لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۳:۴۶

چگونه مئير داگان از رياست موساد به «رهبری اوپوزيسيون» اسرائيل کشانده شد؟


مئير داگان
مئير داگان

صدای مئير داگان را حتی بسياری در اسرائيل نشنيده بودند و نمی دانستند که او در هشت سال دوران رياستش برموساد با چه لحنی محرمانه ترين گزارش های خود را در پشت درهای بسته به نخست وزيران اسرائيل داده است.

تصويراسطوره ای که حتی رسانه های جهان، و در صدر آنها، رسانه ها و افکار عمومی عرب، از مئير داگان داشته ودارند، او را به يکی از افسانه ای ترين چهره های نسل حاضردنيا تبديل کرده است.

اما صدای هميشه خاموش و آرام فردی که حتی در دوران ژنرالی اش در ارتش اسرائيل، بر خلاف تقريباً تمامی ژنرالهای همرديفش که پيوسته با رسانه ها مصاحبه می کردند و در صدد برجسته کردن خود بودند، اکنون درحالی بلند شده است که او تنها چند ماهی است که پست رياست موساد را ترک کرده است.

صدای مخالفت های مئير داگان هميشه آرام با نظرات دولتی که تا چندی پيش محرمانه ترين مأموريت ها را برای آن انجام می داد، اکنون چنان بلند شده که رسانه های اسرائيل او را «رهبر اوپوزيسيون کشور» ناميده اند.

مخالفت های مئيرداگان با يک دوجين نظرات و برنامه های دولت نتانياهو چنان همگان را دراسرائيل شگفت زده کرده است که رئوبن ريبلين، رييس «کنست»، پارلمان اسرائيل، بامداد جمعه، گفت حرفها و عملکرد داگان می رود که ضربه های شايد جبران ناپذيری به کشور وارد کند.

اما مردی که در همه عمر خموش، و محتاط ترينِ محتاطان در اسرائيل بود، چرا يک باره ندای مخالفت علنی خود را در زمينه هايی که ارشدترين کارهای کارشناسی و محرمانه ترين عمليات را در مورد آنها انجام داده بود، بلند کرده است؟

مئيرداگان هنگامی که چهارشنبه اين هفته درحضوری کاملاً بی سابقه در همه عمرش، در برابر دانشجويان يک دانشگاه اسرائيل؛ دانشگاه تل آويو، قرار گرفت و بسياری از نظرات خود را در باره مسائل مهم اسرائيل، از جمله، امور ايران بيان کرد، سخنانش سريعاً به تيتر يک رسانه های اسرائيل تبديل شد.

او در اين سخنان گفت که حمله نظامی به ايران، می تواند عواقبی در حد جنگ «يوم کيپور» سال ۱۹۷۳ برای اسرائيل داشته باشد؛ نبردی که اسرائيلی ها آن را پس از پيروزی درخشان ارتش کشورشان در نبرد «شش روزه» سال ۱۹۶۷، بدليل آنکه در مقدس ترين و طولانی ترين روز ويژه روزه سال، از سوی ارتش های مصر و سوريه غافلگير شدند، يک ناکامی می دانند – حتی اگر عملاً عواقب عملی چندان ناخوشآيندی برای اسرائيل نداشت و هدف کشورهای عرب در بازپس گيری سرزمين ها، به سنگ خورد.

مئيرداگان در سخنانش در دانشگاه تل آويو اضافه کرد که نمی خواهد وجدانش در آينده براو سنگينی کند و هشدار لازم را ندهد، و يادآور شد که او نيز پدر فرزندانی است که يکی از آنها هم اکنون هم در ارتش اسرائيل خدمت می کند و پدربزرگ اطفالی است که می خواهند زندگی آرام و امنی داشته باشند.

مئيرداگان گفت ورود به عرصه جنگ با ايران می تواند عواقب سهمگينی داشته باشد که به يک نبرد تمام عيار منطقه ای منجر شود.

مئير داگان تاکيد کرد که کشورش تنها اگر مورد حمله قرار گرفته باشد، صرفاً برای دفاع از خود بايد وارد جنگ شود.

داگان با بيان نظراتش در عرصه هايی که همه عمر کاری خود را بر سر کارشناسی و پيگيری برنامه های محرمانه برای آنها نهاده، عملاً يک سری عملکردها و موضع گيری های ديگر دولت بنيامين نتانياهو را نيز مورد حمله قرار داد.

مئيرداگان تاکيد کرد که اسرائيل بايد خود آستين ها را بخاطر صلح بالا زند و مبتکر پيشبرد صلح باشد و ناچارنشود که طرح های ديگران را با اکراه اجراء کند، و تاکيد کرد که اسرائيل بايد طرح صلح عربی را بپذيرد، و گفت اگر بيش از اين صبرکنيم ديگران طرحهايشان را به ما تحميل خواهند کرد.

طرح صلح عربی برلزوم پذيرش مرزهای سال ۱۹۶۷ ازسوی طرفين اسرائيلی-فلسطينی تاکيد دارد اما نخست وزير کنونی اسرائيل در هفته های اخير دهها بارگفته است که مرزهای ياد شده «قابل دفاع» نيست.

همچنين اين جمله آقای داگان را که به دانشجويان گفت «خردورزی و (گرفتن) تصميم درست الزاماً ارتباطی ندارد با اينکه يک فرد منتخب رأی ملت باشد»، روزنامه هاآرتص جمعه به موضع گيری صريح در قبال بنيامين نتانياهو تعبيرکرده است.

مئيرداگان که حتی رسانه ها و کارشناسان بسياری دراسرائيل و جهان، کارگذاری ويروس استاکس نت در تاسيسات اتمی ايران را نتيجه برنامه ريزی او دانسته بودند، به دانشجويان دانشگاه تل آويو گفته بود که نمی توان برنامه های اتمی ايران را منهدم کرد اما مسلماً می توان برنامه های اتمی ايران را مختل کرد و با تأخير روبرو کرد.

رئوبن ريبلين، رييس «کنست»، پارلمان اسرائيل، در نخستين برنامه خبری بامداد جمعه راديو اسرائيل، اظهار گله عميق کرد که چرا آقای داگان اظهاراتی بيان می کند که می تواند «عالی ترين منافع کشور» را به خطر اندازد، و از او خواست که درخلوت خود عميقاً بينديشد که به چه مسيری وارد شده است.

ژنرال ذخيره يوسی پلد، وزير مشاوردولت اسرائيل، نيز پنجشنبه در راديوی اسرائيل خطاب به همرديف پيشينش، ژنرال احتياط داگان، گفت که همه عمر زحمت کشيدی و حال مانند گاو شيرده، می خواهی لگدی بزنی و سطل شير را واژگون کنی.

اما سياستمداران اوپوزيسيونی اسرائيل همانند بسياری از تحليلگران و روزنامه نگاران اسرائيلی در دو روز اخير می گويند که اظهارات روزهای اخير آقای داگان که چند بار هم تکرار شده است، نشان می دهد که او نسبت به احتمال تصميمی جنگی از سوی نتانياهو و باراک نگران است.

هاآرتص جمعه در تحليلهای متعددی نوشته است که داگان نگران است که اسرائيل گرفتار شود و خود را «در زاويه» در تنگنا ببيند و در آن وضعيت، رهبران کشور تصميم های مسئولانه ای نگيرند.

هاآرتص افزوده است که داگان قدرت آريئل شارون و اهود اولمرت، دو نخست وزيرپيشين را که تحت نخست وزيری آنها نيز رييس موساد بود، در برقراری ارتباط با رهبران جهانی، تحسين می کرد اما معتقد است که نتانياهو فاقد اين توانايی است.

بنوشته هاآرتص، سخنان آقای داگان را بايد هشدار بازدارندگی او به نتانياهو تلقی کرد.

يکی از تحليلگران ديگر هاآرتص هم تاکيد کرده است که اظهارات داگان که حتی خانم تسيپی ليونی، رهبر هميشه تندگو اوپوزيسيون اسرائيل نيز هيچگاه چنين صراحت و تندی کلام را در انتقاد از نتانياهو نداشته، از اين به بعد آقای داگان را به قوی ترين رقيب در چشم نتانياهو تبديل خواهد کرد و بحران ميان آنها «مسلماً» تعميق خواهد شد.

هاآرتص نوشته است که هيچ اتفاق تازه ای درمورد رژيم ايران رخ نداده که بخاطر آن، آقای داگان تغيير نظر داده باشد بلکه اين دولت نتانياهو بوده که او را عوض کرده است.

XS
SM
MD
LG