بهنام ناطقي (مجله نيويورك)
امروز در مجله نيويورك، نگاهي به تحول تازه اي در ارائه موسيقي پاپ آفريقائي در كار هنرمند سنگالي، آقاي بابا مال Baba Maal، كه در كنسرتي در نيويورك و همچنين در صفحه تازه خود، دلتنگي براي تو، يا ميسينگ يو، از سازهاي الكترونيك و ترفندهاي استوديوي دور مي شود. صداي تازه موسيقي آفريقا، امروز در مجله نيويورك. ... هنگامي كه خواننده دراز اندام سنگالي در چارچوب سفر هنري خود به دور آمريكا در تاتر پابليك شهر نيويورك برنامه اجرا كرد، علاقمندان موسيقي آفريقائي در نيويورك براي نخستين بار شاهد جهت گيري تازه موسيقي پاپ آفريقائي بودند كه مي خواهد صدايي كه در دهه 1990 با آن جهاني شد را كنار بگذارد و به جاي سازهاي الكترونيك و گيتارهاي برقي و ترفندهاي استوديوي، به سازهاي ارگانيك و سنتي بازگردد، نوعي رجوع به اصل. موسيقي از بابامال بابا مال، يكي از نمايندگان غرور انگيز موسيقي سنگال، همراه با خيلي از هنرمندان موسيقي آفريقائي در دهه 1990 در جهان شهرت يافت. هنرمنداني نظير سليف كيتا، يوسو ان دور و علي فاكاتوره از مالي و پاپا ومبا از بنين و ديگران، موسيقي پر احساس و صداي هاي يگانه خود را در چارچوبي پر زرق و برق ارائه مي كردند كه هرچند در آن از سازهاي آفريقائي مثل هارپ و طبل گويا يا تاكينگ درام استفاده مي شد ولي تاكيد آن بر صداي هاي الكترونيك بود، به خصوص گيتار و سينتيسايزر و گاه همراه با سازهاي بادي، مثل سكسفون و ترامپت. اين صداي بزرگ و پر از تزئينات، وسيله اي شد براي ارتباط دادن موسيقي سنتي آفريقا با موسيقي پاپ امروزي و جهاني شدن آن. اغلب اين خوانندگان در دهه 1990 براي يك كمپاني صفحه پركني كار مي كردند به نام "منگو" Mango كه يك شاخه از كمپاني معظم آيلند Island بود و تمام آثار خود را در استوديوهاي پيشرفته پاريس ضبط مي كردند و نوع موسيقي آنها، تركيب صداهايي كه در كار آنها به كار مي رفت در آن سالها به صداي "منگو" يا منگو ساند Mango Sound مشهور شد اما محدوديت هاي اين صدا و تكراري بودن آن در كار همه اين هنرمندان به تدريج تازگي خود را از دست داد به طوري كه در سال هاي پاياني دهه 1990 شاهد بسته شدن كلوپ هاي موسيقي آفريقاي و كم شدن كنسرت هاي آنها شديم و هنرمندان مشهور اين موسيقي، نظير آقاي سليف كيتا حتي قراردادهاي صفحه پركني خود را هم از دست دادند. اين روز ها اما شاهد بازگشت اين موسيقي هستيم در كار برجسته ترين هنرمندان اين رشته، به خصوص بابا مال و ياسو ان دور، از سنگال، با صدائي تازه كه نمونه آن را بابا مال در كنسرت اخير خود در نيويورك و همچنين در صفحه جديد خود ميسينگ يو، Missing You به نمايش مي گذارد موسيقي در اين صفحه، كه برخلاف گذشته به جاي استوديوهاي پيشرفته پاريس در دهكده زادگاه او در سنگال ضبظ شده است، ديگر از سازهاي الكترونيك و تركيب هاي پرزرق وبرق صدايي خبري نيست. به جاي آن، صداي خارق العاده بابا مال را سازهاي اصيل آفريقايي همراهي مي كنند و گيتار اكوستيك. تنها ساز الكتريكي گيتار بيس است و همراه با آن سازهاي زهي آفريقاي غربي، نظير كورا، كه نوعي هارپ يا چنگ دستي است و هودو، كه سازي است شبيه عود كه صداي آن هم به عود شبيه است و هم به بانجو. موسيقي كه بابا مال و هنرمندان همراه او در اين تركيب تازه خلق مي كنند، مسحور كننده و خلسه آور است. موسيقي قطعه اي را مي شنيديم از صفحه جديد هنرمند سنگالي، آقاي بابا مال با صداي تازه اي كه خود او مي گفت بيشتر به آنچه در دهكده زادگاهش نواخته مي شود شبيه است. ولي اين روزها دهكده هاي سنگال نيز نمي توانند خود را از نفوذ فرهنگ هاي مختلف منزوي نگه دارند و بابا مال، نظير هنرمندان ديگر سنگالي، هميشه در موسيقي خود سبك هاي مختلف را از گوشه و كنار سنگال و گوشه وكنار دنيا در هم مي آميزد، از ريتم هاي كوبائي گرفته تا موسيقي مشهور به روتز Roots يا ريشه اي سياهان آمريكا. با اين حال، همجنان ويژگي هاي خاص موسيقي سنگال را حفظ كرده است، به خصوص شيوه خاص نواختن گيتار، كه از سالهاي 1990 به اين سو، مورد تقليد بسياري از نوازندگان غربي قرار گرفت. تكرار الگوهاي هاي دوار توسط چند گيتار، در پس زمينه صداي بابا مال، نوعي فضاي اثيري به وجود مي آورد. موضوع ترانه ها نيز نوعي بازگشت به اصل را يادآوري مي كنند از ترانه هاي دسته جمعي ماهيگيران سنگال تا آواي پسران و پدران در باره وحدت آفريقا. موسيقي آهنگ هاي جديد بابا مال، براساس نواختن زنده گروه درست شده اند. برخلاف موسيقي صفحه هاي قبلي او كه كار استوديو و تركيب صداهاي متعدد كه حاصل ماه ها ضبط تراك ها به روي هم بودند. اين آهنگها، اغلب به روي يك گيتار تنها نوشته شده اند كه به سادگي و جذابيت آنها كمك كرده است. آقاي جان ككي، تهيه كننده اين آلبوم است، كه با تهيه آلبوم هاي راك گروه هائي مثل ريديوهد به شهرت رسيد. موسيقي
نگاهي به دگرگوني موسيقي پاپ آفريقائي كه در صفحه جديدي از خواننده و آهنگساز سنگالي، بابامال، از سازهاي الكترونيك فاصله مي گيرد. براي مطالعه متن كامل نگاه راديوآزادي به موسيقي "بابامال" دگمه "متن فارسي" را "كليك" بزنيد.
امروز در مجله نيويورك، نگاهي به تحول تازه اي در ارائه موسيقي پاپ آفريقائي در كار هنرمند سنگالي، آقاي بابا مال Baba Maal، كه در كنسرتي در نيويورك و همچنين در صفحه تازه خود، دلتنگي براي تو، يا ميسينگ يو، از سازهاي الكترونيك و ترفندهاي استوديوي دور مي شود. صداي تازه موسيقي آفريقا، امروز در مجله نيويورك. ... هنگامي كه خواننده دراز اندام سنگالي در چارچوب سفر هنري خود به دور آمريكا در تاتر پابليك شهر نيويورك برنامه اجرا كرد، علاقمندان موسيقي آفريقائي در نيويورك براي نخستين بار شاهد جهت گيري تازه موسيقي پاپ آفريقائي بودند كه مي خواهد صدايي كه در دهه 1990 با آن جهاني شد را كنار بگذارد و به جاي سازهاي الكترونيك و گيتارهاي برقي و ترفندهاي استوديوي، به سازهاي ارگانيك و سنتي بازگردد، نوعي رجوع به اصل. موسيقي از بابامال بابا مال، يكي از نمايندگان غرور انگيز موسيقي سنگال، همراه با خيلي از هنرمندان موسيقي آفريقائي در دهه 1990 در جهان شهرت يافت. هنرمنداني نظير سليف كيتا، يوسو ان دور و علي فاكاتوره از مالي و پاپا ومبا از بنين و ديگران، موسيقي پر احساس و صداي هاي يگانه خود را در چارچوبي پر زرق و برق ارائه مي كردند كه هرچند در آن از سازهاي آفريقائي مثل هارپ و طبل گويا يا تاكينگ درام استفاده مي شد ولي تاكيد آن بر صداي هاي الكترونيك بود، به خصوص گيتار و سينتيسايزر و گاه همراه با سازهاي بادي، مثل سكسفون و ترامپت. اين صداي بزرگ و پر از تزئينات، وسيله اي شد براي ارتباط دادن موسيقي سنتي آفريقا با موسيقي پاپ امروزي و جهاني شدن آن. اغلب اين خوانندگان در دهه 1990 براي يك كمپاني صفحه پركني كار مي كردند به نام "منگو" Mango كه يك شاخه از كمپاني معظم آيلند Island بود و تمام آثار خود را در استوديوهاي پيشرفته پاريس ضبط مي كردند و نوع موسيقي آنها، تركيب صداهايي كه در كار آنها به كار مي رفت در آن سالها به صداي "منگو" يا منگو ساند Mango Sound مشهور شد اما محدوديت هاي اين صدا و تكراري بودن آن در كار همه اين هنرمندان به تدريج تازگي خود را از دست داد به طوري كه در سال هاي پاياني دهه 1990 شاهد بسته شدن كلوپ هاي موسيقي آفريقاي و كم شدن كنسرت هاي آنها شديم و هنرمندان مشهور اين موسيقي، نظير آقاي سليف كيتا حتي قراردادهاي صفحه پركني خود را هم از دست دادند. اين روز ها اما شاهد بازگشت اين موسيقي هستيم در كار برجسته ترين هنرمندان اين رشته، به خصوص بابا مال و ياسو ان دور، از سنگال، با صدائي تازه كه نمونه آن را بابا مال در كنسرت اخير خود در نيويورك و همچنين در صفحه جديد خود ميسينگ يو، Missing You به نمايش مي گذارد موسيقي در اين صفحه، كه برخلاف گذشته به جاي استوديوهاي پيشرفته پاريس در دهكده زادگاه او در سنگال ضبظ شده است، ديگر از سازهاي الكترونيك و تركيب هاي پرزرق وبرق صدايي خبري نيست. به جاي آن، صداي خارق العاده بابا مال را سازهاي اصيل آفريقايي همراهي مي كنند و گيتار اكوستيك. تنها ساز الكتريكي گيتار بيس است و همراه با آن سازهاي زهي آفريقاي غربي، نظير كورا، كه نوعي هارپ يا چنگ دستي است و هودو، كه سازي است شبيه عود كه صداي آن هم به عود شبيه است و هم به بانجو. موسيقي كه بابا مال و هنرمندان همراه او در اين تركيب تازه خلق مي كنند، مسحور كننده و خلسه آور است. موسيقي قطعه اي را مي شنيديم از صفحه جديد هنرمند سنگالي، آقاي بابا مال با صداي تازه اي كه خود او مي گفت بيشتر به آنچه در دهكده زادگاهش نواخته مي شود شبيه است. ولي اين روزها دهكده هاي سنگال نيز نمي توانند خود را از نفوذ فرهنگ هاي مختلف منزوي نگه دارند و بابا مال، نظير هنرمندان ديگر سنگالي، هميشه در موسيقي خود سبك هاي مختلف را از گوشه و كنار سنگال و گوشه وكنار دنيا در هم مي آميزد، از ريتم هاي كوبائي گرفته تا موسيقي مشهور به روتز Roots يا ريشه اي سياهان آمريكا. با اين حال، همجنان ويژگي هاي خاص موسيقي سنگال را حفظ كرده است، به خصوص شيوه خاص نواختن گيتار، كه از سالهاي 1990 به اين سو، مورد تقليد بسياري از نوازندگان غربي قرار گرفت. تكرار الگوهاي هاي دوار توسط چند گيتار، در پس زمينه صداي بابا مال، نوعي فضاي اثيري به وجود مي آورد. موضوع ترانه ها نيز نوعي بازگشت به اصل را يادآوري مي كنند از ترانه هاي دسته جمعي ماهيگيران سنگال تا آواي پسران و پدران در باره وحدت آفريقا. موسيقي آهنگ هاي جديد بابا مال، براساس نواختن زنده گروه درست شده اند. برخلاف موسيقي صفحه هاي قبلي او كه كار استوديو و تركيب صداهاي متعدد كه حاصل ماه ها ضبط تراك ها به روي هم بودند. اين آهنگها، اغلب به روي يك گيتار تنها نوشته شده اند كه به سادگي و جذابيت آنها كمك كرده است. آقاي جان ككي، تهيه كننده اين آلبوم است، كه با تهيه آلبوم هاي راك گروه هائي مثل ريديوهد به شهرت رسيد. موسيقي
نگاهي به دگرگوني موسيقي پاپ آفريقائي كه در صفحه جديدي از خواننده و آهنگساز سنگالي، بابامال، از سازهاي الكترونيك فاصله مي گيرد. براي مطالعه متن كامل نگاه راديوآزادي به موسيقي "بابامال" دگمه "متن فارسي" را "كليك" بزنيد.
