(rm) صدا | [ 4:38 mins ]
توني بلر نخست وزیر بریتانیا گفت: اگر جمهوري اسلامي تعهدات هسته اي خود را ناديده بگيرد با ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت موافقت خواهد كرد. حسن روحاني دبير شورالي عالي امنيت ملي گفت: ادامه مذاكرات به صورت فعلي براي ما امكان پذير نيست، به همين دليل ما معتقديم بخشي از فعاليت هايمان را بايد شروع كنيم. علي اكبر اعتماد، رئيس سابق سازمان انرژي اتمي ايران به راديو فردا مي گويد: مراحل غنی سازی کنونی براي امنيت بين المللي تهديدي به حساب نمي آيد. محمدرضا جليلي از موسسه تحقيقات استراتژيك ژنو مي گويد: يك مرحله بن بستي رسيديم كه اين براي آينده مذاكرات خطرناك است. فريبا مودت (راديو فردا): به دنبال اعلاميه اخير ايران داير بر اين كه جنبه هايي از برنامه هاي غني سازي اورانيوم در ايران از سر گرفته خواهد شد، اتحاديه اروپا واكنش نشان داد و تهديد كرده است اگر ايران دست به چنين اقدامي بزند، پرونده ايران را به آژانس بين المللي ارجاع خواهد كرد. ساعتي پيش توني بلر نخست وزير بريتانيا هم گفت: اگر جمهوري اسلامي تعهدات هسته اي خود را ناديده بگيرد با ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت موافقت خواهد كرد. با توجه به اين تحولات به نظر مي رسد تحولات هسته اي ايران مي رود وارد مرحله بحراني ديگري شود. با وجود اين امروز پنجشنبه حسن روحاني دبير شورالي عالي امنيت ملي گفت:
صداي حسن روحاني: ادامه مذاكرات به صورت فعلي براي ما امكان پذير نيست، ما در حال تعليق فعاليت ها هستيم و بنابراين طولاني شدن مذاكرات براي ما بسيار سخت و پرهزينه است. در حالي كه اين مذاكرات اگر طولاني شود، نه تنها براي اروپا هزينه اي ندارد، بلكه شايد در چارچوب تمايل آنها هم باشد. به همين دليل ما معتقديم بخشي از فعاليت هايمان را بايد شروع كنيم. اصل اين كار در كشور تصميم گيري شده، منتها نسبت به شرايط و زمان آن داريم بحث مي كنيم.
ف . م : از سرگيري جنبه هايي از برنامه ازسرگيري غني سازي اورانيوم توسط ايران نكته اي است كه در چند روز گذشته بارها توسط مقامات مختلف ايران تكرار شده و به گونه اي گسترده در محافل بين المللي انعكاس يافته است، اما اين سئوال مطرح است كه ايران كدام جنبه از برنامه هاي مذكور را از سر خواهد گرفت و آيا جنبه هاي مذكور در مرحله نخست تهديدي خواهند بود عليه امنيت منطقه يا امنيت جهان؟ اين نكته را با دكتر علي اكبر اعتماد، كارشناس هسته اي و رئيس سابق سازمان انرژي اتمي ايران در ميان گذاشتم.
دكتر علي اكبر اعتماد: مطلقا نيست. وقتي شما بخواهيد اورانيوم را در ماشين هاي سانتريفيوژ غني كنيد، بايد اورانيوم به صورت يك تركيبي از اوروانيوم بيايد كه در حرارت هاي عادي به صورت گاز باشد و براي اين كار يك پروسه خيلي طولاني است بين اورانيوم طبيعي و آن تركيبي كه به درد اين كار مي خورد. آن چيزي كه ايران گفته الان، اين است كه مي گويد اين عمليات را تا حدي راه مي اندازند، يعني درواقع مقداري وقت به دست مي آورند، ولي فعلا براي اين كه وقت را زياد از دست ندهند آن قسمت را مي خواهند شروع كنند.
ف . م : قرار است امروز پنجشنبه ايران قصد خود را رسما در نامه اي به اطلاع آژانس بين المللي انرژي اتمي برساند. ساعتي پيش سخنگوي آژانس مارك گوازدكي به راديو فردا گفت: آژانس هنوز چنين نامه اي را دريافت نكرده است و تا آن هنگام از ابراز هرگونه نظري در اين مورد مغذور است. اما بديهي است كه اگر ايران قصد خود را به مورد اجرا بگذارد، بايد مهر و موم هاي آژانس را بر تاسيسات و دستگاه هاي غني سازيش بشكند و اين سئوال مطرح مي شود كه اين امر چه تاثيري نه تنها بر وجهه، بلكه كار و موثر بودن تصميمات اين نهاد بين المللي خواهد داشت. اين سئوال را با دكتر محمدرضا جليلي از موسسه تحقيقات استراتژيك ژنو در ميان گذاشتم.
دكتر محمدرضا جليلي: خيلي به نظر من نتيجه منفي براي آژانس بين المللي دارد و آژانس را ضعيف مي كند. اين رفتار اگر بشود، يك ضربه اي خواهد بود براي آژانس و به طور كلي اگر مساله هسته اي ايران حل نشود به طور مسالمت آميز و به نفع جامعه بين المللي به طور كلي، يك بحران جديدي در خود آژانس به وجود خواهد آمد و اين حرف مي تواند يك مقدمه اي باشد در بحران جديد اگر مهر و موم را ايران بشكند.
ف . م : و اگر چنين شود، احتمالا به گفته خبرگزاري آسوشيتدپرس اين بحران تنها دامن آژانس بين المللي را نگرفته، بلكه دامنه آن به مذاكرات ميان ايران و اتحاديه اروپا، روابط اروپا با آمريكا و آمريكا با ايران نيز خواهد كشيد. از دكتر جليلي پرسيدم احتمال اين كه جريانات كنوني به يك بحران جدي بين المللي تبديل شود چقدر است؟
دكتر محمدرضا جليلي: امكان راه حل پيدا كردن با گذشت زمان محدود شده و بنابراين موقعيت اروپا در حال حاضر موقعيت مناسب نيست و مذاكرات درجا مي زنند. همانطوري كه مي دانيد چندين جلسه در اين هفته ها و ماه هاي گذشته بي نتيجه ماندند و بنابراين اگر ما به بحران نرسيده باشيم، به يك مرحله بن بستي در هر صورت رسيديم كه اين براي آينده مذاكرات خطرناك است.
