ديدار دو روزه محمد اشرف غنی، رئيس‌جمهوری افغانستان از ايران بنا بر آنچه روسای جمهوری دو کشور در کنفرانس خبری اعلام کردند همراه با امضای تفاهم‌نامه‌هايی در زمينه اقتصادی، انرژی، صنايع و معادن، تجارت و سرمايه‌گذاری‌های اقتصادی و ترانزيت، راه‌آهن، مبارزه با مواد مخدر و همکاری‌های امنيتی بود.
حسن روحانی، رئيس‌جمهوری ايران در کنفرانس خبری مشترک با همتای افغان خود گفت که دو کشور در زمينه‌های اقتصادی و امنيتی به توافق رسيده‌اند.
سفر اشرف غنی به تهران يک روز پس از آن صورت گرفت که بر اثر حمله مخالفان مسلح ده‌ها تن در شهر جلال‌آباد مرکز ولايت ننگرهار کشته و زخمی شدند.
مبارزه با تروريسم و گروه خلافت اسلامی
حسن روحانی در کنفرانس خبری مشترک با همتای افغان خود از همکاری تهران با کابل برای مبارزه با تروريسم خبر داد و گفت: « موضوعی که مورد تاکيد و توافق دو طرف بود همکاری‌های بيشتر در زمينه مقابله با تروريسم، خشونت و افراطی‌گری در منطقه از جمله در مناطق مرزی ايران و افغانستان بود و همکاری‌های اطلاعاتی که بايد با هم داشته باشيم و همچنين در موارد لزوم همکاری‌های عملياتی که بايد انجام دهيم.»
مبارزه عليه گروه خلافت اسلامی يا داعش يکی از مواردی است که دو کشور درباره آن مواضع مشترک دارند. اشرف غنی، رئيس‌جمهوری افغانستان روز يکشنبه در تهران گروه خلافت اسلامی موسوم به داعش را مشکلی تازه برای امنيت اين کشور خواند و گفت: «بدون همکاری همه‌جانبه منطقه‌ای پديده‌های شوم مثل داعش مهار نخواهند شد اما اراده ملت افغانستان قوی است و ما قبرستان اين حرکات خواهيم بود.»
اسکات لوکاس، استاد دانشگاه بیرمنگام:«ايران از تصوير داعش استفاده می‌کند تا به کشورهای ديگر بگويد از آنچه انجام می‌دهد حمايت کنند»
اسکات لوکاس، استاد علوم سياسی در دانشگاه بيرمنگام بريتانيا درباره مواضع مشترک دو کشور در قبال داعش می‌گويد: «ايران سال‌هاست که به افغانستان می‌گويد دو کشور نياز به همکاری مرزی دارند. برای مثال برای قاچاق مواد مخدر که از مرز افغانستان به ايران وارد می‌شود. در سال‌های گذشته طالبان و ديگر گروه‌های شبه‌نظامی در افغانستان فعال بودند. ايران خواستار مقابله با اين گروه‌ها برای جلوگيری از حملات تروريستی بوده. گروه خلافت اسلامی هم مساله‌ای اضافه بر اينهاست. سوال اين است که شما چطور همکاری امنيتی را عليه گروه خلافت اسلامی به‌کار می‌بريد و چگونه از اين همکاری برای ساختن روابط ديپلماتيک و سياسی استفاده می‌کنيد. در حقيقت ايران از تصوير داعش استفاده می‌کند تا به کشورهای ديگر بگويد از آنچه انجام می‌دهد حمايت کنند. ايران می‌گويد شما بايد از سياست‌های ما در عراق و سوريه حمايت کنيد چون ما از دولت اسد عليه گروه خلافت اسلامی حمايت می‌کنيم.»
اختلاف بر سر يمن
يکی ديگر از مواردی که در ديدار روسای جمهوری دو کشور ايران و افغانستان مطرح شد، مساله امنيت منطقه‌ای بود. حسن روحانی در اين باره در کنفرانس خبری مشترک با اشرف غنی گفت: «ما در زمينه کل امنيت منطقه هم با هم مذاکراتی داشتيم. بايد کشورهای ديگر منطقه را ياری کنيم. چون معضلاتی که امروز در منطقه وجود دارد اختصاص به يک کشور ندارد و به‌تدريج کل منطقه را فرا می‌گيرد و دامنگير همه می‌شود. نياز داريم به کمک يکديگر برای حل و فصل مسايل منطقه از جمله اميدواريم برخی از مسايلی که در منطقه به سمت جنگ و راه‌حل نظامی کشيده شده همه کشورهای منطقه تلاش کنند راه‌حل صلح‌آميز و سياسی را برگزينند. ازجمله در يمن که مردم اين کشور بتوانند صلح و آرامش را ببينند و حملات نظامی به يمن قطع شود و مردم يمن بتوانند خودشان پای ميز مذاکره مسايلشان را حل و فصل کنند.»
اسکات لوکاس:«اوايل ماه جاری محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران به پاکستان سفر کرد و به مقام‌های پاکستان گفت که به ائتلاف عربستان سعودی عليه يمن نپيوندند. حالا هم رييس‌جمهوری افغانستان به ايران سفر کرده و ايرانی‌ها همان حرف‌ها را به او زده‌اند.»
ايران و افغانستان در زمينه يمن هم‌نظر نيستند. افغانستان از ائتلاف به رهبری عربستان سعودی عليه يمن حمايت می‌کند و ايران مخالفت شديد خود را با اين ائتلاف اعلام کرده و از شيعيان حوثی يمن حمايت می‌کند.
اسکات لوکاس، استاد علوم سياسی و روابط بين‌الملل در دانشگاه بيرمنگام بريتانيا در گفت‌وگو با راديو فردا درباره اختلاف نظر ايران و افغانستان در زمينه يمن می‌گويد: «اوايل ماه جاری محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران، به پاکستان سفر کرد و به مقام‌های پاکستان گفت که به ائتلاف عربستان سعودی عليه يمن نپيوندند. به‌نظر می‌رسد که او موفق بوده. پاکستان به ائتلاف نپيوست. حالا هم رئيس‌جمهوری افغانستان به ايران سفر کرده و ايرانی‌ها همان حرف‌ها را به او زده‌اند. آنها سياست محلی را در پاکستان و افغانستان به‌کار برده‌اند تا به اهداف بزرگتری برسند و آن هم نفوذ سياسی و ديپلماتيک در آسيای مرکزی و مرتبط کردن آن با آنچه آنها در خاورميانه انجام می‌دهند، است.»
همکاری‌های اقتصادی
خبرگزاری ايرنا گزارش داده که رئيس‌جمهوری افغانستان در سفر خود به تهران از بخش خصوصی ايران دعوت کرده که در ايجاد زنجيره کارخانه و کارگاه‌های تبديل مواد خام به فرآوری‌شده در افغانستان اقدام کند.
آذرخش حافظی:«اگر مسايل تحريم‌های بين‌المللی وجود نداشته باشد و دوستان افغانستان مانند آمريکا و اتحاديه اروپا، ملاحظه‌ای در مورد روابط افغانستان و ايران نداشته باشند، اين روابط می‌تواند برای تهران و کابل بسيار مفيد باشد»
رئيس اتاق بازرگانی، صنايع و معادن و کشاورزی ايران هم به خبرگزاری ايرنا گفته که سفر آقای غنی به تهران فصل جديدی از روابط اقتصادی تهران و کابل را باز کرده است.
آذرخش حافظی، رئيس کميته روابط بين‌المللی اتاق تجارت و صنايع افغانستان در گفت‌وگو با راديو فردا درباره همکاری اقتصادی دو کشور می‌گويد:« اگر مسايل تحريم‌های بين‌المللی وجود نداشته باشد و دوستان افغانستان مانند آمريکا و اتحاديه اروپا، ملاحظه‌ای در مورد روابط افغانستان و ايران نداشته باشند، اين روابط می‌تواند برای تهران و کابل بسيار مفيد باشد. اگر ايران و افغانستان به همکاری اقتصادی بپردازند، به نفع هردو طرف خواهد بود. جمهوری اسلامی ايران علاوه بر همسايه بودن، کشور همزبان است و تکنولوژی‌هايی دارد که بومی کرده و افغانستان می‌تواند از آنها استفاده کند.»
مهاجران افغان
مساله مهاجران افغان در ايران يکی ديگر از مواردی بود که دو رئيس‌جمهوری درباره آن به توافق رسيدند. حسن روحانی از صدور ويزا برای همه مهاجران افغان خبر داد و گفت: «در مذاکرات خصوصی دو رئيس‌جمهوری و مذاکرات عمومی ما بر مساله حل و فصل مهاجران افغانی در ايران تاکيد شد. قرار شد همه افرادی که در اين کشور حضور دارند به دقت ثبت‌نام شوند و دو دولت بتوانند ترتيبی را مشخص کنند که افرادی که بخواهند در ايران حضور پيدا کنند، چه برای فعاليت اقتصادی و کاری و چه تحصيلی، در چارچوب ويزا و قانون اين تردد کنند.»
آذرخش حافظی، رئيس کميته روابط بين‌المللی اتاق تجارت و صنايع افغانستان در گفت‌وگو با راديوفردا می‌گويد مهاجران افغان فعلا به‌دليل شرايط اقتصادی افغانستان قادر به بازگشت به اين کشور نيستند اما حضور آنها در ايران به نفع هر دو کشور است: «اگر مهاجران افغان در ايران ويزای کار دريافت کنند و به شکل قانونی آنجا بمانند هم مهارت‌های کاری آنها بالا می‌رود و برای ساختن يک افغانستان خوب‌تر مهارت‌های بيشتری پيدا می‌کنند. دادن ويزا به مهاجران افغان در ايران، هم به نفع افغانستان است و هم به نفع ايران. چون افغان‌های مهاجر در زمينه ساختمان‌سازی و صنايع خيلی سخت‌کوشانه و با حقوق بسيار کم کار می‌کنند.»
افغانستان پيشتر از احتمال اخراج حدود ۷۶۰ هزار پناهنده افغان در ايران ابراز نگرانی کرده بود. مقام‌های ايران در آخرين آمار ارائه شده، تعداد مهاجران افغان در ايران را حدود سه ميليون نفر اعلام کرده بودند.
مواد مخدر
رئيس‌جمهوری ايران پس از ديدار با همتای افغان خود گفت که وزارت جهاد کشاورزی ايران، افغانستان را در زمينه کشت جايگزين ترياک ياری خواهد داد و سعی خواهد کرد با آماده‌سازی مسير ترانزيت، شر ايطی فراهم کند تا محصولات کشاورزی افغانستان به کشورهای هدف صادر شوند.
محمد اشرف غنی، رئيس جمهوری افغانستان عصر دوشنبه درحالی با بدرقه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزير کشور ايران تهران را ترک کرد که بعضی تحليلگران اين سفر را آغاز فصلی تازه در روابط دو کشور ارزيابی کرده‌اند.
با اين‌حال روزنامه هشت صبح چاپ کابل در يادداشتی نوشته که دو رئيس‌جمهوری از توافق‌های زيادی در نشست خبری خود ياد کردند اما از کنار اختلاف‌های جدی ميان دو کشور در مسايل دوجانبه و چند جانبه گذشتند.
