لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۴:۲۷

از «لختی مدنی» تا «برخورد با رسانه‌ها» در ماجرای اسیدپاشی


اعراض به اسیدپاشی در تهران
اعراض به اسیدپاشی در تهران

این روزها مسافران اصفهان زیادتر از همیشه‌اند. از مقامات امنیتی گرفته تا مقامات انتظامی و قضایی، همه سری به این شهر زده‌اند و آنگونه که می‌گویند پرونده اسیدپاشی را پیگیری کرده‌اند. اما هرچه سفر این مقامات خبرسازتر می‌شود خبرهایی از تجمعات مسالمت‌‌آمیز و اعتراض‌های مردمی کمتر می‌شود.

فعالان مدنی در ایران برخورد خشونت‌آمیز نیروی انتظامی با تظاهرکنندگان را عامل این سکوت اجتماعی می‌‌دانند. اسماعیل احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی نیز تهدید کرده که با هر تجمع غیرقانونی برخورد خواهد شد.

please wait

No media source currently available

0:00 0:05:13 0:00
لینک مستقیم


حسین قاضیان، جامعه شناس ساکن آمریکا در مورد دلیل برخورد خشن نیروی انتظامی با تجمعات مسالمت‌آمیز اعتراض به اسیدپاشی در اصفهان می‌گوید:

«ما در یک وضعیت لختی مدنی به سر می‌بریم، یعنی این که جامعه در برابر اتفاقاتی که روبه‌رویش رخ می‌دهد و با زندگی‌‌اش هم سروکار دارد واکنش زیادی نشان نمی‌دهد. آب شدن این لختی مدنی گاهی نیاز به یک جرقه دارد که همه را برآشوبند. اگر این جرقه‌ها کارگر شود و بیافتد به خرمن نارضایتی‌های انباشته، آن وقت آتشی راه می‌اندازد که عواقبش پیدا نیست. نه برای مردم نه برای حکومت. ولی دست‌کم این است که قدرت سیاسی حکومت را ضعیف می‌کند. بنابراین از همین آغاز باید جلویش را نگاه داشت. موضوع اسیدپاشی از این ویژگی برخوردار بود که بتوانیم لختی مدنی را دست کم برای مدتی بشکند. برای این که با تهدید عینی و واقعی بخش زیادی از مردم سروکار داشت که عبارت باشند از زنان و چون بقیه وابستگان هم مرد می‌شدند بسیاری از مردم را تحت‌الشعاع قرار داد. و چون موضوع آن هم موضوع وحشتناکی بود به این ترتیب کاملا ‌ً‌ قدرت برانگیختن داشت. حتی افراد داخل حکومت هم احتمالا‌ً خیلی‌هایشان چنین روشی را تایید نمی‌کنند. به این ترتیب امکان مواجه شدن با وضعیتی که لختی مدنی از بین برود و تبدیل شود به یک وضعیت اعتراضی گسترده،به نظر می‌رسد حکومت را واداشته که با این شدت برخورد کند.»

آمار بازداشت‌شدگان رو به افزایش است. حتی صدا و تصویر برخی از آنها را نیز می‌توان در رسانه‌های مختلف دید و شنید. اما هیچکدام هنوز به عنوان عامل اصلی اسیدپاشی معرفی نشده‌اند. بیشتر مقامات انتظامی و قضایی می‌گویند تنها سرنخ‌هایی را یافته‌اند اما به جای انتشار خبر بازداشت عاملان اسیدپاشی خبرهایی از بازداشت روزنامه‌نگاران منتشرکننده خبر اسیدپاشی منتشر یافته است.

علی‌اصغر رمضانپور معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در دولت محمد خاتمی در این مورد می‌گوید:

«واقعیت این است که به نظر می‌رسد حکومت ایران اصلا‌ً‌ مایل نبود که اخبار در مورد اسیدپاشی منتشر شود و از این جهت از رسانه‌ها ناراحت است وبرخورد می‌کند با ‌آنها. به عنوان نمونه عکاسی را که بازداشت کردند همین روز اخباری رسید در مورد این که دو نفر دیگر از همکاران ایسنا را بازداشت کرده‌اند ولی به نظر می‌آید که نه خود ایسنا جرأت می‌کند خبر را بزند و نه دیگر رسانه‌ها. در مجموع به نظر می‌آید که شرایط به نحوی هست که اخباری که مستقل و از قول مردم نقل می‌شود زیر فشار است. وگرنه خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه را می‌بینیم که می‌تواند برود با بازیگران صحبت کند. حرف‌هایی را که مایل است در تبلیغات خودش مطرح کند از زبان آنها مطرح کند.»

سرعت عمل در برخورد با مجرمان همواره یکی از ادعاهای نیروهای امنیتی قضایی جمهوری اسلامی بوده است. در یکی از جدیدترین موارد، نیروی انتظامی مدعی شد که همه متهمان این پرونده را در مدت یک ساعت بازداشت کرده‌ است. اما در پرونده اسیدپاشی هنوز هیچ خبری نیست.

این گذشت زمان به نفع چه کسی است؟ حسین قاضیان پاسخ می‌دهد:

«این از آن تناقضاتی است که هیچ وقت حکومت نتوانسته از زیر بارش شانه خالی کند. از یک طرف می‌گویند کسی که در تلفن عمومی داشته کسی را تهدید می‌کرده به اسیدپاشی را می‌توانند پیدا کنند و سریعا‌ً‌ بگیرند. ولی کسانی را که روز روشن در روی موتور توی خیابان اسیدپاشي کرده‌اند نمی‌توانند پیدا کنند. از این موارد زیاد بوده. مواردی که ظن و گمان این که تبهکارانی که اقدام به عملی کرده ‌اند وابسته به حکومت یا جریان‌‌های سیاسی قوی حامی حکومت بودند را رها کردند و یا به دنبالش نرفتند. فکر می‌کنم همه مردم اینها را می‌فهمند. خب وقتی این دیده می‌شود مردم می‌فهمند یا دنبال خرید وقت هستند برای اینکه این شور و هیجانی که نسبت به این ماجرا برانگیخته شده نسبت به این ماجرا یک مقدار کاهش پیدا کند و بشود اوضاع را کنترل کرد. از طرف دیگر شاید هم همین طور که تجربه‌های قبلی نشان داده برای دستگاه اطلاعاتی الان مشخص است که چه کسانی این کارها را انجام می‌دهند و دنبال سناریوی بدلی هستند برای اینکه موضوع را به شیوه دیگری وانمود کنند و نشان دهند که ماجرا این طور نبوده که گفته شده. ما بارها و بارها در موارد مختلف دیدیم. در جایی که ظن و گمان بوده نسبت به انجام یک عمل جنایتکارانه از سوی بخش‌هایی از حکومت، سناریوهای بدیعی به میان امده که بعد نشان داده نه این کار دشمنان بوده و در این مورد هم ممکن است از این نوع سناریوها در روزهای آینده بشنویم و ببینیم.»

در آخرین اقدام ۵۰ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به علی لاریجانی در اعتراض به سخنان محمدرضا خباز از مدیران معاونت پارلمانی ریاست جمهوری خواسته‌اند که جلوی ورود این فرد به مجلس گرفته شود. محمدرضا خباز در یکی از جلسات مجلس شورای اسلامی اسیدپاشی در اصفهان را با امر به معروف و نهی از منکر مرتبط دانسته است.

  • 16x9 Image

    رویا کریمی مجد

    رویا کریمی مجد روزنامه‌نگاری را در سال ۱۳۷۱ در ایران آغاز کرد و اردیبهشت ۱۳۸۷ به رادیو فردا پبوست. او تهیه‌کنندگی برنامه هفتگی صدایی دیگر را که به بررسی مسایل زنان اختصاص دارد، برعهده دارد.  در سال ۲۰۱۵ میکروفن طلایی جشنواره رادیویی نیویورک به  برنامه رادیویی «سنت تیغ» که رویا کریمی مجد آن را تهیه کرده بود تعلق یافت. 

XS
SM
MD
LG