(rm) صدا | [ 6:04 mins ]
مهدی خلجی، خبرنگار رادیوفردا در ادامه سلسله گزارشهای خود از بیروت، رانندگی نابسامان در این شهر جنگزده را تمثیلی از چگونگی حضور دولت در لبنان توصیف می کند و می افزاید بسیاری از گروههای سیاسی و مذهبی و قومی از تقسیم قدرت در قانون اساسی لبنان سهم نمی گیرند، از جمله حزب الله لبنان. نواف الموسوی، مسئول روابط بين الملل حزب الله در مصاحبه با راديو فردا میگويد: انتخابات شورای شهری نشان داد که حزب الله مهمترين نماينده شيعيان در لبنان است. وی می افزاید: جمهوری اسلامی، در راستای روابط نزديکش با شيعيان، در قالب تأسيس و تشکيل نهادهای انسانی کمکهای بسياری به شيعيان لبنان کرد مهدی خلجی (رادیوفردا، بیروت): برای کسی که در بيروت رانندگی میکند حتي رهگذر پياده، عبور از خيابان بستگی به ميل و زورش دارد، چون علائم راهنمايی و رانندگی در شهر اندک است و به ويژه در مناطقی از شهر، اثری از چراغ راهنما سر چهارراهها ديده نمیشود. بوق مستمر ماشينها جای علامتها را میگيرد. اين هم ميراث جنگهای دراز مدت در شهر است و رانندگی، يعنی راندن ماشين در عرصهی نبرد.
رانندگی در بيروت، تمثيلی است از چگونگی حضور دولت در کشور. اگرچه، لبنانِ پيش از جنگهای داخلی نيز، دولتی مقتدر و يکدست نداشت، جنگ داخلی و خارجی، شکاف و چندپارگی اقتدار سياسی را در اين کشور بيشتر کرد. قانون اساسی لبنان، که در دورانِ برابری جمعيتِ مسلمانان و مسيحيان وضع شده، مقام رياست جمهوری را به فردی مسيحی و مقام نخست وزيری را به مسلمانی سنی میسپارد و رياست پارلمان را نيز به يک شيعه وامیگذارد.
اين تقسيمِ فرقهای قدرت، اگرچه تا اندازهای متناسب با اين جامعهی چند فرقهای است، اکنون، به ويژه با در نظر گرفتن برتری جمعيتی مسلمانان بر مسيحيان، به بسياری از نيازهای سياسی اين جامعه پاسخ نمیدهد. برخی از نيروهای مقتدر سياسی هستند که نقش چندانی در بدنه دولت ندارند. از جمله، حزب الله لبنان - که نيروی نظامی-سياسی تعيينکنندهای در اين کشور است - تنها چند سالی است که تلاش میکند از راهِ شرکت در انتخابات شوراهای شهر در ساختار دولت حضور يابد. نواف الموسوی، مسئول روابط بين الملل حزب الله به راديو فردا میگويد:
نواف الموسوی (حزب الله لبنان، بیروت): انتخابات شورای شهری که چند ماه پيش برگزار شد، نشان داد که حزب الله مهمترين نماينده شيعيان در لبنان است. حزب الله در جنوب لبنان بيش از شصت درصد شهرداریها را در اختيار دارد. شهرداری ضاحيه، در دست حزب الله است. ناظران سياسی با وجود اختلاف نظرهايی که دارند، همه متفقاند که حزبی که در ميان فرقه خود بيشترين پايگاهِ اجتماعی را دارد، حزب الله است.
م.خ.: شيعيان تا سه دههی پيش، در لبنان، فرقهای بودند که از نظر اقتصادی و سياسی قدرت چندانی نداشتند. در واقع اين امام موسی صدر بود که با آمدنش به لبنان در دهه هفتاد جان تازهای به شيعيان داد: از کشورهای مختلف از جمله ايران کمکهای مالی برای شيعيان گرفت، امکانات رفاهی برای آنان فراهم کرد، به زندگی آنان سامان داد و از همه مهمتر، سازماندهی سياسی شيعيان را به عهده گرفت و شيعه را در چنين جامعهای فرقهای، از نظر سياسی به پايگاهی پراهميت رساند.
امام موسی صدر، البته در چشم همه شهروندانِ لبنانی احترام و اعتبار دارد و بيش از آنکه شخصيتی شيعی به شمار رود، سياستمردی لبنانی و ملی شناخته میشود. او خود هميشه بر هويت لبنانی و جذب شيعه در جامعه لبنان تأکيد داشت.
صدای امام موسی صدر
با انقلاب سال 1357 ايران و استقرار جمهوری اسلامی و نيز ناپديدشدن امام موسی صدر و ظهور نيروی سياسی شيعی تازهای به نام حزب الله، شيعيان لبنان وارد مرحله تازهای شدند. کمکهای ايران به حزب الله بعد تازهای به زندگی شيعيان در سراسر لبنان داد.
نواف الموسوی: جامعه لبنانی از طايفههای دينی مختلفی تشکيل شده است و همانطور که تاريخنگاران لبنانی گفتهاند در طول تاريخ، طوايف گوناگونی از کمکهای مالی کشورهای متفاوتی بهرهمند شدهاند. مثلاً واتيکان از شش قرن پيش، به فرقه مسيحی مارونی لبنان کمک میکرد و همين طور فرانسه چه در دوران پادشاهی و چه در دوران جمهوریاش. تنها فرقه و طايفهای که در لبنان از هر گونه کمکی محروم بود، شيعه بود. زيرا لبنان، قبل از جنگ جهانی اول تحت قلمرو خلافت عثمانی بود و ارتباطی با تنها دولت شيعه، يعنی ايران نداشت و به همين دليل، محرومترين فرقه در لبنان بود. در همين چارچوب، جمهوری اسلامی، در راستای روابط نزديکش با شيعيان، در قالب تأسيس و تشکيل نهادهای انسانی کمکهای بسياری به شيعيان لبنان کرد مانند ساختن مدرسه و بيمارستان و مانند اينها.
م.خ.: در بخش بعدی برنامه، به ضاحيه، حومه جنوبی شيعه نشين بيروت میرويم و از زندگی مردم آن جا میگوييم.