لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۲۰

مرور مطبوعات: سفر تیلرسون به مسکو اختلاف بین دو کشور را کاهش نداد


وزیران خارجه آمریکا و روسیه؛سرگئی لاوروف (راست) در کنار رکس تیلرسون
وزیران خارجه آمریکا و روسیه؛سرگئی لاوروف (راست) در کنار رکس تیلرسون

به نظر می رسد دیدار روز ۱۳ آوریل رکس تیلرسون وزیرخارجه آمریکا از مسکو برای بهبود مناسبات دو کشور کاری نکرد و تنش بین دو کشور بر سر سوء ظن در مورد کاربرد سلاحهای شیمیایی در سوریه و ابهام در جهت گیری‌های سیاست خارجی آمریکا کماکان برجای خود باقی است.

پس از دیدار حضوری ارشد‌ترین مقامات دو کشور از آغاز دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ تاکنون، مقامات دولت آمریکا گفتند هر دو طرف محتاطانه از اقدامات برای بهبود مناسبات که در «نازلترین سطح» است حمایت کردند.

اما تیترهای خبری مبهم و اظهار نظرهای کارشناسان در سراسر جهان حاکی از آن است که در دیدار رکس تیلرسون با سرگی لاورف وزیر خارجه و ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه زمینه‌های مشترک چندانی برای بهبود مناسبات وجود نداشت.

روزنامه نیویورک تایمز با تیتر «تیلرسون و پوتین چیزی جز اختلاف نیافتند" می نویسد دو طرف حتی نتوانستند در مورد حقایق مربوط به حمله شیمیایی هفته گذشته در سوریه به توافق برسند، حمله‌ای که در واکنش به آن دونالد ترامپ دستور داد ۵۹ موشک توماهاوک به یک پایگاه هوایی ارتش سوریه شلیک شود.

تایم در بخش یادداشت‌های سردبیری خود نوشت:«سفر وزیر خارجه آمریکا به مسکو نشانه دیگری بود از اینکه مناسبات آمریکا و روسیه تا چه حد افول کرده است. یکی از پیامدهای سردی مناسبات این است که دونالد ترامپ تا چه حد خواهد توانست روی همکاری روسیه برای مبارزه با گروه موسوم به حکومت اسلامی در سوریه حساب کند. همکاری در آن جبهه همواره مورد ترديد بود ولی امروزه غیرممکن به نظر می رسد.»

هیچ نشانه‌ای از تغییر مواضع دو کشور در خصوص جنگ سوریه به چشم نمی خورد و اين موضوع در آستانه و در طول سفر آقای تیلرسون به مسکو حتی به تقابل آشکار دو طرف انجامید.

آقای تیلرسون گفت حکومت بشار اسد در طول جنگ داخلی شش ساله سوریه بیش از ۵۰ مورد حمله شیمیایی انجام داده و رهبر سوریه باید به خاطر جنایات جنگی محاکمه شود.

در مقابل سرگئی لاوروف حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی سوریه را «حمله‌ای غیرقانونی» توصیف کرد و گفت از ادامه چنین اقداماتی باید جلوگیری شود.

حتی خود دونالد ترامپ هم به آینده بهبود مناسبات بین کاخ سفید و کاخ کرملین چندان خوشبین به نظر نمی رسید. او به بهبود روابط با پوتین اظهار امیدواری کرد ولی به سرعت افزود:«ما منتظر خواهیم شد ببینیم چه اتفاقی خواهد افتاد.»

روزنامه گاردين از قول الکساندر باونف از مرکز پژوهشی کارنگی در مسکو نقل کرد که «دو طرف تاکنون طوری رفتار می کردند گویا به دیگری بدهکارند. ولی اکنون طوری رفتار می کنند که بدهی به طرف مقابل ندارند.»

بسیاری از صاحبنظران معتقدند که حمله آمریکا به سوریه بیانگر یک چرخش اساسی در سیاست آن کشور است که نه تنها باعث تعجب روسیه بلکه بسیاری از کشورهای دیگر شده است.

بسیاری از صاحبنظران معتقدند که حمله آمریکا به سوریه بیانگر یک چرخش اساسی در سیاست آن کشور است که نه تنها باعث تعجب روسیه بلکه بسیاری از کشورهای دیگر شده است.

این تغییر نقش آمریکا به گفته مارگ گالئوتی از موسسه روابط بین المللی در شهر پراگ باعث سردرگمی مسکو شده که تاکنون فکر می کرد مسیر سیاست خارجی آمریکا را دقیقا می شناسد.

گالئوتی افزود:«تا این مقطع روسها روی این نکته تکیه می کردند که می توانند نقش بازیگر غیرقابل پیش بینی را بازی کنند چون به حق احساس می کردند بسیاری از خطوط قرمز سیاست‌های خارجی آمریکا را به خوبی می شناسند و آمریکا به اقدامات آنها پاسخ نخواهد داد. اما اکنون یکباره خود را درموقعیت واکنشی یافته اند. و حقیقتا نمی دانند چه باید بکنند.»

موضوع دیگری که آینده مناسبات دو کشور را در ابهام فرو برد اظهار نظر اخیر دونالد ترامپ در مورد سازمان ناتو بود که روز ۱۲ آوریل گفت امروزه این سازمان در مبارزه با تروریسم اقدامات بیشتری انجام می دهد و «دیگر منسوخ نیست.» این تجدید نظر آشکاری در اظهارنظرهای قبلی آقای ترامپ است که گفته بود سازمان ناتو دیگر نمی تواند رسالت خود را انجام دهد و بدون شک روسیه را ناخشنود خواهد کرد.

مایکل او هانلون کارشناس ارشد سیاست خارجی در مرکز پژوهشی بروکینگز به روزنامه لس آنجلس تایمز گفت:«از نگاه پوتین ما یک نیروی غیرکنترل شده و بیش از حد فعالی هستیم که باید در برابر آن ایستاد و مخالفت کرد. او دیدگاههای خود را آشکارا بیان نمی کند ولی به نظر می رسد در نظراتش کاملا صادق است.»

آقای او هانلون معتقد است دونالد ترامپ می تواند سعی کند از طریق توافق‌های وسیع بین اعضای ناتو، روسیه و کشورهای بی‌طرف اروپایی با این هدف که سازمان ناتو مرزهای خود را گسترش ندهد تنش با روسیه را کاهش دهد.

جفری منکوف از کارشناسان ارشد مرکز پژوهش مطالعات بین المللی در واشنگتن معتقد است غیرقابل پیش بینی بودن سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ تنش بین واشنگتن و مسکو را تشدید کرده و می تواند و به بروز مشکلات عمیق تری منجر شود.

او در مصاحبه‌ای با برنامه رادیویی ورلد تودی گفت:«در عین حال باید توجه داشت که هرگونه برخورد نظامی بین دو کشور که صاحب قدرت هسته‌ای هستند می تواند بشدت خطرناک باشد. هر چند من معتقدم وقوع چنین درگیریهایی تقریبا بعید است ولی تمام کسانی که به مناسبات این دو کشور فکر می کنند همواره باید این احتمال را مد نظر داشته باشند.»

در پی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری به خاطر ستایش‌های او از شخصیت ولادیمیر پوتین به این انتظارات دامن زده شد که مناسبات دو کشور رو به بهبود خواهد رفت. ولی از آغاز ریاست جمهوری او از یک طرف مجموعه تحقیقات مربوط به مناسبات نزدیکان و مشاوران دونالد ترامپ با مقامات روسیه و احتمال دخالت آن کشور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و حمله موشکی آمریکا به سوریه مناسبات دو طرف را پیچیده تر کرده است.

باربارا پلت اوشر خبرنگار بی‌بی سی مسئول پوشش اخبار وزارت خارجه آمریکا نوشت:«در پس زمینه این حوادث باید به ناامیدی روسیه از شور و اشتیاق آن کشور برای پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات اشاره کرد. این فضا را ایجاد کرده بود که گویا مناسبات دو طرف وارد دوران جدیدی خواهد شد و حتی در یک توافق بزرگ تحریم‌ها علیه روسیه به خاطر دخالت آن کشور در جنگ اوکراین و الحاق ناحیه کریمه لغو خواهند شد. اما مشاوران ارشد ترامپ در نهایت این حباب را ترکاندند.»

XS
SM
MD
LG