لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۲۹

گروهي از دانشمندان كره جنوبي با استفاده از فن آوري همانندسازي موفق به توليد يازده جنين انسان شدند


(rm) صدا | [ 6:34 mins ]
گروهي از دانشمندان كره جنوبي طي گزارشي كه در مجله Science به چاپ رسيد، اعلام كردند كه با استفاده از فن آوري همانندسازي موفق به توليد يازده جنين انسان شدند. دكتر جواد امان، پژوهشگر رشته بيولوژي ملكولي در آمريكا به راديو فردا مي گويد: ويژگي كار جديد اين دانشمندان نسبت به سال گذشته، افزايش كارايي فناوري همانندسازي است و نكته مهم اين است كه اهداكننده هاي سلول كه استفاده شده بودند براي اين كار كلونينگ، از افراد دو ساله بودند تا 60 ساله و بنابراين در سنين مختلف اين كار عملي است. فاطمه امان (رادیوفردا): گروهی از دانشمندان کره جنوبی، طی گزارشی که در مجله ساینس به چاپ رسید اعلام کردند که با استفاده از فن آوری کلونینگ یا همانند سازی، موفق به تولید یازده جنین انسان شده اند. همین دانشمندان سال پیش نیز اولین مورد موفق همانند‌سازی جنین انسان را انجام دادند. دکتر جواد امان پژوهشگر رشته بیولوژی مولکولی در آمریکا می گوید ویژگی کار جدید این دانشمندان، افزایش کارایی ِ فن آوری ِ همانند سازی بویژه همانند سازی درمانی‌ست: تفاوت اساسی که کار امسال این گروه با کار سال گذشته آنها داشته این است که راندمان موفقیت این کار را به طور قابل توجهی بالا برده اند. پارسال وقتی اینها تلاش ساختن جنین انسان را با استفاده از همانند سازی امتحان کردند، باید 242 مورد تلقیح انجام می دادند تا یک مورد، تبدیل به جنین بشود. آلان در آزمایش جدید، اگر درست به خاطرم باشد، از هر 17 مورد، یک مورد موفق شده. به همین وسیله توانسته اند 11 جنین مختلف تولید کنند. نکته مهم دیگر این است که اهدا کننده های سلولهایی که استفاده شده بود برای کلونینگ (چون سلولهای پوست را باید از انسان گرفت)، این سلولها از افراد دو ساله بوده تا 60 ساله. یعنی نشان داده اند که این کار در سنین مختلف عملی است. نکته مهم دیگر این است که اینها یک مشکل بزرگ از سر راه خودشان برداشته اند و آن شرایط کشف این سلولهای پایه ای جنینی ست. تا به حال تولید سلولهای پایه جنینی، باید حتما روی بستری از سلولهای فیبروبلاست موش رشد داده می شد و این از نظر فرایند درمانی مشکل آفرین بود چون خطر این وجود دارد که این سلولهای انسان به سلولهای موش آلوده شود که نگرانی های ایمنی ایجاد می‌کند. در فن‌آوری همانند سازی، سلولهای غیر جنسی مانند سلولهای پوست ابتدا در آزمایشگاه، از نظر ژنتیکی به حالت سلولهای پایه‌ای برنامه ریزی می‌شود. سپس هسته یکی از این سلولها جدا می شود و با شیوه های مختلف، وارد سلول تخمکی که هسته آن قبلا جدا شده، می شود. بدین ترتیب سلول بصورت یک سلول تلقیح شده در می آید، با این تفاوت که همه اطلاعات ژنتیکی، از اهدا کنندهء آن سلول پوست می آید. بنا بر این اگر این سلول در رحم جایگزین شود، نوزاد حاصل از آن، کپی ژنتیکی صاحب آن سلولهای پوست خواهد بود. اما کار گروه علمی کره جنوبی، تولید جنین انسان، به چه معناست و اصولا این جنین تولید شده در چه مرحله سلولی‌ست؟ دکتر جواد امان: کاری که این گروه عملی کرده، فقط تولید جنین تا مرحله هشت سلولی ست. برای آنکه ما بتوانیم سلولهای پایه ای جنینی تولید کنیم، باید جنین تا مرحله هشت سلولی داشته باشیم که از سلولهای این جنین استفاده کنیم برای اینکه تیره سلولی پایه درست کنیم که بعدا این بتواند به سلولهای دیگر تکامل و افتراق یابد و برای همانند سازی درمانی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین در این کار جنین به مفهوم یک بچه انسان درست نشده، بلکه یک تعداد سلولهای جنینی در آزمایشگاه ساخته شده است. ف.ن.: خوب این دانشمندان کره‌ای می گویند کار جدیدشان، راه را برای همانند سازی درمانی باز می کند. شما لطفا فرق همانند سازی درمانی و همانند سازی انسان را توضیح بدهید. دکتر جواد امان: آنچه به عنوان همانند سازی انسان از آن نام برده می شود، در واقع درست کردن یک انسان کامل، یک کلون، کپی کامل ژنتیکی یک انسان را اگر بصورت جنین درست بکنیم و در رحم یک زن جای بدهیم و آنرا تبدیل به یک بچه بکنبم. اینکار اگر انجام شود، این اسمش هست همانند سازی انسان یا ایجاد یک کپی ِ نزدیک به صد در صد دهنده سلولی پوست. بیشتر دانشمندان با این مخالفند، هم به دلایل اخلاقی و هم به دلایل نگرانی های ایمنی که در این زمینه وجود دارد. خوب حالا آنچه همانند سازی درمانی نام دارد، معنی اش این هست که شما یک سلول پایه ای را که توانایی افتراق و تبدیل شدن به سلولهای دیگر را می گیرید و در آزمایشگاه، آنرا به بافت هایی که لازم دارید، تبدیل می کنید. مثلا در بیماری پارکینسون مقداری از بافتهای مغزی از بین می روند و تعادل میان دو سیستم عصبی به هم می خورد. اگر شما بتوانید این بافتها را در آزمایشگاه درست کنید و جایگزین بافت های بیمار کنید، می شود مسئله پارکینسون را حل کرد. در آلزهایمر به همین ترتیب، در بعضی از انواع بیماریهای دیگر از جمله قند به همین ترتیب. در نتیجه هدف اینست که ما از سلولهای پایه ای، بافت های بالغ درست کنیم که اینرا به عنوان جایگزین ِ سلولهای صدمه دیده بکار ببریم. این می شود همانند سازی درمانی. ف.ا.: پس در واقع اهمیت اصلی کار این دانشمندان این بوده که سلولهای پایه مخصوص هر بیماری ساخته شود که بدن ان بیمار، عضو پیوندی رابه عنوان یک عض بیگلنه پس نزند. اما سوالی که اینجا مطرح می شود این است که با توجه به اینکه این سلولهای پایه از بافت بیمار تهیه می شوند، آیا بعدا اطلاعات ژنتیکی موجود در این سلولها، باعث بیمار شدن سلولهای جدید هم نمی شود؟ دکتر جواد امان: بله. این امکان هست که اگر آن بیماری ژنتیکی باشد، اطلاعات ژنتیکی ناقصی که در بدن فرد بیمار هست، می تواند دوباره همان مشکل را ایجاد کند. این در بعضی از موارد می تواند مشکل جدی ایجاد کند و در بعضی موارد مشکل کمتری ایجاد کند. علت این است که بسیاری از این بیماری ها، فقط به علت یک اشکال های ژنتیکی در بدن فرد ایجاد نمی شود، بلکه آن اشکال ژنتیکی، شرایط مناسب را ایجاد می کند، بعد اشکال های جدیدی در طول عمر بیمار ایجاد می شود که بر آن اضافه می شود و مجموعه آن، به بیماری منجر می شود. بنابراین اگر ما سلولها را از ابتدا بگیریم و دوباره آنها را برنامه ریزی کنیم برای تولید بافت، این بافت احتمالا بهر حال سالم تر از آن بافتی ست که در طول تکامل انسان، بیماری را در خود پرورش داده است.
XS
SM
MD
LG