لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۵۹

علت انتخاب شعار «سال همبستگی ملی و مشارکت عمومی» برای سال 1384 از سوی رهبر جمهوری اسلامی: نظرات سه کارشناس


(rm) صدا | [ 26:28 mins ]
رهبر جمهوری اسلامی در پیام نوروزی امسال به رسم سالهای پیش برای سال 84 شعار «سال همبستگی ملی و مشارکت عمومی» را انتخاب کرد. در میزگرد امشب رادیو فردا دکتر محمد ملکی رئیس پیشین دانشگاه تهران، دکتر صادق زیباکلام استاد دانشگاه در تهران و آقای اکبر عطری عضو پیشین دفتر تحکیم وحدت درباره علت انتخاب این شعار به بحث و تبادل نظر می پردازند. می توانید نظرات و پیشنهادهای خود را با ما درمیان بگذارید. نشانی الکترونیکی ما democracy@radiofarda.com و شماره فکس ما 202.828.7239 است. مريم احمدي (رادیو فردا) : سال 1384 خورشيدي در شرايطي آغاز مي شود که موج آزاديخواهي کشورهاي منطقه را ناآرام کرده. ايران به خاطر برنامه هاي هسته اي زير فشار بين المللي است و بنا است نهمين انتخابات رياست جمهوري را برگزار کند. آيت الله علي خامنه اي در پيام نوروزي امسال به رسم سال هاي قبل براي سال 84 هم نامي و شعاري انتخاب کرد: سال همبستگي ملي و مشارکت عمومي. در ميزگرد امروز با شرکت دکتر محمدملکي، رئيس پيشين دانشگاه تهران، دکتر صادق زيباکلام، استاد دانشگاه در تهران و آقاي اکبر عطري عضو پيشين دفتر تحکيم وحدت درباره علل انتخاب اين شعار به گفتگو مي نشينيم. دکتر محمد ملکي: از هنگامي که جمهوري اسلامي روي کار آمد و نظام گذشته تغيير کرد، معمولا هر سال را به يک نامي ناميدند. غالبا اين نامگذاري ها يک چيز تشريفاتي و شعارگونه است. من اين مساله برايم جالب است در نامگذاري امسال و آن اين است که کلمه به کار رفته. تا آنجايي که من به خاطر دارم از اوايل انقلاب اصولا يک ستيزي با اين کلمه شروع شده بود. از جمله مجلس ملي را تبديل کردند به مجلس شوراي اسلامي و اصولا توهين ها و تحقيرهايي که نسبت به ملي گراها و کاربرد اين کلمه به کار مي رفت. من يک سئوال برايم مطرح مي شود و آن اين است که اين نامگذاري ها با چه هدفي است. در سال 60 آقاي خميني اين سال را به نام سال قانون نامگذاري کرد و ما شاهد بوديم در سال 60 چه بي قانوني هايي انجام شد و آن جريانات بيشمار که خود بنده را بر خلاف قانون دستگير کردند و بر خلاف قانون شکنجه کردند و در مورد هزاران نفر دادگاه هاي دو سه دقيقه اي بر خلاف قانون و خلاصه بي قانوني هاي وحشتناک. سال گذشته سال پاسخگويي بود. من با توجه به سوابقي که نسبت به آقاي خامنه اي داشتم و قبل از انقلاب با ايشان مانوس بودم و مي دانستم که ايشان علاقه ويژه اي ايشان آن موقع به دانشگاه و دانشگاهيان داشتند، سال گذشته وقتي مساله پاسخگويي مطرح شد، من يک سري سئوالاتي راجع به انقلاب فرهنگي و دانشگاه را مطرح کردم و از ايشان خواستم پاسخگويي کنند و متاسفانه تا آخرين روزهاي سال گذشته ايشان هيچ نوع عکس العملي در اين مورد نشان ندادند. امسال هم سال همبستگي ملي است، من مطرح مي کنم که در چه شرايطي مي شود همبستگي ايجاد کرد؟ ما در چه جامعه اي هستيم، چگونه مي خواهند شامل همه ملت بکنند از مسلمان و غير مسلمان و شيعه و سني و کرد و عرب. ما حتي در بين شيعيان باز هم خودي و غير خودي داريم. در يک چنين شرايطي آقاي خامنه اي چگونه مي خواهند همبستگي ملي ايجاد کنند و اصولا هدفشان چيست. م . ا : آقاي زيبا کلام شما مي توانيد به يکي از سئوالات آقاي ملکي پاسخ دهيد و آن اين که هدف از اين نامگذاري ها چيست و چطور اين همبستگي ملي به تصور شما عملي است؟ دکتر صادق زيباکلام: اين رسمي شده و جنبه شعاري و تبليغي دارد که مقام رهبري هر سال را به يک نامي به هر حال نامگذاري مي کنند. ارزش اينها به نظر من در حد همان دو تا سرمقاله اي است که معمولا بعد از عيد روزنامه ها مي نويسند و بعد هم فراموش مي شود. اما اين که چرا ايشان اين سال را سال همبستگي ملي و مشارکت اعلام کردند، پر واضح است که با توجه به مساله انتخابات رياست جمهوري، شايد بزرگترين بزرگترين دغدغه اي است که رهبري دارند و اين که چه ميزان در اين انتخابات شرکت کنند. البته دغدغه اول ايشان اين است که نامزد اول انتخابات چه کسي خواهد بود. به نظر من بين 40 تا 60 درصد واجدين شرايط در انتخابات شرکت خواهند کرد و واضح است که نظام با يک فقدان مشروعيت حداقل به لحاظ روحي رواني مواجه خواهد شد و به همين دليل ايشان سال را سال همبستگي و مشارکت ملي ناميدند. م . ا : آقاي عطري به نظر شما براي اين که اين شعار تحقق پيدا کند، چه شرايطي لازم است؟ اکبر عطري: مقام رهبري بايد در آغاز سال جديد افاضاتي را مي فرمودند و تجربه نشان داده که معمولا اين صحبت ها با کلمات خيلي قابل دفاع شروع مي شود و پايان مي گيرد، ولي چيزي که مشخص است خود شخص ايشان، فکر ايشان، نظامي که در اصل دارد رهبري مي کند، عامل به هم خوردن همبستگي ملي و مشارکت ملي است. ايشان خوب مي داند همبستگي ملي در گروي به رسميت شناختن حقوق اساسي ملت ايران است که در اصل بيش از يکصد سال است براي حاکم شدن بر سرنوشت خودشان مبارزه مي کنند و امروز اين همبستگي ملي در اصل تبديل شده به يک شعاري که از سوي خود افرادي که همبستگي ملي را زير سئوال بردند. آقاي خامنه اي معمولا هر صحبتي که در آغاز سال جديد مطرح مي کنند، مي بايست دقيقا مخالف آن را انتظار داشت و امسال بايد ديد چه سرنوشتي در انتظار همبستگي ملي است و قطعا پاسخگويي به اين مساله در گروي به رسميت شناختن وجود آدمها است و پذيرفتن اين که مردم ايران از اين درک و شعور برخوردارند و مي توانند صلاح خودشان را بهتر از چند روحاني منتصب شخص ايشان، مسائل خودشان را تشخيص دهند و راه خودشان را انتخاب کنند. م . ا: آقاي ملکي اگر خاطرتان باشد، بعد از انتخابات مجلس هفتم و مسائلي که در مورد رد صلاحيت ها مطرح بود، بارها رئيس جمهور و ديگر اصلاح طلبان به رخ رهبر کشيدند که شوراي نگهبان مانند آنها به حرف رهبري توجه نکرد. فکر مي کنيد با توجه به شعار همبستگي ملي اين بار عملکرد شوراي نگهبان متفاوت باشد؟ دکتر محمد ملکي: چون شوراي نگهبان در هر حال منصوب رهبر است و پيروي مي کند از نظرات و خواست هاي رهبر. من مي خواهم اين را بگويم همانطوري که عطري اشاره کرد، واقعا اصلا يک تضادي در اين نامگذاري و خود صحبتهاي آقاي خامنه اي وجود دارد. شما اگر گوش کرده باشيد ايشان در مشهد صحبتي مي کردند راجع به همبستگي ملي، فرمودند که بله اپوزيسيون ايران از خارج پول مي گيرند و يا بارها گفتند اپوزيسيون نوکرهاي استکبار جهاني هستند. کسي که مي خواهد همبستگي ايجاد کند، نمي آيد اين اتهامات را بزند و اصولا برازنده يک رهبر جامعه نيست که اين صحبت ها را بکند. اين صحبت ها براي آقاي حسين شريعتمداري است و کيهان. به خصوص که ايشان همه اپوزيسيون اين مملکت را چه در داخل چه در خارج خوب مي شناسد و مي داند که اينها جزو پاکترين انسان هاي جامعه هستند. من واقعا به عنوان يک نصيحت طبق گفته مولي علي هر کسي حق دارد که ولي را نصيحت کند، من به ايشان نصيحت مي کنم تحت تاثير اين حرف هاي اطرافيان قرار نگيرند و معتقدم در اين پيشنهادي که ايشان براي امسال کردند، در پيشنهاد و پيشنهاد دهنده تضاد وجود دارد و همانطوري که آقاي زيباکلام گفتند همه هدف اين است که تعداد بيشتري را بکشند پاي صندوق. من باز تکرار مي کنم اگر آقاي خامنه اي معتقدند مردم با اين نظام هستند، چرا تن به يک رفراندوم نمي دهند. م . ا : آقاي زيباکلام شما فکر مي کنيد آيا مسائلي که دکتر ملکي مطرح کردند، شدني است؟ دکتر صادق زيباکلام: فرض کنيم ايشان فارغ از بحث رياست جمهوري دارند اين بحث را مطرح کنند و بيشتر مي خواهند يک همدلي و همبستگي ملي واقعا بين آحاد ملت به وجود بيايد. اين سازکارها و ملزوماتي مي خواهد. حکومت بايد کارهايي کند. سال گذشته را ايشان سال پاسخگويي اعلام کرده بودند. البته پاسخگويي از ملزومات دموکراسي است، ولي شما وقتي مي گوييد حکومت و مسئولين بايد پاسخگو باشند، خب آيا اين فقط شامل رئيس جمهور مي شود؟ فقط وزرا بايد پاسخگو باشند؟ آيا نهادها و زيرمجموعه هاي رهبري، قوه قضاييه يا مسئولين ديگري که جزو اصل 110 قرار مي گيرند و عزل و نصبشان با مقام رهبري است، اينها نبايد پاسخگو باشند؟ در حالي که طبق نص صريح قانون اساسي مجلس خبرگان رهبري بايد پاسخگويي بطلبد از مقام معظم رهبري. در خصوص همبستگي ملي هم اگر صحبتها طوري باشد که ما اين گروه را منتسب به آمريکا کنيم، آن گروه را بگوييم صهيونيستند، دارند از بيرون پول مي گيرند، همان حرف هاي سابق را بخواهيم بزنيم، ترديدي نداريم که 365 روز ديگر آيت الله خامنه اي خواهند گفت: آنطور که بايد و شايد همبستگي صورت نگرفت. م . ا : پيشنهاد دکتر ملکي اين بود که آقاي خامنه اي گوش کنند به حرف مردم و مثلا يک همه پرسي بگذارند. نظرشما در اين مورد چيست؟ دکتر صادق زيباکلام: آن بحث ديگري است. من بارها اعلام کردم به دلايل سياسي و تجزيه و تحليلي که داريم موافق طرح بحث رفراندوم در شرايط فعلي نيستم، اما گفتن اين به اين معني نيست که به اشکال ديگر بنده اعتقاد ندارم بايد تن داد به صداي مردم. اکبر عطري: همه مي دانيم که اين يک شوخي بيش نيست و بازي با کلمات و از منبرسخن گفتن به قول شخص آقاي خامنه اي با عوام است. شما مي دانيد که صحبت از پاسخگويي به معني نوينش در دموکراسي مي توان از آن سراغ گرفت، نه در يک نظامي که همه کار ستون اين نظام و خيمه آن شخص ولي فقيه باشد. هر اتفاقي که در مملکت ما مي افتد سرچشمه اش اين ستون خيمه است، بنابراين صحبت از اين که ما مي خواهيم همبستگي ملي باشد، همانطوري که با اعلاميه و بيانيه توانستند فقر و فساد را ريشه کن کنند، انقلاب فرهنگي کنند و ديگر مسائل. فقط کاري که کردند کلمات را به معناي غير واقعي خودش در جامعه جا بي اندازند. و اما در مورد صحبت آقاي زيباکلام، من فقط اين سئوال را مطرح مي کنم که چه زمان، زمان مناسبي مي تواند باشد که در مورد ضرورت مشخص کردن نظر مردم در مورد حکومت اعلام شود. آيا اين کار هرچه قدر با توجه به تبعيض هاي متفاوت و م مختلفي که در جامعه است، تاخيربيافتد، آيا اين ثبات جامعه را به هم نمي زند و جامعه را به سمت فروپاشي نمي برد؟ دکتر محمد ملکي: من معتقدم بايد براي همبستگي ملي شرايط ويژه به وجود بيايد. يعني به مردم احترام گذاشت و آنها را سوا نکنيم به بخش هاي خودي و غير خودي. به همه انسان ها بايد احترام بگذاريم و هيچ فرقي هم بين افراد نگذاريم. دکتر صادق زيباکلام: من هم معتقدم همبستگي ملي زماني معني پيدا مي کن که به انگيزه صندوق راي نباشد، چون زمان انتخابات که مي شود احزاب و تشکل ها سعي مي کنند در کلامشان خيلي مهربان بشوند و توجه مردم را جلب کنند. منتها بعد که انتخابات تمام مي شود، ما مي بينيم که حتي در لحن صحبت هم ديگر آن رعايت ها وجود ندارد. اکبر عطري: من اين را مي دانم که همسبتگي ملي در گرو به رسميت شناختن همه مردم ايران است صرفنظر از جنسيت، قوميت و ساير مسائلي که در مورد آنها صورت گرفته و مانع اين مساله هم خود اين سيستم است.
XS
SM
MD
LG