پیتر بروک داستان زندگی یک صوفی قرن 19 مالیائی را در دانشگاه کلمبیای نیویورک بر صحنه برد

داستان زندگي «تی یرنو بوکار» يک صوفي قرن نوزده در کشور مالي در آفريقا، موضوع نمايشي است که پيتربروک، کارگردان برجسته تئاتر تجربي بريتانيائي، که در پاريس مقر دارد، اين روزها در دانشگاه کلمبياي نيويورک روي صحنه برده است. پيتر بروک به همراه گروه تئاتري بين‌المللي در نيويورک با اين نمايش يک فعاليت اجتماعي را سامان داده است که آفريقائي‌تباران مقيم اطراف پاريس را به ساکنان سياهپوست محله هارلم نيويورک پيوند دهد. در نمایش تي‌يرنو بوکار، بروک از زبان او، داستان زوال تمدن‌هاي انساني را چنين ترسيم مي‌کند: که ابتدا، انرژي براي ايجاد ساختارهاي نوين اجتماعي، مذهبي و سياسي، گرد مي‌آيد. آنگاه، آن ساختارها به نهاد، و آن نهادها به فسيل تبديل مي‌شوند. بوکار در جامعه ای که به تعصب مذهبی دچار شده بود، از درک مشترک سخن گفت و طرد شد. بهنام ناطقي (راديوفردا، نيويورک): نمايش پيتر بروک Peter Brook در باره «تي‌يرنو بوکار Tierno Bokar» صوفي ماليائي، که قرباني تعصب مذهبي و تحمل‌ناپذيري عقيدتي شد، يک نمايش تمثيلي است که در آن بروک به جوهر زوال تمدن‌ها مي‌پردازد. پيتر بروک که در آثار دو دهه اخير، با استفاده از متون عرفاني ايران، نظير منطق‌الطير و اسطوره هند نظير مهابراتا، ديدگاهي عرفاني در باره انسان و جهان را با روشي تازه به روي صحنه آورد، در اثر جديد خود تي‌يرنو بوکار، زوال تمدن‌هاي انساني را چنين ترسيم مي‌کند: که ابتدا، انرژي براي ايجاد ساختارهاي نوين اجتماعي، مذهبي و سياسي، گرد مي‌آيد. آنگاه، آن ساختارها به نهاد، و آن نهادها به فسيل تبديل مي‌شوند. تي‌يرنو بوکار، يک صوفي مسلمان بود که در قرن 19 به دنيا آمد و در اوائل قرن بيستم به عنوان پير بانياگارا شهرت داشت. بروک نمايش خود در باره داستان زندگي اين صوفي را از نمايشنامه‌اي برگرفته است نوشته Marie Helene Estienne نويسنده فرانسوي براساس خاطرات امادو همپاته با Amadou Hampate Ba درويش و ديپلمات ماليائي، که از مريدان و شاگردان تي‌يرنو بوکار بود. نمايش تي‌يرنو بوکار Tierno Bokar در يکي از ورزشگاه‌هاي دانشگاه کلمبيا اجرا مي‌شود که به اين منظور زير نظر پيتر بروک تغيير شکل داده است. اين نمايش را که محصول مشترک دانشگاه کلمبيا و کالج بارنارد، در همسايگي آن است، بروک به زبان فرانسوي با زير نويس انگليسي اجرا مي‌کند، و هدف از او از اجراي آن، اشاعه اين فکر تي‌يرنو بوکار است که دين، تجربه و سئوال است نه يقين و تحميل. بوکار گفته بود تنها مبارزه‌اي که پروايش را دارم، مبارزه‌اي است که متوجه ضعف‌هاي خود انسان مي‌شود. اين مبارزه البته ربطي ندارد به جنگهائي که خيلي از ابناء بشر به نام خدا که مدعي دوست داشتنش هستند، راه مي‌اندازند، زيرا با اين جنگها بخشي از مخلوقات او را از بين مي‌برند.» تي‌يرنو بوکار در کشوري زندگي مي‌کرد اسير استعمار، که زير تيغ جنگسالاران محلي و جنگهاي جهاني قلع و قمع مي‌شد، تجربه‌اي که به مالي و آفريقا منحصر نمي‌شود. در روايت تئاتري ساکن و عرفاني بروک، که بر صحنه‌اي خالي با زمينه طلائي و يک تک درخت در ميان ، ماجرا را نقالي با بازي حبيب دمبله بازگو مي‌کند: اختلاف دو گروه مسلمان بر سر تعداد دفعات تکرار يک دعا، يک گروه معتقد بوئد 12 بار و گروه ديگر 11 بار. نمايش در باره جنگ‌هائي است که اختلاف بر سر جزئيات روايات مذهبي برآنگيخته‌اند. در خلال نمايش، مي‌بينيم که چگونه اختلاف ميان دو گروه مسلمان، به استعمارگران فرانسوي بهانه خوبي براي اعدام کردن و زندان کردن مخالفان مي‌دهد. تي‌يرنو بوکار، سرانجام بعد از ديدار با رهبر گروه مخالف، به اين نتيجه مي‌رسد که هر دو گروه حق دارند، اما مردمش که به 11 بار تکرار دعا معتقد بودند، او را به خاطر سازش طرد مي‌کنند. اجراي اين نمايش، با جلساتي همراه است با اهالي محله سياه‌نشين هارلم، جشنواره کوچکي از فيلم‌هاي پيتر بروک. اين برنامه نخستين برنامه يک موسسه تازه در دانشگاه کلمبيا است تحت عنوان Art Initiative که طي آن يک هنرمند و گروهش با حضور در محيط دانشگاه، از امکانات آن براي کار گروهي با اساتيد و شاگردان استفاده مي‌کند.