چند نکته درباره همجنسگرایی
- همجنسگرایی تمایل و گرایش عاطفی، احساسی و جنسی به همجنس است. مفهوم کلیدی این میان اروتیسم همجنسخواهانه است که دربرگیرنده «جاذبه عاطفی» یا «عشق رمانتیک» است و همین امر آن را از یک رفتار جنسی صرف متمایز میکند.
- هر نوع رابطهای در قالب رابطه فرد با همجنس خود، همجنسگرایی نامیده نمیشود. در حقیقت رفتار جنسی و گرایش جنسی، دو تعریف مجزا هستند که میباید در استفاده از آنها دقت لازم صورت گیرد.
- در گویش عموم، برای خطاب افراد همجنسگرا گاه از عنوانهای تحقیرآمیزی چون «همجنسباز» استفاده میشود که حامل بار اخلاقی منفی است.
- منشا همجنسگرایی هنوز محل مناقشه است. رویکردهای پژوهشی متفاوتی به این موضوع وجود دارد؛ تحقیقات ژنتیک، روانشناختی یا مبتنی بر علوم اجتماعی، هیچ کدام هنوز نتوانستهاند پاسخی قطعی برای آن پیدا کنند.
- رویکرد مدرن و انسانی به مقوله همجنسگرایی، امر دیرپایی نیست. در این رویکرد هویت فرد و حریم خصوصی او اهمیتی بنیادین مییابند.
- از سویی در جوامع مختلف واقعیتی به نام همجنسگراهراسی یا هوموفوبیا وجود دارد که ترسی غیرمنطقی، نفرت یا بیزاری نسبت به افراد همجنسگرا محسوب میشود و در شکل کلامی و خشونت فیزیکی خود را آشکار میکند. در ایران همجنسگراهراسی شکلی قانونی به خود گرفته است.
- هوموفوبیا در سراسر جهان به نقض حقوق افراد همجنسگرا و آزار و اذیت آنها منجر شده که البته این امر در جوامع مختلف شدت و ضعف دارد. همین واقعیت سازمان ملل متحد را در سالهای اخیر به تکاپوی بیشتر درباره حقوق همجنسگرایان واداشته است.
- جزوههایی که سازمان ملل متحد برای آگاهیبخشی نسبت به حقوق همجنسگرایان منتشر کرده است، تحت عنوان «آزاد و برابر زاده شدهایم»، بیان میکند که در بیش از یک سوم کشورهای جهان، مردم ممکن است برای داشتن روابط خصوصی و همجنسخواهانه مبتنی بر رضایت طرفین، دستگیر و زندانی و حداقل در پنج کشور هم اعدام شوند.
- باز در این جزوهها نیز تاکید شده است که «گرایش جنسی و یا هویت جنسی افراد را نمیتوان تغییر داد»، امری که رویکرد کهنه مبتنی بر «درمان» و «اصلاح» را در رابطه با همجنسگرایی به چالش میکشد.
- در مقدمه این جزوه به قلم ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد میخوانیم: «برخورداری دگرباشان جنســی (اعم از زنان و مردان همجنسگرا، دوجنسگرا و تراجنسی) از حقوقی برابر با دیگر افراد جامعه نه امری پیچیده است و نه زیادهخواهی. این موضوع بر دو اصل مهم قوانین بینالمللی حقوق بشر استوار است: برابری و عدم تبعیض. در ابتدای اعلامیه بینالمللی حقوق بشر، به صراحت نوشته شده است که تمام افراد بشر آزاد به دنیا میآیند و از لحاظ حیثیت و حقوق با هم برابرند...»