تحولات دمکراتیک در خاورمیانه، از دید دو روزنامه آمریکائی

رويدادهاي اخير در خاورميانه از جمله انتخابات عراق، عربستان سعودي و فلسطين همگي حاکي از فضاي جديدي در خاورميانه است. روزنامه هاي نيويورک تايمز و واشنگتن پست مطالبي در اين زمينه دارند. نیویورک تایمز می نویسد با پيروزي حزب ائتلاف عراق يکپارچه چنين به نظر مي رسد که عراق به سمت يک جمهوري اسلامي ديگر آنگونه که در ايران وجود دارد حرکت مي کند، ولی در واقع سنی های عراق که یک سوم جمعیت عراق را تشکیل می دهند با حاکمیت فقه اسلامی آنچنانکه روحانیون شیعه در ایران به آن اعتقاد دارند، مخالف هستند و کردها و عرب های سنی مطابق قانون اساسی حق وتو دارند بنابراین تشکیل یک جمهوری اسلامی در عراق بعید به نظر می رسد. از مدتها پيش کشورهاي اسلامي خاورميانه درصدد اختلال و آميزش اسلام و دموکراسي بوده اند. واشنگتن پست در اين زمينه مي نويسد: گرچه انتخابات شهرداري هاي عربستان گامي کوچک و ناچيز در جهت دموکراسي بود، اما آنقدر در خور اهميت بود که بسياري از شهروندان عربستان مايل بودند فرزندان خردسال خود را به پاي صندوق هاي راي بياورند تا آنها شاهد چيزي باشند که پدران و بزرگسالان اين کشور هرگز تجربه نکرده بودند. در حالي که مردم عربستان هنگام راي گيري تاسف مي خوردند چرا همسرانشان از اين حق محروم هستند، شهروندان قطري از اين حق که از سال 1999 از آن برخوردار بودند با افتخار و غرور ياد مي کنند. در مصر حسني مبارک رئيس جمهوري دائم اين کشور هفته پيش اعلام کرد در انتخابات بعدي رياست جمهوري احزاب سياسي مي توانند نامزدهاي خود را براي اين مقام معرفي کنند. حتي در سوريه اخيرا انعطاف هايي ديده شده است. آیا خاورمیانه در آستانه ی تحولاتی دموکراتیک است؟ رویدادهای اخیر در خاورمیانه ازجمله انتخابات عراق، عربستان سعودی و فلسطین همگی حاکی از این تحولات است. روزنامه های نیویورک تایمز و و اشنگتن پست مطلبی دارند. نادر وکیلی (رادیوفردا): با پیروزی حزب «ائتلاف عراق یکپارچه» که به شیعیان عراق در مجلس ملی این کشور اکثریت می‌دهد، چنین بنظر ‌می‌رسد که عراق به سمت یک جمهوری اسلامی دیگر، آنگونه که در ایران وجود دارد، حرکت می‌کند. ولی، در واقع، سنی‌های عراق که بیش از یک سوم جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، با «حاکمیت فقه اسلامی» آنچنان که روحانیان شیعه در ایران به آن اعتقاد دارند، بعنوان قانون اصلی کشور، مخالف‌اند. و از آنجا که قانون اساسی موقت عراق، برای تصویب نهایی قانون اساسی دائمی، هم به کردها ی سنی و هم به عربهای سنی قدرت "وتو" داده است، بنابراین تشکیل یک جمهوری اسلامی دیگر در عراق بعید بنظر می‌رسد. اما چیزی که باید در نظر داشت اینست که از مدتها پیش کشورهای اسلامی خاورمیانه در صدد اختلاط و آمیزش اسلام و دموکراسی بوده اند و نمونه های آن فقط منحصر به ایران نیست. واشنگتن پست در اینمورد می‌نویسد: گر چه انتخابات شوراهای محلی عربستان سعودی، گامی کوچک و ناچیزدرجهت دموکراسی بود، اما آنقدر درخوراهمیت بود، که بسیاری از شهروندان عربستان سعودی مایل بودند فرزندان خردسال خود را به پای صندوقهای رای بیاورند تا آنها حد اقل شاهد چیزی باشند که پدران و بزرگسالان این کشور هرگز تجربه نکرده بودند. در حالیکه مردان عربستان سعودی بهنگام شرکت در انتخابات تاسف میخوردند که چرا همسرانشان از این حق محروم هستند، شهروندان قطری ، از این حق، که از سال 1999 از آن برخوردار شده اند با افتخارو غرور یاد می کنند. در مصر، حسنی مبارک رئیس جمهوری دائمی و همیشگی این کشورهفته پیش اعلام کرد، که در انتخابات بعدی ریاست جمهوری، احزاب سیاسی میتوانند نامزدهای خود را برای این مقام معرفی کنند و احتمالا دفعه ی بعد، حسنی مبارک شاید نتواند ، مثل همیشه اعلام کند که 90 درصد مردم باو رای داده اند! حتی در سوریه، اخیرا نشانه هایی از انعطاف پذیری دیده شده است. سوریه ابتدا چند روز پیش اعلام کرد: بهر حال روزی نیروهای خود را از لبنان خارج خواهد کرد. سپس، برادر صدام حسین، و 29 نفر دیگر را که مظنون به تهیه ی امکانات مالی برای شورشیان عراقی بوده اند، دستگیر کرده و تحویل مقامهای امنیتی عراق داده است. واشنگتن پست می‌افزاید: فهرست کشورها یی که دموکراسی ، آنها را به تکاپو انداخته، همچنان ادامه دارد. فلسطینی‌ها اوایل ماه گذشته در انتخابات آزاد شرکت کردند، همانطور که عراقی‌ها انتخابات تاریخی30 ژانویه را برگزار کردند و نهایتا در لبنان، مسیحیان ، مسلمانها و دروزی‌ها، که نه چندان پیش دشمنان خونی یکدیگر بودند، ظاهرا برای اخراج سوری‌ها از کشور خود، دست به تشکيل یک جبهه متحد زده‌اند. با این تغییرات، چشم‌ها اکنون به واشنگتن دوخته شده است: آیا ممکن است که محافظه‌کاران نو در حمله به عراق؛ درست عمل کرده باشند؟ آیا سقوط صدام حسین و انتخابات عراق، میتواند منجر به تحولات وسیعی در خاورمیانه بشود؟ واشنگتن پست در پاسخ به این سئوال‌ها نتیجه‌گیری می‌کند: احتمال دارد که چنین شود، اما آنچه مسلم است، آن اتفاق مهم افتاده است!