ماده معدنی سلنيوم، يکی از عنصرهای نسبتا کمياب است که به مقدار کمی در مواد غذايی طبيعی مانند گردو، بادام، گندم، سبزی و گوشت و ماهی يافت می شود.
پژوهش های مختلف در مورد حيوانات و انسان نشان داده که اين ماده معدنی، خطر ابتلا به سرطان های مختلف از جمله سرطان سينه، سرطان معده و سرطان مری را کاهش می دهد.
با وجود آنکه ماده معدنی سلنيوم در طيف وسيعی از مواد غذايی يافت می شود، اما ميزان آن در مناطق مختلف يکسان نيست. علت، تفاوت در ميزان سلنيوم ِ خاک مناطق گوناگون و مواد غذايی توليد شده در اين مناطق است.
مجله بين المللی بيماريهای معده و روده، در يکی از شماره های خود، نتيجه پژوهشی را در مورد ارتباط سلنيوم با سرطان معده و روده در شمال ايران به چاپ رساند.
اين مطالعه پژوهشی توسط دکتر رضا ملک زاده استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و يکی از پژوهشگران برجسته سرطان در ايران، به همراه گروهی از همکاران او در ايران و در موسسه ملی بهداشت آمريکا انجام شده است.
ميزان سرطان معده و روده بويژه در شمال ايران نسبتا بالاست. تحقيقات پيشين اين دانشمندان نشان داده بود که آمار اين دو سرطان در استانهای اردبيل، مازندران، گلستان و کرمان با هم تفاوت های زيادی دارند و احتمالا نشان از تفاوت های تغذيه ای در اين مناطق دارد.
دکتر ملک زاده و همکارانش ميزان سلنيوم خون را در تعداد زيادی از افراد داوطلب از اين استانها اندازه گيری و مورد مطالعه قرار داد.
نتايج اين مطالعه نشان می دهد در حالی که در استانهای گلستان، کرمان و مازنداران، ميزان سلنيوم خون ساکنان در حد مطلوب برای عملکرد حياتی اين ماده معدنی ست، در استان اردبيل ۷۱ درصد مردم، دچار کمبود سلنيوم هستند.
اين دانشمندان نتيجه می گيرند که احتمالا کمبود سلنيوم در اردبيل، يکی از عوامل موثر در ميزان بالای سرطان معده در اين استان است.
پيشتر نيز مطالعه ديگری نشان داده بود که ميزان آلودگی به ميکرب هليکو در ساکنان اردبيل بالاست. احتمالا اين عوامل در جهت افزايش خطر ابتلا به سرطان معده دست به دست هم می دهند.
اين دانشمندان تاکيد می کنند که برنامه های بهداشت عمومی کشور، بايد به مسئله کمبود سلنيوم در استان اردبيل توجه بيشتری بکنند و مردم را به مصرف مواد غذايی سرشار از اين ماده معدنی مهم ترغيب نمايند.
