معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد از تعلیق چهار عضو هیئت علمی و اخراج چند دانشجوی این دانشگاه به اتهام «تقلب علمی» خبر داده است.
ایراهیم واشقانی فراهانی روز شنبه ۱۸ دی، به خبرگزاری ایلنا گفته است که این افراد در ارتباط با «تقلب و سرقت علمی» گروهی از محققان ایرانی در مجله «نیچر»٬ تعلیق و اخراج شده‌اند.
آقای واشقانی فراهانی افزوده است که دانشگاه آزاد «کمترین مفالات» حذف شده از سوی این مجله را دارد و چهار عضو هیئت علمی این دانشگاه که نام آنها در مقالات بوده نیز تعلیق شده‌اند.
او از اخراج پنج تا شش نفر از اعضای «باشگاه پژوهشگران جوان» این دانشگاه نیز سخن گفته و اضافه کرد که برای یک دانشجوی دیگر هم حکم سه سال محرومیت از تحصیل صادر شده است.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد همچنین گفته است که «این دانشجویان بدون مجوز٬ از نام دانشگاه آزاد استفاده کردند و موجب لطمه زدن به حیثیت دانشگاه شدند که به دفتر حقوقی معرفی شدند».
مجله نیچر (طبیعت) اوائل آبان‌ماه گزارش کرد که ۵۸ مقاله که از سوی ۲۸۲ محقق ساکن در ایران نوشته شده از سوی یکی از معتبر‌ترین ناشران مقالات علمی از مجموعه‌های علمی حذف شده است.
«اسپرینگر نیچر»، ناشر یکی از معتبر‌ترین نشریات علمی جهان، یعنی نیچر، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که «شواهدی از تقلب و سرقت علمی» در مقالات محققان ایرانی پیدا کرده است.
«نیچر» نوشته بود در تمام مقالاتی که اسپرینگر نیچر آنها را از شمار مقالات علمی خارج کرده، شواهدی از دستکاری در معرفی نویسنده اصلی مقاله و دستکاری در داوری دیده می‌شود.
امی بروک ویت، سخنگوی مجله «بایو مد» هم در این زمینه گفته بود در ۵۷ درصد مقالات شناسایی شده از سوی این نشریه، شواهد دستکاری در داوری و در ۹۳ درصد آنها آثار سرقت علمی وجود دارد.
در این زمینه وحید احمدی٬ معاون پژوهشی وزارت علوم، هم آذر ماه اعلام کرد که این وزارت‌خانه با «متخلفان علمی» که اسامی آنها در ارتباط با مجله نیچر اعلام شده٬ قاطعانه برخورد خواهد کرد.
پیش از آن حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گزارش این مجله درباره «سرقت علمی» به دست عده‌ای از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها در ایران را «کاملاً درست» ارزیابی کرده بود.
آقای قاضی‌زاده هاشمی گفته بود که در ارتباط با گزارش این مجله٬ تاکنون برای ۱۹ عضو هیئت علمی در کشور پرونده تشکیل شده است.
خرید و فروش پایان‌نامه و مقالات علمی در ایران به‌ویژه در سال‌های اخیر به تجارتی معمول تبدیل شده و در معابر عمومی نزدیک دانشگاه‌ها مثل خیابان انقلاب در تهران می‌توان آگهی فروش آنها را دید.
در حال حاضر تعداد قابل توجهی از شرکت‌های فعال در فروش پایان‌نامه و مقاله‌های علمی در داخل ایران٬ وب‌سایت‌های مختلف اینترنتی راه‌اندازی کرده و به طور علنی در این زمینه فعالیت میکنند.
تاکنون آمار دقیقی از میزان خرید و فروش پایان‌نامه در ایران منتشر نشده و مشخص نیست که گردش مالی این «تجارت علمی» در سال چه اندازه است.
با این حال افرادی هم‌چون محمدرضا مخبر دزفولی٬ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفته «پایان‌نامه فروشی» در ایران «جریانی سازمان یافته» و «طراحی شده با پشتیبانی خارجی‌ها و عناصر مسئله‌دار» است.
آبت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران هم مهر ماه امسال از این انتقاد کرده بود که «فردی را به اسم دانشمند به کشور دعوت میکنند و او با انتشار عکس تابلوی فروش پایان‌نامه‌ها در ایران، جوانان نخبه کشور را بدنام می‌کند».
