لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۵۳

«آسيب ديدگی لايه اوزون به بالاترين حد خود رسيده است»


گزارش ها حاکی است آسيب ديدگی و سوراخ لايه اوزون برفراز قطب شمال به بالاترين حد خود رسيده است. دانشمندان و محققان در گزارش خود اعلام کردند ‌هم‌اکنون اين ضايعه را می توان «يک سوراخ» ناميد چرا که به شکل جدی لايه اوزون آسیب دیده است.

به گزارش «ساينس جورنال» در حدود فاصله ۲۰ کيلومتری بالاتر از سطح زمين حدود ۸۰ درصد از لايه اوزون از بين رفته است. اين گزارش می‌گويد به دليل هوای سرد و وجود مواد شيميايی کلرين، ضايع شدن لايه اوزون تسريع داشته است.

اين گزارش حاکی است در ماه آوريل، گزارشی از روند تخريب قطب شمال منتشر شده بود اما اين نخستین باری است که تمامی داده‌های اين تحقيق مورد کارشناسی و تحلیل قرار گرفته است.

ميشل سانتی، از کارشناسان بررسی جوی ناسا می‌گويد: «اصولا فصل زمستان وقتی است که موقعيت جوی متفاوت و متنوعی در قطب شمال روی می‌دهد که برخی از اين جريان‌های هوايی گرم و برخی سرد هستند. اما در چند دهه اخير، اکثريت با جريان‌های سرد بود و اين جريان‌های سرد هم بيشتر و هم سردتر شده‌اند.»

وی می افزايد: «با توجه به حضور اين همه جريان سرد و حضور کلرين، انتظار می‌رود و پيش‌بينی فعلی اين است که روند تخريب لايه اوزون بدتر از اين هم بشود.»

ميشل سانتی می‌گويد از ماه آوريل به بعد مدام جريان‌های سرد برفراز قطب شمال جريان داشته و گردبادهای قطبی هم اين روند را تشديد کرده است.

مواد مخرب لايه اوزون بيشتر از ترکيبات «کلروفلوروکربن» هاست که در يک صد سال گذشته در ساخت مواد درون يخچال‌ها و فريزرها و کپسول‌های آتش‌نشانی به کار گرفته شده است. اين گزارش حاکی است نخستين تحقيق لايه اوزون نشان داد که اين مواد جزء مخربترين‌ها مواد روی لايه اوزون هستند و با فرا رسيدن موج هوای سرد بر فراز قطب شمال، اين تخريب شدت می‌گيرد.

استفاده از اين مواد در سال ۱۹۸۷ و در پی تصويب پروتکل مونترآل، ممنوع و محدود شد. لايه اوزون باعث جذب اشعه فرابنفش تشعشعات خورشيدی می‌شود. اين اشعه ضايعات پوستی از جمله سرطان پوست را به همراه می‌آورد.

در مقابل اين گزارش، دانشمندان و محققان ديگری از موسسه «تحقيقات آب و هوای قطبی» در تحقيق خود می‌گويند سوراخ لايه اوزون در ۱۰ سال آينده به تدريج رو به ترميم خواهد رفت و اثرات پروتکل مونترآل مشخص خواهد شد.

از زمان آسيب لايه اوزون، سالانه درصد بروز تشعشع فرابنفش اشعه‌های خورشيد در قطب شمال توسط ايستگاه‌های تحقيقاتی در اروپای شمالی و روسيه اندازه‌گيری می شود. گزارش‌های اخير حاکی است وضعيت اين اشعه نسبت به سال‌های قبل بيشتر شده ولی مشخص نيست که تاثیر مخرب آن بر انسان چقدر است.

اين گزارش می‌گويد ترکيبات کلورين در يک صدسال گذشته در طبقات جوی نفوذ کرده و هنوز باعث خسارت می‌شود و شايد در نيمه قرن جاری، به تدريج اثرات ترميمی لايه اوزون قابل رصد باشد.
XS
SM
MD
LG