پيامد سخنان هاشم آغاجري در انتقاد از نقش روحانيت در رهبري حكومت: عذرخواهي از «دينداران راستين»

سياوش اردلان سياوش اردلان (راديوآزادي): با وجود انكه هاشم اغاجري اعلام كرد از "روحانيون اصلاح طلب و دينداران راستين" عذر خواهي ميكند اما لحني كه در نامه اش به رييس مجلس بكار برد حاكي از عقب نشنيني او در برابر فشارهاي فزاينده منتقدان بود. تا دو روز پيش كه انتقادها و تهديدها عليه هاشم اغاجري محدود به جناح راست بودند، او در مصاحبه هاي خود ميگفت، "احتياجي به اين عربده كشي ها نيست و من از برخي كشورها نيامدم كه با اين حرفها جا بزنم، من گرگ باران ديده هستم". اما وقتي حجت الاسلام مهدي كروبي، رييس مجلس، به صف اصلاح طلباني پيوست كه از سخنان هاشم اغاجري ابراز ناخشنودي كردند، فرصتي براي او فراهم شد تا با نوشتن نامه اي به آقاي كروبي اظهار كند: «من تصور نمي كردم سخنانم تا اين حد سوء تفاهم برانگيزد.» متن كامل سخنان هاشم آغاجري در جلسه سخنراني هفته پيش او هنوز منتشر نشده است زيرا حتي روزنامه هاي طرفدار او گفتند جرات چاپ ان سخنان را ندارند. طرفداران آغاجري معتقدند جناح محافظه كار سخنان او را تحريف كرد. اما بر اساس نقل قولهايي كه محافظه كاران از ان سخنراني ميكنند، هاشم اغاجري گفته بود در اسلام طبقه روحاني وجود ندارد و عناوين ايت اللهي و حجت الاسلامي برگرفته از كليساي كاتوليك است و پرسيده بود مگر مردم ميمون هستند كه از كسي تقليد كنند. اما ظاهرا آنچه هاشم آغاجري را به عذر خواهي از «دينداران راستين» واداشت، سخنراني مفصل مهدي كروبي رييس مجلس بود. حجت الاسلام كروبي، روز چهار شنبه، به انتقاد از اظهارات هاشم آغاجري برخاست با اين هدف كه از فشار بر او و جناح دوم خرداد بكاهد. آقاي كروبي گفت: افراد واپسگرا در همه اقشار وجود دارند و نبايد آن را به تمام قشر روحاني تعميم داد. رئيس مجلس كه همواره نقش برقرار كننده تعادل بين جناحها را ايفا مي كند، گفت نوع برخورد هاشم آغاجري با مسايل، انسان را مثل مسعود رجوي مي كند. بسياري از كارشناسان مي گويند آنچه هاشم آغاجري درباره نقش روحانيت گفته بود، به هيچ وجه حرف جديدي نيست ولي در حدي است كه بهانه بدست جناح راست و محافظه كاران ايران بدهد. اگر هم اين بحث درست باشد كه جناح راست به دنبال بهانه گيري است، شايد سخنان بحث بر انگيز ديگر هاشم آغاجري هم چنين بهانه اي را بدست دهد مثل سخنراني يك ماه پيش او در دانشگاه تهران كه گفته بود تا وقتي مملكت دو رئيس دارد، يك رهبر، يك رئيس جمهور، بحران ادامه خواهد داشت و نظام اصلاح پذير نيست مگر انكه رهبر هم دوره اي باشد. بعيد بود چنين سخني با ناخرسندي اصلاح طلبي روبرو شود بر خلاف سخنان اخير آغاجري كه حتي انتقاد محمد خاتمي، رييس جمهوري را هم در پي داشت. حتي پس از آنكه هاشم آغاجري عذر خواهي كرد، آقاي خاتمي گفت، «نبايد به بهانه روشنفكري، روحانيت را تضعيف كرد.» هاشم آغاجري يكي از رهبران «سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي،» از تشكل هاي پر نفوذ اصلاح طلب است كه همواره زير فشار جناح راست قرار داشته است. بهزاد نبوي و محمد سلامتي، از ديگر رهبران سازمان مجاهدين انقلاب هم مشكلات جداگانه خود را با جناح راست دارند ولي بعلت نفوذ سياسي انها، تاكنون هزينه سركوبشان براي محافظه كاران بالا بوده است. براي نكته پردازان و مفسران سياسي، اينكه آقاي كروبي توانست هاشم آغاجري را به عذر خواهي وادارد، شايد با يادآوري اقاي كروبي از گذشته او و همفكرانش بي ارتباط نباشد. مهدي كروبي در مجلس گفت «واقعا چه كساني اول انقلاب اين همه استاد را از دانشگاه آخراج كردند؟...بر سر مهندس بازرگان كه نمازش ترك نمي شد چه آوردند؟... برخي افراد ديگر بر سر امير انتظام بدبخت چه بلايي آوردند؟... مثل اينكه بعضي ها فراموش كرده اند چه بلايي بر سر اين مادر مرده ها آوردند و آورديد و آورديم! اين ها را مي گويم كه هيچكدام از ما كارهاي گذشته خودمان را فراموش نكنيم.» بهر حال با توجه به اينكه آيت الله خامنه اي، رهبر جمهوري اسلامي، در سخنراني ديروز خود وارد جنجال مربوط به هاشم آغاجري نشد، شايد عذر خواهي او پاياني بر اين دور از فشارها باشد.