیاهو و عدم وفاداری نخست وزیر اسرائیل به وعدههایش اشاره کرده و مینویسد که نخست وزیر اسرائیل با استفاده از بهانه ایران و عمده کردن خطر آن کشورعملا از پرداختن به اصلیترین مسئله منطقه یعنی صلح بین اسرائیل و فلسطینیان طفره میرود.
در بخشهای پایانی نقد زندگینامه پادشاه اردن، نویسنده وبسایت «نشنال اینترست» اشاره میکند که در حال حاضر کشور اردن نیز تحت تاثیر تحولات سیاسی و قیامهای مردمی در منطقه خاورمیانه قرار دارد. به نظر میرسد که اکثریت مردم اردن خواستار ادامه حکومت پادشاه خود هستند، ولی در عین حال یک سیستم شفاف و دموکراتیکتر طلب میکنند.
ملک عبدالله در کتاب خود اظهار امیدواری میکند که ریاست جمهوری باراک اوباما فرصتی باشد برای جدی گرفتن روند صلح خاورمیانه. او ریاست جمهوری باراک اوباما را دوران جدیدی از هدایت امور در آمریکا تلقی کرده و یکی از پیامدهای آن را بخشیدن جان تازهای به مذاکرات صلح در خاورمیانه میداند.
در نهایت باید گفت که کتاب «آخرین فرصت: تلاش برای صلح در دورانی پرمخاطره» در حقیقت هشداری است از سوی یکی از رهبران منطقه که معتقد است زمان چندانی برای اقدام باقی نمانده است.