لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۱۲

دیوان حافظ؛ نسخه‌ای متفاوت


هفته گذشته، براى اولين بار در تاريخ ايران، نسخه اى از غزل هاى حافظ ، كه به دوران حيات او مكتوب شده است، منتشر شد.

تفاوت نسخه هاى خطى موجود شعر حافظ از دشوارى هاى حافظ شناسى است و مبناى همه ديوان هاى تصحيح شده حافظ كه تا كنون منتشر شده اند، از جمله حافظ به تصحيح علامه قزوينى و دكتر پرويز ناتل خانلرى، نسخه هایى هستند كه سال ها پس از مرگ حافط مكتوب شده اند.

حافظ حدود ۷۹۲ هجرى قمرى رخت از اين سراى بركشيد اما قديمى ترين نسخه در دست شعرهاى او در سال هاى ۸۰۳، ۸۰۵ و ۸۱۳ هجرى قمرى، سال ها پس از مرگ او، مكتوب شده و بخش مهمى از تفاوت نسخه هاى ديوان حافظ در اشتباهات يا اعمال نظر آگاهانه يا ناآگاهانه كاتبانى ريشه دارد كه پس از مرگ حافظ شعرهاى او را نسخه نويسى كرده اند.

همه ۴۹ غزلى كه هفته گذشته به كوشش دكتر على فردوسى منتشر شد، احتمالا به‌جز ۴ يا ۵ غزل، در آخرين سال هاى زندگى حافظ مكتوب شده اند.

علا مرندى، كاتب اين مجموعه، با حافظ معاصر بوده و در شيراز زندگى مى كرده است.

در مجموعه مرندى شعرهایى نيز از سعدى و چند شاعر معاصر حافظ ثبت شده و ناشر در كنار نسخه حروف چينى شده شعرها، دستخط مرندى را نيز منتشر كرده است. نسخه مرندى به دليل نگاشته شدن به دوران حيات حافظ، پايه و مرجعى معتبر در تصحيح غزل هاى حافظ به شمار مى رود.

از جالب ترين نكته هاى نسخه مرندى ، علاوه بر قدمت آن، ضبط چند غزل با روايت هاى متفاوت است كه نظر حافظ شناسانى را تاييد مى كند كه ويراستارى مكرر حافظ را در شعرهاى خود از دلايل تفاوت نسخه هاى موجود مى دانند.

نسخه مرندى تا كنون با عنوان آلبوم شعرهاى فارسى در كتابخانه بادليان دانشگاه آكسفورد نگهدارى مى شد و هيچ يک از محققان و حافظ شناسان به وجود و ارزش آن پى نبرده بودند.

دكتر على فردوسى، پژوهشگر، استاد و مدير گروه تاريخ در دانشگاه نتردام ايالت كاليفرنياى آمريكا، كه اين نسخه را يافته و براى انتشار آماده كرده است، ثبت مرندى را از غزل هاى حافظ با تمامى نسخه هاى معتبر منتشر شده ديوان حافظ مقايسه و تفاوت ها را در پانوشت كتاب خود آورده است.
XS
SM
MD
LG