لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۰:۵۳

نگاه تازه؛ جنگ و صلح


رژه نیروهای مسلح به مناسبت سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق. (عکس: AFP)
رژه نیروهای مسلح به مناسبت سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق. (عکس: AFP)

«من مهرداد عزيزاللهی، اعزامی از اصفهان، چهارده ساله و انگيزه ای که باعث شد به جبهه بيام، اون برادرهايی (بودن) که قبلاً جبهه ميومدن برای ما تعريف می کردن که جبهه چه خاصيت های خوبی داره، مثلاً هر کی بره ساخته ميشه از هر لحاظ، و اون ناخالصی هاش و گناهاش ... ديگه در اونجا معصيت ديده نمی شه ... من به جبهه اومدم تا شايد بتونم در راه خدا کمکی کنم وگناهانمون پاک بشه ...»


برنامه اين هفته «نگاه تازه» با پژواک صدای اين نوجوان بسيجی دهه ۱۳۶۰ آغاز می شود که آن روزها از تلویزیون جمهوری اسلامی ايران پخش می شد و کسی نمی داند پس از پخش، چند هم سن و سال ديگر مهرداد را ترغيب به رفتن به جبهه جنگ هشت ساله و خانمانسوز ايران و عراق کرد، و اينک بر روی يوتيوب قرار گرفته است.


يادگار دورانی سپری شده که برای بعضی غرورآفرين، برای برخی ديگر خشم برانگيز و برای بسياری دردناک بود و اينک بر روی شبکه جهانی اينترنت ثبت شده و جولان می دهد.


در هفته ای که جمهوری اسلامی ايران سال هاست آن را «هفته دفاع مقدس» ناميده است، «روز جهانی صلح» هم آمد و رفت و اين پرسش را برای ما جا گذاشت که آيا دوباره ممکن است بر صفحه تلويزيون خانه چهره يک مهرداد عزيزاللهی ديگری را ببينيم؟ يعنی چهره نوجوان چهارده ساله ديگری که اين بار در پايان دهه هفتاد برای اولين بار از پستان مادر شير خورده است؟ (گيريم که اين دفعه، بار ميهنی آنچه بر زبان می آورد بر غلظت مذهبی آن بچربد.)


اين سوال و سوال هايی ديگر را با سه ميهمان اين برنامه «نگاه ديگر» در ميان گذاشتيم.


«دفاع مقدس» افتخاری بزرگ


درتهران رضا يک جوان بسيجی و پروانه يک دانشجوی منتقد آنجا که صحبت به جنگ ايران و عراق می رسد دو نظر مختلف ارائه می دهند.


رضا حرف هايش را با اين جمله شروع می کند که «دفاع مقدس» (عليرغم آنکه می داند به باور بعضی اين واژه ای کليشه ای است) يکی از بزرگترين افتخارات اين مرز و بوم بوده و تنها جنگ تاريخ ايران بوده که در آن به دشمنان اجازه داده نشده « يک وجب از خاک کشورمان را تصرف کنند.»


به گفته رضا که از باورمندان به آيت الله خمينی بنيانگذار جمهوری اسلامی ايران است، « فارغ از بحث و جدل های سياسی با هر گرايش و خط مشی سياسی هر جای دنيا که هستيم بايد به اين موضوع افتخار کنيم.»


اما «جنگ يعنی خشونت و خون» ... اين را پروانه که دروان کودکيش را در دوران جنگ هشت ساله گذرانده می گويد.


پروانه می افزايد: «به مدرسه ای می رفتم که در آن فرزندان شهيدان و جانبازان درس می خواندند. تصويری من از جنگ دارم برخلاف تصوير آقا رضا تصويری است که هيچوقت به آن افتخار نمی کنم. شاگردان اين مدرسه که برادرانشان و پدرشان را از دست داده بودند هميشه زندگيشان با يک عقده، يک نگرانی و يک کمبودی همراه بود ...»


ميهمان ديگر اين برنامه «نگاه تازه» همکارمان حسين آرين مفسر نظامی «راديو فردا » افسر پيشين ارشد نيروی دريايی ايران است که در دوران جنگ هشت ساله تا بازپس گيری خرمشهر در ارتش ايران در ارتش ايران خدمت کرد.


مشکل با لفظ « دفاع مقدس»


حسين آرين که در اين برنامه تجربيات مستقيم خود را شرح می دهد می گويد او به جنگ از ديد يک فرد نظامی نگاه می کند که برای دفاع از آب و خاک ايران تربيت شده بود.


او چنين دفاعی را محترم و خوب می داند اما می گويد با کاربرد لفظ «دفاع مقدس» مشکل دارد، چون در حداقل چند سال اول که او دستی در آتش جنگ داشت، اين دفاع چندان جنبه مذهبی نداشت.


حسين آرين می گويد: بهتر بود بعد از بازپس گيری خرمشهر جنگ متوقف می شد تا ايران در شرايط انزوا قرار نگيرد و قطعنامه آتش بس را از موضع ضعف بپذيرد.


رضا از رشادت های سربازان می گويد و از دفع تجاوز تحميلی و پذيرش تنها قطعنامه ای که به گفته او در آن پرداخت غرامت جنگی به ايران به رسميت شناخته شد.


اما برای پروانه اين قطعنامه کافی نيست زيرا به گفته او رهبران ايران با ادامه جنگ پس از بازپس گيری خرمشهر خسارات جانی و مالی جبران نشدنی به مردم و کشور تحميل کردند.


امروز هم در ميان تهديدها و نحريم های ناشی از ادامه غنی سازی اورانيوم در ايران پروانه می گويد به احتمال حمله نظامی ديگری فکر می کند و ديدن موشک شهاب سه در ميدان بهارستان تهران در مسير رفت و آمد به خانه او را نگران می کند.


همين نگرانی را سيمين بهبهانی هم شاعر نامدار ايران ميهمان ديگر اين برنامه «نگاه تازه» که سال ها با قلم و قدم از صلح دفاع کرده دارد.


خانم بهبهانی که پيامدهای دو جنگ را برای ايران به چشم ديده (جنگ جهانی دوم و جنگ ايران و عراق) با گله و طنز از دغدغه های امروز خود می گويد (اگر آب در دست داريد زمين بگذاريد و اين گفته ها را که در آن گريزی هم به يک داستان ملانصرالدين زده شده بشنويد.)

پيش پرده اين گفته ها را در شعر تازه ای که خانم بهبهانی برای شنوندگان برنامه «نگاه تازه» خوانده بشنويد. شعری با اين مطلع:


«ای جنگ طلب گيرم که باک از خطرت نيست
بس کن ز خطر، کشور ارث پدرت نيست»


و با اين بيت پايانی:


«گفتم که مکن، کردی هر چه که نبايد
فرداست که جز لعنت باقی اثرت نيست»


آيا شما هم در جنگ ايران-عراق شرکت کرده ايد؟ چه نظری درباره اين جنگ داريد؟ آيا فکر می کنيد ايران در آستانه جنگ ديگری است؟ نظرات خود را با ما در ميان بگذاريد.


برای تماس با ما به آدرس javanan@radiofarda.com ايميل بزنيد و يا با شماره پيام گير برنامه ۰۰۴۲۰۲۲۱۱۲۴۱۱۴ تماس بگيريد.


شما همچنين می توانيد به شماره ۰۶۰۳۸۷۴۱۵۰ ۰۰۴۲ برای ما اس ام اس ارسال کنيد.


برای شنيدن برنامه اين هفته «نگاه تازه» فايل برنامه را که در بالای همين صفحه (سمت چپ) قرار دارد، باز کنيد.


برنامه «نگاه تازه» را می توانيد پنج شنبه ها ساعت ۱۹:۳۰ و تکرار آن را ساعت نيم بامداد يا ۱۳ بعد از ظهر جمعه ها به وقت ايران از «راديو فردا» بشنويد.


  • 16x9 Image

    هانا کاویانی

    هانا کاویانی، از سال ۱۳۸۶ با رادیو فردا به عنوان خبرنگار و گزارشگر همکاری می‌کند. او در این مدت تحولات سیاسی و دیپلماتیک از جمله فراز و فرودهای مرتبط با پرونده هسته‌ای ایران، و مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی را از نزدیک دنبال کرده است.

XS
SM
MD
LG