افزایش چمشگیر واردات بالارفتن درآمد ارزی ناشی از افزایش بهای نفت را خنثی کرد

آخرين آمار انتشار يافته از سوي گمرک جمهوري اسلامي از اوجگيري چشمگير واردات ايران در 11 ماه نخست سال جاري خبر مي‌دهد. بالارفتن مقدار واردات کشور، همراه با رشد ناچیز صادرات غیرنفتی، به اضافه مابه‌التفاوت نرخ برابری دلار و یورو و ین، باعث شده است که افزایش درآمد چشمگیر ایران در اثر بالارفتن بهای نفت خام در بازارهای جهانی عملا خنثی شود. ایران در سال جاری معادل 28 میلیارد دلار از محل درآمد نفت و معادل 7 میلیارد دلار از محل صادرات کالاهای غیرنفتی درآمد ارزی دارد، ولی ارزش واردات کشور براساس آخرین ارقام، به 35 میلیارد دلار بالغ خواهد شد. فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): پا به پاي افزايش در آمدهاي صادراتي ايران از محل نفت، ارزش واردات کالا به کشور بالا مي‌رود و مازاد بازرگاني آن (تفاوت ميان صادرات و واردات کالا) همچون برف در آفتاب تابستاني، آب مي‌شود. آماري که ديروز از سوي گمرک جمهوري اسلامي انتشار يافت، از بيشتر شدن شکاف ميان صادرات غير نفتي ايران و واردات آن خبر ميدهد. در يازده ماهه نخست سال جاري، از آغاز فروردين تا پايان بهمن ماه، ارزش کل صادرات غير نفتي کشور به شش ميليارد و 300 ميليون دلار رسيد، معادل 570 ميليون دلار به طور متوسط، در هر ماه. در مجموع، با گرايش فعلي، کل صادرات غير نفتي کشور در سال جاري خورشيدي، که سال پاياني برنامه پنجساله سوم است، کمتر از هفت ميليارد دلار خواهد بود. و اما در عرصه واردات، بر پايه آمار گمرک، ارزش کالاهايي که طي 11 ماه گذشته از مبادي قانوني به کشور وارد شده، به 31 ميليارد و 800 ميليون دلار رسيد، معادل2 ميليارد و 900 ميليون دلار به طور متوسط در هر ماه. با اين حساب، اگر اسفند ماه را نيز به حساب بياوريم، ارزش واردات رسمي ايران، بدون در نظر گرفتن کالاهاي قاچاق، تا پايان سال جاري به مرز 35 ميليارد دلار خواهد رسيد. به بيان ديگر اگر صادرات نفت را کنار بگذاريم، ارزش واردات رسمي ايران پنج برابر ارزش صادرات غير نفتي آن است. با توجه به شتاب گرفتن ارزش کالاهاي وارداتي ايران، مازاد بازرگاني کشور، که طي چند سال گذشته به برکت رونق بازار نفت به دست آمد، به سرعت رو به کاهش گذاشته است. بر پايه تازه‌‌ترين پيش بيني‌ها، در آمد ارزي ايران در سال 1383 از محل نفت حدود 28 ميليارد دلار و از صدور کالاهاي غير نفتي، پيرامون هفت ميليارد دلار خواهد بود، جمعا 35 ميليارد دلار. اين همان مقدار دلاري است که امسال صرف واردات کالا خواهد شد. ضعف دلار يکي از عوامل اوجگيري ارزش واردات ايران است. در واقع ايران بخش عمده دلارهاي نفتي خود را در مناطق زير پوشش يورو و ين خرج می‌کند و با توجه به سقوط اسکناس سبز آمريکا در برابر اين پول ها، به ناچار براي واردات خود به دلارهاي بيشتري نياز دارد.