لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۰۶:۴۷

کره ماه میلیون ها سال «جوانتر» از زمین است


دانشمندان می گویند کره ماه، بسیار «جوانتر» از آن چیزی است که تا کنون تصور می شد. بررسی های جدید و تجزیه مواد به دست آمده از نمونه سنگ های جمع آوری شده از سطح ماه نشان داده که ماه، به احتمال زیاد در واقع بین ۴.۴ تا ۴.۴۵ میلیارد سال پیش به وجود آمده است.

به گزارش سایت «اسپیس»، نظریه پذیرفته درباره نحوه پیدایش ماه و سن آن تا پیش از این بر آن بود که حدود ۴.۵۶ میلیارد سال پیش، اندکی پس از شکل گیری سامانه خورشیدی (منظومه شمسی)، سیاره ای به بزرگی کره مریخ با زمینِ برخورد کرد.

بر این اساس سن این کره، ۱۰۰ میلیون سال کمتر از آن چیزی است که پیشتر تصور می شد. مسأله ای که، از جمله، باورهای کنونی درباره دوران نخستین حیات زمین را نیز دستخوش تغییر قرار داده است.

ریچارد کارلسون، از مؤسسه علوم کارنگی در واشینگتن، در بیانه ای در همین باره که در هافینگتون پست منتشر شد، نوشت: «کشف اخیر درباره شکل گیری دیرهنگام ماه چندین تأثیر مهم برای ما خواهد داشت. برای مثال، اگر کره زمین زمانی در تاریخ پیدایش خود، بدون وجود ماه در مدار پیرامون خود وجود داشته، آیا می توان گفت که جو اولیه زمین در اثر برخورد سهمگین فوق پراکنده شده است؟»

ریچارد کارلسون به تازگی نتایج کشف جدید را در همایشی با عنوان «منشأ ماه» ،به میزبانی مؤسسه سلطنتی علوم در لندن، ارائه کرد که گزیده هایی از آن در روزنامه ایندیپندنت منتشر شده است.

اما سرپرستی گروه پژوهشگران در این بررسی بر عهده «جیمز کانلی»، از مرکز شکل گیری ستارگان و سیاره ها بوده است. این دانشمندان با آزمایش ایزوتوپ های عناصر سرب و نیودیمیوم برگرفته از یک نمونه از سطح ماه، سن این کره را ۴.۳۶ میلیارد سال تخمین زدند.

جیمز کانلی در توضیح خود گفت: «اگرچه نمونه های مورد بررسی از زمان حمل به زمین به خوبی در مرکز فضایی جانسون در سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) نگهداری شده اند، با این حال مجبور بودیم با استفاده از یک شیوه جدید سرب زمینی را از سطح آنها پاک کنیم.» وی در ادامه افزود: «به محض اینکه این لایه را برداشتیم، متوجه شدیم که نمونه مورد آزمایش ۱۰۰ میلیون سال جوانتر از آن چیزی است که تصور می کردیم.»

به ظاهر سن تخمین زده شده برای ماه با قدمت کهن ترین کانی های زمینی - زیرکونیوم به دست آمده از غرب استرالیا - برابری می کند؛ یافته ای که در صورت اثبات نهایی به آن معنا خواهد بود که قدیمی ترین لایه پوسته زمین و ماه تقریبا در یک زمان واحد ایجاد شده اند.

دانشمندان می گویند اندکی پس از شکل گیری کره ماه، این کره دارای اقیانوسی از مواد مذاب بوده است. در حال حاضر، دقیق ترین سن تعیین شده برای سنگ های برگرفته از ماه از اقیانوس فوق باقی مانده و زمانی حدود ۴.۳۶ میلیارد سال پیش تعیین شده است.

اما در زمین، پژوهشگران در چند محل نشانه هایی از یک ذوب بزرگ کشف کرده اند که حدود ۴.۴۵ میلیارد سال پیش به وقوع پیوسته است. بنابراین، بر اساس شواهد و قرائن به دست آمده - که به تدریج بر حجم آنها افزوده می شود، - می توان گفت که تصادم سهمگینی که ماه را به وجود آورد و شکل زمین را تغییر داد، زمانی نزدیک به همان موقع اتفاق افتاد، یعنی ۱۰۰ میلیون سال زودتر از آن چیزی که فکر می کردیم.
XS
SM
MD
LG