(rm) صدا | [ 4:26 mins ]
با انتشار کتاب «هگل و فلسفه تاریخ» نوشته جوزف مک کارنیترجمه علی اکبر معصوم بیگی مرجعی معتبر در فلسفه تاریخ در دسترس فارسی زبانان قرار گرفت «حافظ از نگاهی دیگر» نوشته دکتر علی حصوری که هفته گذشته در خارج از کشور منتشر شد، مباحث تازه ای را در حافظ شناسی مطرح کرد. «دنیای ارانی» نوشته باقر مومنی تحقیقی است در باره مجله «دنیا»، تقی ارانی و برخی از همراهان او. باقر مومنی در دو فصل جداگانه به تحلیل زندگی سیاسی ایرج اسکندری و زندگی فرهنگی بزرگ علوی، دو تن از همراهان ارانی، می پردازد. فرج سرکوهی (رادیو فردا): با انتشار کتاب «هگل و فلسفه تاریخ» نوشته جوزف مک کارنی در هفته گذشته مرجعی معتبر در فلسفه تاریخ در دسترس فارسی زبانان قرار گرفت. فلسفه تاریخ، دانشی که شناخت قانونمندیها، چرائی و غایت تاریخ را هدف قرار داده بود، تا دهه های پایانی قرن بیستم از مهم ترین موضوعهای فلسفه بود. معنای حضور آدمی در تاریخ و غایت و مقصد تاریخ چیست؟ اغلب مذاهب غایت تاریخ حقیقی را بازگشت روح آدمی به مبداء می دانستند و اغلب فلاسفه می کوشیدند تا قانونمندیها و مقصد انسانی تاریخ را تبیین کنند. از منظر هگل تاریخ بشر بر زمین مرحله‌ای است از حرکت روح به سوی یگانگی با خود. مارکس بر آن بود که قانونمندهای اجتناب ناپذیر جامعه بشری را به کمونیسم هدایت می‌کنند. با حذف نگاه ایدئولوژیک بحث غایت تاریخ نیز از مباحث علمی حذف و تاریخ بشر چون برآیندی از کنش و واکنش های عینی مطالعه شد که هیج هدف و غایت از پیشی و مقرر شده‌ای را دنبال نمی‌کند. جوزف مک کارنی در کتاب «هگل و فلسفه تاریخ» گزارشی دقیق از افکار هگل به دست داده و به مباحث تازه‌ای چون مفهوم پایان تاریخ فوکومایا نیز می پردازد. این کتاب را مترجم معتبر علی اکبر معصوم بیگی به فارسی ترجمه کرده است.
«حافظ از نگاهی دیگر» نوشته دکتر علی حصوری محقق برجسته و استاد سابق دانشگاه که در هفته گذشته در خارج از کشور منتشر شد، مباحث تازه ای را در حافظ شناسی مطرح کرد. شعر حافظ تفسیرهای متفاوت را امکان پذیر می کند. در کنار تفسیر اغلب مراجع دینی که شعر حافظ را غیر اسلامی ارزیابی می‌کنند، عرفان ایرانی شعر حافظ را گویاترین نمونه شعر عرفانی می داند و قرائت سنتی می کوشید با ارائه تفسیری دینی حافظ را به نفع اسلام مصادره کند چرا که محبوبیت حافظ در میان مردم هر مخالفتی را با او خنثی می کند. به دوران معاصر کسانی چون علامه قزوینی، مسعود فرزاد، محمود هومن، احمد شاملو و داریوش آشوری برداشت های تازه ای از شعر حافظ به دست دادند. اغلب حافظ شناسان غزلیات حافظ را چنان بررسی می‌کنند که گویی همه آن ها در یک دوران معین خلق شده و حافظ از تحول فکری بری بوده است. در میان حافظ شناسان ایران محمود هومن از نخستین کسانی بود که کوشید غزلیات حافظ را بر اساس تاریخ سرایش شعرها تنظیم کند. علی حصوری در اثر جدید خود شعرهای حافظ را به شعرهای دوران جوانی، میان‌سالی و پیری طبقه بندی کرده و به تفسیری غیرمذهبی از شعرهای حافظ دست یافته است.
«دنیای ارانی» نوشته باقر مومنی تحقیقی است در باره مجله «دنیا»، تقی ارانی و برخی از همراهان او. ارانی به دوران دانشجویی در خارج از کشور به مارکسیسم دلبسته شد. به دورن پهلوی اول به ایران بازگشت و با راه اندازی مجله تئوریک دنیا و تشکیل محفلی مطالعاتی کوشید تا این مکتب را در ایران ترویج کند. دنیا نشریه ای تئوریک بود و بر فضای روشنفکری آن دوران تاثیر بسیار داشت. پس از انتشار 12 شماره با کشف شاخه‌ای از حزب کمونیست ارانی و محفل او نیز که با این شاخه تماس داشتند دستگیر و زندانی شدند. ارانی در زندان درگذشت اما شاگردان و همراهان او پس از آزادی از زندان حزب توده را بنیان گذاشته و ارانی را رهبر و مقتدای خود خواندند. باقر مومنی در کتاب دنیای ارانی نقش و تاثیر ارانی و نشریه دنیا را بررسی کرده و در دو فصل جداگانه به تحلیل زندگی سیاسی ایرج اسکندری و زندگی فرهنگی بزرگ علوی، دو تن از همراهان ارانی، می پردازد. گزیده ای از مطالب نشریه دنیا که در پایان کتاب آمده است مهم ترین بخش این کتاب است.
