بررسی علل سقوط تدریجی سهم ایران در بازار عراق: کیفیت نازل کالاها، افزایش هزینه های گمرکی و بیمه، و تاثیر فضای نامساعد سیاسی

منابع اقتصادی در تهران و بغداد می‌گویند که ایران، به رغم برخورداری از امکانات فراوان، موقعیت خود را در بازار رو به گسترش عراق از دست می‌دهد و عرصه را به رقیبان منطقه‌ای خود واگذار می‌کند. عبدالفلاح السودانی، وزیر بازرگانی عراق، زنگ خطر را به صدا در آورده و هشدار داده است که ایران در حال از دست دادن بازار عراق است. در نشست مشترک ایران و عراق، که دو روز پبش در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی برگزار شد، السودانی از بازرگانان ایرانی خواست جرات به خرج داده و با عراق وارد معامله شوند. معراج محرابی مقدم، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کرمانشاه می‌گوید ایران تنها 3 در صد واردات عراق را در اختیار دارد، حال آنکه سهم سوریه در این بازار 27 درصد، سهم ترکیه 23 درصد و سهم اردن ده درصد است. فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): طی دو دهه گذشته، با رویداد های پدید آمده در شوروی سابق، افغانستان و عراق، فضای منطقه‌ای ایران یکسره دگرگون شد که یکی از مهم‌ترین پیآمدهای آن فراهم آمدن امکاناتی تازه بود برای گسترش روابط اقتصادی ایرانیان با همسایگانشان. ضعف اقتصادی و شرایط حاکم بر روابط خارجی جمهوری اسلامی، مانع از آن شد که ایران بتواند در بازارهای نوظهور قفقاز، آسیای مرکزی و افغانستان جایگاهی استوار بدست آورد. آیا همان فرصت‌سوزی در بازار عراق تکرار خواهد شد؟ روزنامه «سرمایه» چاپ تهران در آخرین شماره خود می‌نویسد عبدالفلاح السودانی، وزیر بازرگانی عراق، زنگ خطر را به صدا در آورده و هشدار داده است که ایران در حال از دست دادن بازار عراق است. در نشست مشترک ایران و عراق، که دو روز پبش در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی برگزار شد، السودانی از بازرگانان ایرانی خواست جرات به خرج داده و با عراق وارد معامله شوند. با توجه به وضعیت کنونی عراق و کمبود آشکار آمار، جایگاه واقعی ایران را در بازار عراق به دشواری می‌توان تعیین کرد. با این حال دست اندرکاران در دو کشور می‌گویند که جمهوری اسلامی از لحاظ حضور اقتصادی در عراق، عرصه را به رقیبان باخته است. معراج محرابی مقدم، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کرمانشاه می‌گوید ایران تنها 3 در صد واردات عراق را در اختیار دارد، حال آنکه سهم سوریه در این بازار 27 درصد، سهم ترکیه 23 درصد و سهم اردن ده درصد است. به نوشته رسانه‌های تهران وزیر بازرگانی عراق در نشست دو روز پیش تهران از کیفیت نامناسب برخی کالاهای صادراتی ایران به کشورش شکایت کرد و افزود با این کار شهرت ایران خدشه‌دار می‌شود. از سوی دیگرعدم فعالیت بانک‌های ایرانی در عراق و دشواری‌های موجود در عرصه‌هائی چون بیمه و مناسبات گمرکی، دامنه مانور بازرگانان ایرانی را در عراق کاهش می‌دهد. عوامل سیاسی، از جمله تنش در روابط تهران و واشنگتن نیز طبعا به تحکیم حضور ایران در بازار عراق کمک نمی‌کند.