(rm) صدا | [ 5:49 mins ]
در حالیکه فعالیت در تاسیسات تبدیل اورانیوم در اصفهان شروع شد، و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برای اتخاذ واکنشی در برابر ایران در وین تشکیل جلسه داد، حاویه سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت راه مذاکره همپنان گشوده است. دکتر محمدرضا جلیلی، کارشناس روابط بین المللی در ژنو، در مصاحبه با رادیو فردا می گوید به نظر مي رسد استراتژي كلي جمهوري اسلامي اين است كه از امكانات حقوقي قرارداد عدم گسترش سلاح هاي اتمی استفاده كند. دکتر جلیلی می افزاید اگر شورای حکام پرونده ایران را سرانجام به شورای امنیت سازمان ملل بفرستد، وتو کردن حکم تحریم ایران از سوی روسیه وچین بعید به نظر می رسد. نشست فوق العاده حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي بعدازظهر سه شنبه به وقت اروپا درواکنش به از سرگيري بخش هايي از فعاليت هاي هسته اي جمهوري اسلامي در تاسيسات اصفهان برگزار شد و در آن 35 عضو شوراي حكام گزينه هايي را كه براي برخورد با ايران پيش رو دارند به بحث خواهند گذاشت. پيش از اين اتحاديه اروپا قاطعانه اعلام كرده بود در صورت هرگونه ازسرگيري فعاليت هاي هسته اي ايران، مذاكره با جمهوري اسلامي را قطع مي كند و پرونده جمهوري اسلامي را به شوراي امنيت ارجاع خواهد داد.
فريبا مودت (راديو فردا): پس از حدود يك هفته كه از اعلام قصد ايران داير بر ازسرگيري فعاليت هاي تبدیل اورانیوم در تاسيسات اتمي اصفهان مي گذرد، ايران از ديروز (دوشنبه) بعد از ظهر در حضور بازرسان آژانس بين المللي انرژي اتمي كار در تاسيسات اتمي اصفهان را از سر گرفت. البته گفته مي شود اين از سرگيري فعاليت ها تنها به دستگاه هايي محدود مي شود كه توسط بازرسان آژانس مهر و موم نشده بوده است و ارتباطي به عمليات غني سازي اورانيوم ندارد.
در اين ميان يك مقام آگاه در دفتر حاويه سولانا مسئول سياستگذاري اتحاديه اروپا به راديو فردا گفت: عليرغم از سرگيري فعاليت مركز اصفهان، اتحاديه اميدوار و علاقمند است كه مذاكره با ايران همچنان ادامه يابد، زيرا ايران در اين مرحله هنوز مهر و موم دستگاه هايي را كه توسط آژانس بين المللي گذاشته شده برنداشته است و اين در حالي است كه اروپا پيشتر گفته بود هرگونه از سرگيري فعاليت هاي تبدیل اورانیوم توسط ايران به معني توقف كامل مذاكرات خواهد بود. اين نكته را با دكتر محمدرضا جليلي از مركز مطالعات استراتژيك ژنو در ميان گذاشتم و به او گفتم آيا اين احتمال وجود دارد كه جامعه بين الملل حس مي كند ديگر در مقابل ايران راه به جايي نمي برد.
دكتر محمدرضا جليلي: مساله به اين سادگي نيست. جامعه بين المللي كارهايي مي تواند بكند، مساله را مي تواند در شوراي حكام آژانس بين المللي اتمي در وين مطرح كند، بعد اگر از آنجا گذشت، مرحله بعدي در شوراي امنيت، بعد مي شود فشارهاي اقتصادي و سياسي به ايران آورد. ولي ضمنا ايران هم نسبتا با احتياط پيش مي رود. همانطوري كه مي دانيد از مقامات آژانس ايران تقاضا كرده كه در آغاز كار مركز اصفهان شركت داشته باشند و به نظر مي رسد استراتژي كلي جمهوري اسلامي اين است كه از امكانات حقوقي كه قرارداد عدم گسترش سلاح هاي تخريبي مي دهد استفاده كند. ما مي توانيم حدس بزنيم كه آغاز يك بحران است، ولي اين بحران هنوز به اوج خود نرسيده و ممكن است روزها و حتي هفته ها طول بكشد كه به اين اوج برسد.
ف . م: در واكنش به اين اقدام از ساعتي پيش شوراي حكام آژانس بين المللي در يك جلسه فوق العاده آخرين تحولات در ارتباط با از سرگيري فعاليت هاي اتمي ايران را مورد بررسي قرار داد. اما با توجه به اين مساله و اين كه اروپا با برخورداري از حمايت آمريكا همچنان علاقه مند به ادامه مذاكره با ايران است، اين سئوال مطرح مي شود كه پس هدف از اجلاس فوق العاده امروز بعداز ظهر شوراي حكام چيست. آدم ارلي، سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا گفت اعضاي شوراي راه هاي برخورد با موارد نگران كننده را بررسي خواهند كرد.
صداي آدم ارلي: ما با نمايندگان سه كشور اروپايي و ديگر اعضاي شوراي حكام آژانس بين المللي به مذاكره خواهيم نشست تا ببينيم چه واكنشي در مقابل تحولات اخير نشان دهيم و چگونه با مواردي كه جامعه بين الملل را نگران كرده روبرو شويم.
ف . م: اما دكتر جليلي معتقد است در اين مرحله هنوز هيچ چيز قطعي نيست و بايد ديد اين روند سياسي به كجا خواهد انجاميد.
دكتر محمدرضا جليلي: هيچ چيز حتمي نيست. مساله ارجاع اين پرونده به شوراي امنيت تئوري اين است كه كشورهايي مانند چين و روسيه مخالفت خواهند كرد. ولي به نظر مي رسد اگر واقعا شوراي حكام نشان بدهد كه ايران مسئوليتي دارد، روسيه ترديد خواهد كرد در وتو كردن چارچوب شوراي امنيت و حتي چين هم نمي تواند به طور صريح وتو كند. براي اين كه اين كار منجر مي شود خود قرارداد بي ارزش شود. بنابراين اينقدر هم صد در صد نيست كه اينها وتو خواهند كرد. بايد ديد مراحل سياسي چطور پيش خواهد رفت.
ف . م: يك منبع نزديك به آژانس بين المللي گفت: اجلاس امروز بعد از ظهر مي تواند روزها ادامه يابد و ديپلمات هاي نزديك به اتحاديه اروپا مي گويند قطعنامه تدوين شده از طرف بريتانيا، فرانسه و آلمان در آژانس بين المللي با مخالفت غيرمتعهدها روبرو شده است. در اين قطعنامه از ايران خواسته شده است به برنامه هاي غني سازي خود پايان دهد.
