(rm) صدا | [ 6:40 mins ]
اتحاديه اروپا از آمريکا خواست با درخواست ايران براي عضويت در سازمان جهاني تجارت موافقت کند، تا هيات مذاکره کننده اروپا بتواند با ارائه اين امتياز و امتيازاتي ديگر، از جمله فروش قطعات و تجهيزات ضروري براي بازسازي و تعمير ناوگان هوايي ايران، که بسيار فرسوده است، رهبران جمهوري اسلامي را به توقف روند غني سازي اورانيوم متقاعد کند. فريدون خاوند، کارشناس امور اقتصادي و استاد دانشگاه در پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد اگر ايران قصد داشته باشد از اقتصاد تک محصولي خارج شده و به سوي صنعتي شدن پيش رود، چاره اي جز پيوستن به تجارت جهاني ندارد. وي مي افزايد عضويت يک کشور در سازمان جهاني تجارت نياز به فرآيند طولاني دارد و ورود ايران به اين سازمان دست کم به هفت تا 10 سال زمان نياز خواهد داشت. نيما تمدن (راديوفردا): پس از سفر جرج بوش، رئيس جمهوري آمريکا به اروپا و امضاي قرارداد سوخت هسته اي بين ايران و روسيه و همچنين با نزديک تر شدن دور نهايي مذاکرات اتحاديه اروپا با ايران در سه گروه کاري، موضوع ارائه امتيازات به ايران در قبال توقف کامل غني سازي اورانيوم بار ديگر به صورتي جدي در محافل سياسي آمريکا مطرح شده است.
اتحاديه اروپا از آمريکا خواسته است با درخواست ايران براي عضويت در سازمان جهاني تجارت موافقت کند، تا هيات مذاکره کننده اروپا بتواند با ارائه اين امتياز و امتيازاتي ديگر، از جمله فروش قطعات و تجهيزات ضروري براي بازسازي و تعمير ناوگان هوايي ايران، که بسيار فرسوده است، رهبران جمهوري اسلامي را به توقف روند غني سازي اورانيوم متقاعد کنند.
در صورتي که درخواست عضويت ايران در سازمان جهاني تجارت در نشست ماه آوريل اين سازمان پذيرفته شود، ايران چه چيزي به دست خواهد آورد و چه مدت طول خواهد کشيد تا بتواند از مزاياي عضويت در بزرگترين سازمان تجاري جهان بهره ببرد.
فريدون خاوند، کارشناس امور اقتصادي و استاد دانشگاه در پاريس، در آغاز گفتگويي با جمشيد زند مي گويد: اگر ايران قصد داشته باشد از اقتصاد تک محصولي خارج شده و به سوي صنعتي شدن پيش رود، چاره اي جز پيوستن به تجارت جهاني نيست.
دکتر فريدون خاوند (کارشناس امور اقتصادي و استاد دانشگاه در پاريس): اگر ايران بخواهد يک کشور تک محصولي صادر کننده نفت باقي بماند، طبعا به سازمان جهاني تجارت نياز ندارد. فروش نفت براي وارد کردن کالا (يعني وضعيت امروزي) سالها است که ادامه دارد و باز هم مي تواند ادامه پيدا کند. اما اگر ايران در صدد متنوع ساختن ساختارهاي اقتصادي و بازرگاني خارجي است، اگر بخواهد صنعتي شود، اگر بخواهد براي جمعيت فعال خودش فرصتهاي شغلي بوجود بياورد، سطح رفاه مردمش را بالا ببرد، اگر بخواهد چون کشورهايي مانند ترکيه، تايلند و مالزي، جايگاهي در بازرگاني بين المللي براي خودش بوجود بياورد، بايد به نظام بازرگاني بين المللي بپيوندد تا کالاهاي صادراتي اش بتوانند درشرايطي برابر با ساير کشورهاي عضو سازمان جهاني تجارت وارد بازارهاي بين المللي شوند. کمترين نفع عضويت در اين سازمان براي ايران، اين خواهد بود که کشور مجبور خواهد شد خودش را با مقتضيات نظام بازرگاني بين المللي منطبق کند، منتها در زمينه عضويت در سازمان جهاني تجارت، در درون حاکميت جمهوري اسلامي چند صدايي وجود دارد. بخشي از حاکميت جمهوري اسلامي و بخش وسيعي از تکنوکراسي جمهوري اسلامي، صميمانه و پيگيرانه باور دارند که پيوستن به اين سازمان کمک بزرگي به پيش برد اقتصاد ايران است. در عوض، بخش ديگري هستند که از امتيازهاي يک اقتصاد دولتي و بسته استفاده مي کنند و از آن مي ترسند که با عضويت ايران در اين سازمان، اين امتيازها از دست برود و به همين علت با شدت با ورود ايران به سازمان جهاني تجارت مخالفند. مهمترين سخنگويان اين جناح را ما در ميان چهره هايي مي بينيم که در مجلس هفتم نقش مهمترين نظريه پردازان اقتصادي جناح اکثريت را ايفا مي کنند. اين پرس مطرح مي شود، که اگر ايالات متحده آمريکا هم موافقت بکند با ورود ايران به سازمان جهاني تجارت، اين بخش از حاکميت جمهوري اسلامي که مخالف پيوستن ايران به سازمان جهاني تجارت است، در قبال اين مساله چه واکنشي از خود نشان خواهد داد.
جمشيد زند (راديو فردا): آقاي خاوند، همانطور هم که خودتان اشاره کرديد، تا زماني که ايران يک کشور تک محصولي است، عضويت در سازمانهاي بين المللي اقتصادي و تجاري، عملا نفع چنداني، حداقل در کوتاه مدت، براي ايران ندارد. آيا مي شود نتيجه گرفت که پذيرش ايران در سازمان تجارت جهاني در کوتاه مدت، بيشتر جنبه سمبليک خواهد داشت تا عملا نفعي به اقتصاد ايران برساند؟
دکتر فريدون خاوند: يک کشور نفتي و تک محصولي طبعا نيازي به اين کار ندارد. منتهي ايران در صدد آن است که از حالت تک محصولي بيرون بيايد و در حال حاضر صادرات غيرنفتي اش محدود است. در حال حاضر چيزي هست کمتر از هفت ميليارد دلار در سال در شرايط کنوني. ولي همين صادرات محدود هم براي دست پيدا کردن به بازارهاي جهاني نياز به اين دارند که از شرايط و امتيازات به دست آمده در درون سازمان جهاني تجارت استفاده کنند. وگرنه فرض بفرماييد محصولات صنايع دستي ايران يا پارچه ايران، براي ورود به بازارهاي اروپا در شرايط نا مناسبي قرار خواهد گرفت در مقابل ساير کشورهاي عضو سازمان، اگر ايران به عضويت سازمان جهاني تجارت درنيايد.
ج.ز.: آقاي خاوند، اگر در نشست آينده سازمان جهاني تجارت که در ماه آوريل برگزار خواهد شد، عضويت ايران پذيرفته شود، چه مدت طول خواهد کشيد که ايران بتواند عملا از اين مزايا استفاده بکند؟
دکتر فريدون خاوند: عضويت يک کشور در سازمان جهاني تجارت نياز به فرآيند طولاني دارد. اگر در نشست شوراي عمومي سازمان جهاني تجارت، بيست و سومين درخواست ايران پذيرفته شود و يک گروه کاري تشکيل شود براي بررسي درخواست ايران، ورود ايران به اين سازمان دست کم نياز به يک دوره اي بين هفت تا ده سال خواهد داشت.
