لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۰۲

«تيره شدن مناسبات تهران - رياض پس از حمله انتحاری در چابهار»


حمله انتحاری در چابهار
حمله انتحاری در چابهار
نام بردن از عربستان سعودی به عنوان منبع ارسال کمربند های انفجاری به چابهار، در فاصله کوتاهی پس از افشا گری ويکی ليکس پيرامون حمايت ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی از توسل به جنگ به منظور متوقف ساختن برنامه های اتمی ايران، می تواند به آغاز دوران تازه ای از تنش در مناسبات تهران و رياض منجر شود.

به دنبال حملات انتحاری روز چهارشنبه در بندر چابهار ، عربستان سعودی برای نخستين بار از سوی منابع وابسته به جمهوری اسلامی به ايفای نقش در چنين اقدامی مورد اتهام قرار گرفت.

در گذشته مسئولان جمهوری اسلامی، تنها آمريکا، اسرائيل و يا سرويس های اطلاعاتی بريتانيا را به طراحی، اجرا و تا پشتيبانی از چنين عملياتی متهم می کردند.

عربستان سعودی، با وجود انجام مراقبت های خاص از اتباع ايرانی بازديد کننده از آن کشور و همچنين زير نظر داشتن تحرکات ايران در منطقه و مبادله مرتب و گسترده اطلاعاتی با کشورهای محلی و قدرت های فرامنطقه ای در اين زمينه ها، تاکنون از متهم کردن مستقيم ايران به مشارکت در اقدامات خرابکاران در آن کشور خودداری کرده است.

انفجار خبر

پس از حمله انتحاری سال ۱۹۹۶ در شهر خٌبر عربستان سعودی، عليه يک مجموعه مسکونی که طی آن ۳۷۲ تن مجروح و ۱۹ آمريکايی و يک تبعه سعودی به قتل رسيدند، عربستان سعودی بر خلاف منابع سياسی و خبری غرب، از متهم کردن ايران به دست داشتن در اقدام ياد شده خودداری کرد.

انفجار مجموعه مسکونی خبر به يک گروه تروريستی- سياسی موسوم به «حزب الله حجاز»(عربستان) نسبت داده شد. پاره ای از منابع اطلاعاتی غرب اين گروه را مورد حمايت مستقيم جمهوری اسلامی معرفی کرده اند.

گروه جندالله

مسئوليت انفجار انتحاری تاسوعا در مسجد امام حسين چابهار را گروه جندالله بر عهده گرفت. عبدالمالک ريگی رهبر سابق گروه جندالله در اسفند ماه سال گذشته طی عملياتی که بخش اعظم آن تاکنون پوشيده مانده در مناطق شرقی ايران ربوده و بعد از طريق بندر عباس توسط ماموران امنيتی جمهوری اسلامی به تهران منتقل شد.

جمهوری اسلامی پس از پخش اعترافات تلويزيونی ريگی که طی آن همکاری آمريکا با وی مورد اشاره قرار گرفته بود، در خرداد ماه سال گذشته رهبر جندالله را در تهران اعدام کرد.

گروه جندالله که خود را مدافع حقوق اهل سنت و پشتيبان دمکراسی برای ايران و
خود مختاری برای بلوچستان ايران معرفی می کند، به تلافی اعدام ريگی، در تابستان سال جاری مسئوليت دو حمله انتحاری در زاهدان را که به کشته شدن ۲۷ نفر و زخمی شدن ۳۰۰ تن انجاميد قبول کرد.

بعد از انجام حمله انتحاری چابهار، خبرگزاری ها به نقل از سايت اينترنتی گروه جندالله، تصوير خونسرد و خندان دو جوان کم سال را که گفته شده عامل بمب گذاری های انتحاری ياد شده بوده اند، در حال به تن داشتن کمر بندهای انفجاری، منتشر کردند.

منابع خبری اين دو جوان را به نقل از سايت جندالله، «حسن خاشی» و «سيف الرحمان قباحری» معرفی کرده اند. ايران اعلام داشته که يکی از اقدامات انفجاری خنثی و يکی از عوامل حمله دستگيرشده است.

کشور های همسايه

محمد نجار وزير کشور دولت جمهوری اسلامی ايران، از کشورهای همسايه به عنوان منابع اعزام عاملان انفجار ياد کرد و به طور مستقيم گفت که آنها در پاکستان آموزش ديده اند. وزير اطلاعات دولت جمهوری اسلامی هم ضمن متهم کردن سرويس های جاسوسی صهيونيستی و آمريکا در پشتيبانی از اقدام ياد شده، مدعی شد که يکی از عاملان انفجار قبل از اقدام به حمله دستگير شده است.

سايت جندالله ضمن رد اظهارات حيدر مصلحی وزير اطلاعات جمهوری اسلامی دستگيری يکی از عاملان اقدام انفجاری را تکذيب کرد. اين بار «پرس تی وی» که رسانه برون مرزی و انگليسی زبان جمهوری اسلامی است، ضمن انتشار گسترده خبر انفجار، مدعی شد که آمريکا از حادثه حمله انتحاری از پيش مطلع بوده است.

تهديد علی لاريجانی به تلافی کردن اقدام انتحاری اخير در چابهار و متهم کردن سرويس های اطلاعاتی آمريکا به دست داشتن در اقدام ياد شده را، در کنار اعلام ادعای ارسال کمربند های انتحاری از عربستان ، پرس تی وی به صورتی برجسته انتشار داد.

در همين حال بسياری از منابع خبری و اينترنتی نزديک به گروه های دست راستی جمهوری اسلامی مداخله گروه های وهابی ها و سلفی ها در اقدامات تروريستی اخير و حمايت آنها از گروه جندالله را با صراحتی بی سابقه منتشر و محکوم کردند.

اگر چه شبکه تلويزيونی العربيه وابسته به عربستان سعودی، اقدام انتحاری در چابهار را محکوم کرد، اما در ميان رهبران کشورهای عربی، پادشاه اردن شناخته ترين نامی بود که به طور رسمی اقدام ياد شده را محکوم کرد.

رويارويی مستقيم ايران با عربستان سعودی، در صورت ادامه وضع موجود در مناسبات دو کشور، می تواند منطقه را با تنش های تازه ای روبرو کند. به رغم رقابت شديد دو کشور برای توسعه نفوذ در منطقه، و با وجود سوء ظن شديد متقابل مابين رهبران دو کشور، تهران و رياض طی ۲۰ سال گذشته، حد اقل طی بيانيه های رسمی، همواره سعی در نمايش دوستی و همکاری با يکديگر داشته اند. در شرايط موجود به نظر می رسد پاره ای از مراکز قدرت در جمهوری اسلامی رعايت ملاحظات گذشته در قبال رياض را ديگر چندان ضروری نميبينند.

___________________________________________
نظرات مطرح شده در این نوشته، الزاما بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.
XS
SM
MD
LG