(rm) صدا | [ 4:00 mins ]
کارشناسان بین‌المللی تصور نمی‌کنند جمهوری اسلامی به تقاضای جامعه بین‌المللی برای متوقف کردن برنامه تبدیل اورانیوم تا هفته دیگر وقعی بگذارد و به همین سبب، احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل از گذشته بیشتر شده است. اما چنین اقدامی احتمالا به بعد از مذاکرات درنیویورک با حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی موکول خواهد شد. کارشناسان می‌گویند جمهوری اسلامی بیش از اندازه روی حمایت روسیه و چین و جهان سوم حساب می‌کند، در حالیکه روسیه مایل نیست قدرت اتمی درمنطقه به وجود بیاید و چین مایل نیست نظام حقوقی منع گسترش با اقدامات ایران لطمه ببیند. کشورهای غیرمتعهد مثل برزیل هم ظاهرا حاضر نیستند حق آنها برای تولید صلح‌آمیز اورانیوم غنی‌شده، به خاطر اقدمات حکومتی مثل جمهوری اسلامی زیر سئوال برود. خبرگزاری فرانسه در گزارشی تحلیلی با بهره گیری از دیدگاه های کارشناسان و دیپلماتها، به چشم انداز رفتن پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل می پردازد. براساس این گزارش ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت دشوار است و ایران هم شاید بیش از اندازه روی حمایت های روسیه و چین حساب باز کرده است.
سیاوش اردلان (رادیوفردا): دیگر تقریبا قطعی به نظر می رسد که ایران به هشدارهای سازمان ملل وقعی نخواهد نداد تا شنبه آینده به برنامه تبدیل اورانیوم پایان دهد. این احتمال دارد زمینه رویاروئی بین ایران و آمریکا را فراهم کند. آمریکا می گوید ایران برنامه ای برای تولید سلاح های اتمی دارد.
یک دیپلمات اروپائی به خبرگزاری فرانسه گفت اینک صحنه این رویاروئی نیویورک خواهد بود. اشاره او به نشست شهریورماه سازمان ملل در شهر نیویورک است، جائی که قرار است محمود احمدی‌نژاد طرح‌های جدید جمهوری اسلامی را ارائه دهد تا به جامعه بین‌الملل تضمین کند که ایران در صدد تولید سلاح‌های هسته‌ای نیست.
از سرگیری فعالیت‌های مربوط به تبدیل اورانیوم در این ماه، که ایران هفته گذشته آن را به حال تعلیق در آورد، باعث لغو مذاکرات کنونی میان ایران و اتحادیه اروپا شده است، و امکان دارد منجر به ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل برای اعمال تحریم‌های احتمالی بشود.
ایالات متحده کوشش می‌کرد پس از آنکه گزارش محمد البرادعی ارائه شد، نشست اضطراری شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تشکیل دهد اما تلاش‌های آمریکا با مخالفت روسیه ودیگر کشورهای غیرمتعهد عضو شورای حکام مواجه شد.
روسیه می‌خواهد شانسی هم به ثمربخشی مذاکراتی بدهد که قرار است محمود احمدی‌نژاد با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه انجام دهد و همینطور با مذاکرات دو جانبه‌ای که قرار است بین آقای احمدی‌نژاد و کوفی عنان، دبیر کل سازمان ملل صورت گیرد.
گری سیمور، از کارشناسان هسته‌ای ایران گفت هدف جمهوری اسلامی از ارائه طرح‌های جدید مبتنی بر گسترش طرف‌های مذاکره خود برای بریتانیا، فرانسه و آلمان، این است که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را دچار اختلاف نظرکند.
ایرانیان چنین محاسبه کرده‌اند که از طرف روسیه که اولین نیروگاه هسته‌ای ایران را می‌سازد، مورد حمایت قرار گرفته‌اند. ایرانیان همچنین به روی حمایت چین که یکی از خریداران اصلی نفت است نیز حساب باز کرده‌اند. اما گری سیمور می‌گوید سه کشور اروپائی بریتانیا، فرانسه و آلمان در موضع خود ثابت‌قدم هستند وایالات متحده و اروپا و متحدانی چون ژاپن احساس می‌کنند که به اندازه کافی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رای دارند که پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل بفرستند.
یکی از کارشناسان دیگر هسته‌ای فرانسه به نام فرنسیس هایزبورگ می‌گوید ایران احتمال دارد دچار محاسبه غلطی شده باشد. از آنجا که روسیه و چین شاید کمتر از آنچه جمهوری اسلامی فکر می‌کند حاضر باشند از آن حمایت کنند. هایزبورگ می‌گوید روسیه نمی‌خواهد یک نیروی هسته‌ای دیگر در منطقه پدید آید. او می‌افزاید چینی‌ها هم فکر نمی‌کنند که کنار گذاشته شدن نظام حقوقی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای چیز خوبی باشد.
هایزبورگ همچنین می‌افزاید کشورهائی مانند برزیل که هم اینک اورانیوم را برای مصارف سوختی غنی می‌کند، تمایل ندارند حق آنان برای این کار توسط کشوری مانند ایران به مخاطره بیافتد.
در این میان گری سیمور معتقد است مسئله‌ای که باید در نظر گرفته شود، این است است که اقدامات تنبیهی بین‌المللی محدودیت‌های خودرا دارد. هرچند تهدید به ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل برای جلوگیری از ادامه فعالتیها هسته ای ایان تا حد زیادی موثر بوده، اما روشن نیست اگر پرونده ایران به شورای امنیت برود ، چنین اقدامی چقدر به طور مشابه موثر خواهد بود.
