دانشمندان مرکز ملی اقیانوس‌شناسی بریتانیا تحقیقاتی را در رابطه با منطقه «گرگ و میش» اقیانوس و نقش پلانکتون‌ها در جذب دی‌اکسید کربن آغاز کرده‌اند.
منطقه گرگ و میش اقیانوس به منطقه‌ای در عمق ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ متری اقیانوس گفته می‌شود که تنها مقدار کمی از نور خورشید به آن نفود می‌کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دانشمندان مرکز اقیانوس‌شناسی بریتانیا می‌گویند که ارگانیسم‌های فراوانی در این منطقه مرموز اقیانوس زندگی می‌کنند که تأثیر زیادی بر کم شدن مقدار گاز دی‌اکسید کربن دارند. اگر این پلانکتون‌ها وجود نداشتند، میزان گاز دی‌اکسید کربن ۳۰ درصد بیشتر از مقدار کنونی بود.
تحقیق در مورد این منطقه از اقیانوس همیشه برای دانشمندان دشوار بوده است؛ چراکه تجهیزات آنهامعمولا به نوعی طراحی می‌شود که یا روی سطح آب شناور بمانند یا تا بستر اقیانوس پایین بروند.
دکتر استفانی هنسن، دانشمند زیست‌شیمی و اقیانوس‌شناس، درباره تحقیقات جدید دانشمندان می‌گوید: درست مانند گیاهان باغچه، فیتوپلانگتون‌های اقیانوس نیز از جو زمین دی‌اکسید کربن جذب می‌کنند. تفاوت آنها با گیاهان باغچه این است که وقتی این فیتوپلانکتون‌ها غرق می‌شوند، در کف اقیانوس می‌مانند و چون تماسی با هوا ندارند تا مدت‌های مدید دی‌اکسیدکربن را در کف اقیانوس حبس می‌کنند. بدین ترتیب از مقدار دی‌اکسیدکربن جو کم می‌کنند.
به گفته وی درک بهتر از فرآیند انتقال کربن در اقیانوس می‌تواند پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از تغییرات آب‌وهوایی فراهم کند.
پروفسور ریچارد ساندرز سرتیم یک گروه تحقیقاتی است که در حال آزمایش ابزاری برای جمع‌آوری نمونه‌هایی از این پلانکتون‌ها هستند. این دستگاه «پلاگرا» نام دارد.
ساندرز در این باره می‌گوید: «این دستگاه با هدف نمونه‌برداری از منطقه مهم و کلیدی اقیانوس که با نام منطقه گرگ و میش می‌شناسیم ساخته شده است. در این منطقه تنها مقدار کمی نور نفوذ می‌کند. این دستگاه نمونه‌هایی از اعماق ۵۰ تا ۵۰۰ متری جمع‌آوری می‌کند. بیشتر فعالیت‌ها در همین عمق صورت می‌گیرد. خیلی چیزها در این منطقه غرق می‌شوند و ارگانیسم‌ها آنها را می‌خورند. ما می‌خواهیم بدانیم که آنها چه کار می‌کنند.»
تله‌های رسوبی پلاگرا به دانشمندان کمک می‌کند که میزان کربن وارد شده به اقیانوس را بررسی کنند. این اندازه‌گیری از طریق مطالعه ته نشین شدن رسوبات در یک بازه زمانی تعیین می‌گردد. به پدیده پایین رفتن رسوبات به کف اقیانوس «برف دریایی» گفته می‌شود. این رسوبات شامل پلانکتون‌ها و گیاهان مرده و مدفوع پلانکتون‌ها است.
هنسن در این زمینه توضیح داد که «برف دریایی از رسوب فیتوپلانکتون‌های مرده که به هم می‌چسبند تشکیل شده است. پس از چسبیدن به هم، این فیتوپلانکتون‌ها سنگین می‌شوند و می‌توانند تا اعماق اقیانوس پایین بروند. از سوی دیگر جانداران کوچک هم گیاهان کوچک را می‌خورند و کربن را در قالب مدفوع پس می‌دهند. به این دلیل که مدفوع این جانداران کوچک بسیار سنگین است تا بستر اقیانوس پایین می‌رود و به این ترتیب مقدار زیادی کربن را با خود به اعماق اقیانوس می‌برند.»
به گفته هنسن اکنون ۵۰ سال است که دانمشندان می‌دانند که برف دریایی، فرآیندی برای خارج کردن کربن از جو زمین است. اما مدت زمان کمی است که فناوری‌های پیشرفته امکان محاسبه دقیق این فرآیند را فراهم کرده است.
این تیم تحقیقاتی قرار است دو ماموریت مجزا را در جنوب اقیانوس اطلس انجام دهد تا مشخص شود که چرا در برخی نقاط برف دریایی بیشتر از سایر نقاط روی می‌دهد.
به گفته هنسن نتایج این تحقیق همچنین می‌تواند منجر به طراحی مدل‌های آب و هوایی پیچیده‌تری شود که توانایی پیش‌بینی دقیق‌تری از تغییرات آب و هوایی زمین داشته باشند.
