طرح بازگشائی خانه های مخصوص نگهداری زنان بی سرپرست، از دید یک کارشناس مددکاری اجتماعی

بنا به تصمیم شورای اجتماعی کشور خانه های «پناهجو» برای مددرسانی به زنان بی خانمان و فراری بار دیگر تاسیس می شود و قرار است سازمان بهزیستی اداره آنها را برعهده بگیرد. اما دکتر مصطفي اقليما، رئيس انجمن علمي مددکاري ايران در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: تاسسیس اینگونه مراکز که معلوم نیست شهرداری ها، وزارت رفاه یا اشخاص خیر داوطلب باید به آنها رسیدگی کنند، عوامل فرار و آوارگی زنان را که از جمله می تواند خشونت خانوادگی باشد، رفع نمی کند. وی می افزاید وقتی مراکزی بدون ضوابط دقیق تاسیس شوند، خود می توانند باعث افزایش آسیب های اجتماعی شوند. شيرين فاميلي (راديو فردا): اعضاي شوراي اجتماعي کشور در اجلاس اخیر خود تصميم گرفتند خانه هاي پناهجو در سراسر ايران راه اندازي شود. هدف از ايجاد خانه هاي پناهجو ايجاد مکان هاي امن براي زنان بي سرپرست يا زناني است که به هر دليلي جايي را براي اقامت ندارند و با مشکل سرپناه روبرو هستند. قرار است سازمان بهزيستي متولي اين امر باشد و تمام دستگاه هاي دولتي و حکومتي نيز موظف به همکاري با سازمان بهزيستي شده اند. اما دکتر مصطفي اقليما، رئيس انجمن علمي مددکاري ايران در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: اين طرح پيش از اين هم وجود داشته، اما هر بار با شکست مواجه شده است. دکتر مصطفي اقليما (رئيس انجمن علمي مددکاري، تهران): جاهايي که زناني که مشکل دارند يا دختراني که از خانه فرار کردند، بتوانند بيايند مستقر شوند، اين جزو برنامه هاي وزارت رفاه است. اگر قرار باشد بعد از تشکيل وزارت رفاه باز هم سازمان هايي بگوند ما يک همچين کاري مي کنيم، که البته هنوز حرف است و هيچ سازماني متولي اين کار نشده و فقط گفتند بهتر است چنين کاري انجام شود. اما آيا عملا درست است که ما همچين کاري کنيم؟ چه کسي مي خواهد اين خانه ها را اداره کند؟ آيا با اينها مشکل ما حل مي شود. مشکل اينجا است که چرا زن از خانه شوهرش مياد بيرون؟ چرا شوهر مي تواند زور بگويد؟ چرا يک آدمي که 20 سال در يک خانه زندگي مي کند، در خانه خودش جايش نيست. اين خانه ها بايد متولي داشته باشد، نه اين که يک روز شهرداري بگويد اين کار را مي کنم، يک روز سازمان بهزيستي، يک روز يک سري افراد خير. مريم منظوري (راديو فردا): اما مي دانيم که در کشورهاي دنيا يک همچين خانه هاي امني وجود دارد براي زنان بي سرپرست يا کساني که جايي را براي ماندن ندارند. فکر نمي کنيد واقعا وجود يک همچين مکان هايي در هر جامعه اي لازم مي رسد؟ دکتر مصطفي اقليما: ما به همچين مراکزي در کشور نيازمنديم، ولي چه کسي مي خواهد اين مراکز را اداره کند؟ با چه ضوابط و قوانيني؟ به طور معمول سازمان متولي مسائل و آسيب هاي اجتماعي، سازمان بهزيستي است که قسمتي از وزارت رفاه است. وقتي سازمان بهزيستي هيچ امکاني براي اين کار ندارد، بودن مرکزي که هر روز يکي مي گويد من مي خواهم اين کار را بکنم. آيا درست است؟ پناهگاه براي چه گروه و دسته اي؟ اگر زناني هستند که با شوهرشان مشکل دارند، پناهگاه خاص خودشان را مي خواهند، زناني که در خيابان هستند و جايي ندارند، جاي خودش را مي خواهد. همه جاي دنيا اين هست ولي ضابطه هم است. خب اين حرف را پنج سال قبل هم مي زدند. م . م : در طرحي که اخيرا ارائه شده از طرف شوراي اجتماعي کشور، چه قوانيني در واقع در نظر گرفته شد براي اداره چنين مکان هايي اگر احتمالا به وجود بيايند؟ دکتر مصطفي اقليما: متولي کليه مسائل و آسيب هاي اجتماعي سازمان بهزيستي کشور است از نظر قانوني. حالا اگر سازمان بهزيستي نتوانسته، بودجه اي برايش نداشتند، يا بودجه اي دادند که پول اجاره مسکن ها از آن بيشتر بوده، دو مرتبه ما در وزارت کشور يا شوراي شهر تصويب مي کنيم يک همچين خانه هايي نياز است. بله از اول ما هم به عنوان مددکار اجتماعی هر روز مي گفتيم نياز است به همچنین جاهائی درست کنیم و هر روز هم مي گوئيم با چه ضوابطي، نه اين که ما مرکزي درست کنيم که آسيب هايمان چند برابر شود. همین ضوابطی که گفتم، اگر ما بخواهیم همچنین کاری بکنیم، لزوم و نیازش را گفته ام، که باید درست کنیم، اما نه خودشان متولی هستند (نه دیگری) و حتما هم باز متولی بودن آن را می دهند به سازمان بهزیستی، و حتما بهزیستی مصوبه و طرحی برای این کار به عنوان یک مرکز اورژانس اجتماعی داشته. ولی یک مرکز بیشتر ندارد که در داخل خودش در تهران می تواند 14 الی 15 نفر را نگهداری کند. و این مرکز اورژانس، مال دختران فراری هست، مال دخترانی که پلیس می گیردشان و ارجاع می دهد، هست، پس جای این خانه ها کجاست؟ آیا در تهران 12 میلیونی با 12 الی 15 نفریا 20 نفر که جا پر می شود، حل می شود؟ همین تعداد را داریم؟