طرح گام به گام فراخوان همه پرسی از دید یکی از نخستین امضا کنندگان: (بخش یکم) رسیدن به بلوغ فکری، گام مهمی برای نیروهای سیاسی

مشاور رئیس جمهوری اسلامی، درباره برگزاری رفراندوم گفت: ایده بسیار خوب است، اما شدنی نیست. محسن سازگارا، منتقد سرشناس قانون اساسي جمهوري اسلامي در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: من فکر می کنم نفس این کار بسیار مثبت است و حاکی از یک نوع بلوغ است که نشان می دهد نیروهای سیاسی ما می توانند با حفظ مواضع فکری خودشان، احتلاف نظرهایشان را به وقت دیگری موکول کنند و اتحاد در عمل را به این ترتیب تجربه کنند. این توقع که فکر کنیم در اولین گام مثلا فردا همه مردم می ریزند توی خیابان، بسیار توقع بیجایی است. به نظر من مردم ما به حق بعد از شکست جنبش اصلاحات در یک دوره ای به سر می برند که باید اسم آن را دوره تردید گذاشت. ماه منیر رحیمی (رادیو فردا): مشاور رئیس جمهوری اسلامی، جامعه ايران را در آستانه وضعيتي خواند كه «امنيت برايش مساله يا تبديل به بحران مي شود». حسين واله که عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت اسلامي نيز هست، در تشريح رويكرد اين جبهه درباره انتخابات آتي رياست جمهوري در ايران گفت: مشروعيت نظام سياسي بسته به انتخابات است. وي اقزود: نتيجه انتخابات همانقدر براي ما ارزش و اهميت دارد كه خود انتخابات. به گفته دکتر واله شکوه انتخابات در جوامعي كه دموكراسي ريشه دارتر دارند، آنقدر حياتي نيست. او آمريكا را مثال آورد و علاوه کرد: مهم نيست كه در امريکا 60 يا 40 درصد در انتخابات راي دهند، ولي در نهايت هدف از انتخابات محقق ميشود. اما در جامعهاي كه در حال گذر از ساخت سنتي قدرت به عرف مناسبات سياسي و دموكراتيك است، انتخابات سرنوشت اساسي را تعيين ميكند. اقاي واله، استراتژي اصلاح طلبان را طي سالهاي گذشته «بيبديل» خواند و اضافه کرد: اگر كساني طرح الگوي ديگري جز استراتژي اصلاح طلبان يعني تغييرات گام به گام نهادهاي حكومتي را دارند، ما حاضريم روي آن بحث كنيم. وی درباره برگزاری رفراندوم گفت: ایده بسیار خوب و تمرین عمل سیاسی شرکت در رفراندوم است، اما شدنی نیست. اين درحالي است که بر شمار افراد و گروههاي متفاوت با گرايشهاي سياسي گوناگون که فراخوان برگزاري همه پرسي براي تغيير قانون اساسي را امضا کرده اند، افزوده مي شود. ارزيابي مهندس محسن سازگارا، را که منتقد سرشناس قانون اساسي جمهوري اسلامي به شمار مي رود و به اتهام تهديد امنيت نظام مدتي در زندان به سربرده، و از نخستين امضاکنندگان طرح رفراندوم است را در اين باره مي پرسم: محسن سازگارا: من فکر می کنم نفس این کار بسیار مثبت است و حاکی از یک نوع بلوغ است که نشان می دهد نیروهای سیاسی ما می توانند با حفظ مواضع فکری خودشان، احتلاف نظرهایشان را در زمینه یک آکسیون مشخص مثل رفراندوم، به وقت دیگری موکول کنند، از مجرای درست و دموکراتیکش انجام بدهند و اتحاد در عمل را به این ترتیب تجربه کنند. این اتفاق مبارک و میمونی است. از جمهوری، از سلطنت، از چپ از راست نشان دادند که این بلوغ را دارند. تا آنجا که من دیدم دنیا هم با این پدیده مثبت برخورد کرده و گام جدی و مهمی برای نیروهای سیاسی ایران بخصوص نیروهای اپوزیسیون برداشته. م.م.ر: آقای سازگارا، در عین حال این طور که به نظر می رسد مردم عادی یا افراد سیاسی درون ایران چندان روی خوش نشان نداده اند به این فراخوان. محسن سازگارا: در این مرحله درحد طرح یک درخواست برای برگزاری رفراندوم، با توجه به این که حکومت سایت 60000000.com را از تمام مسیرهایی که متصور است طریق ایران مسدود کرده. تا کنون محل بیش از 300 مقاله له و علیه شده، بیش از 200 مصاحبه رادیو تلویزیونی و مطبوعاتی به عمل آمده و شاید دویست و خرده ای شخصیت های حقیقی و حقوقی در داخل و خارج از ایران از این کار پشتیبانی کرده اند و درخواست را امضا کردند، نشان می دهد که موضوع در سطح نخبگان جامعه ما حداقل مطرح است. اما این توقع که فکر کنیم در اولین گام برای چنین کاری که امضا کردن درخواست است، مثلا فردا همه مردم می ریزند توی خیابان، بسیار توقع بیجایی است. به نظر من مردم ما به حق بعد از شکست جنبش اصلاحات در یک دوره ای به سر می برند که باید اسم آن را دوره تردید گذاشت. برای این که این تردید مردم زائل شود، خیلی اتفاقها باید بیفتد، خیلی کارها باید بشود و خیلی اعتمادسازیها باید به عمل بیاید. لذا باید حوصله کرد، بخصوص این که جنیش دموکراسی که هم مسیرش هم هدفش هم مناسباتش دموکراتیک است، و باید از مجاری دموکراتیک عمل کرد. م.م.ر: از جمله انتقادهایی که بر این فراخوان وارد می کنند، این است که فرض بفرمایید همین فردا قرار شود رفراندومی برگزار شود، مجری جمعاوری آرا که خواهد بود و چگونه خواهد بود؟ و چقدر می شود به سلامت آن امیدوار بود؟ و اصولا آیا امکان برگزاری آن را جمهوری اسلامی می دهد؟ محسن سازگارا: اگر شما بخواهید سطح توقعاتتان را تا سطح توقعات حکومت پایین بیاورید، که شاید مجبور شوید لباس بسیجی بپوشید و توی خیابان حرکت کنید. باید یک گام جلو بگذاریم و در هر کاری هر کدام از خواسته های دموکراتیک مردم، حتی ساده ترینهایش، مثل برگزاری یک گردهمایی در یک دانشگاه بارها اتفاق افتاده. بنابراین آن مسیر مقاومت مدنی که مطرح شده، با طی کردن درستش حکومت را می شود وادار کرد که به خواست اکثریت مردم تن بدهد. اما وقتی چنین اتفاقی بیفتد، یعنی آن مقدار فشار را شما ایجاد بکنید از طریق مردم که دیگر اجرایش موضوع بسیار فرعی است گذاشتن مثلا سیصد هزار یا چهارصد هزار صندوق رای که یک کار تخصصی است که سالها اداره کل انتخابات کشور هم در داخل رژیم انجام داده. بنابراین با دقت خوبی می شود چنین رفراندومی را برگزار کرد و اگر پاسخ مثبت باشد به سراغ تنظیم قانون اساسی برویم.