لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۳۹

فدراليسم و نگراني كردها از شكل حكومت آينده عراق، از ديد يك مفسر


(rm) صدا |
شهران طبري (راديو فردا، لندن): اولين بازتاب تصميم آمريكا در مورد مهلت سي ژوئن براي تحويل حكومت عراق به مردمش آن است كه تلاش براي تنظيم قانون اساسي، تعيين نوع حكومت فدرال و نظام انتخاباتي در كشور شدت يافته و به تبع با شدت يافتن آن اختلافهاي موجود نيز افزايش پيدا كرده است. در راس اين اختلافها، مساله كردها قرار دارد و اين كه تقسيم قدرت و حدود و اختيارات كردها چقدر بايد باشد. از سال 1991، يعني بيش از يك دهه، كردها در منطقه شمال عراق از امتياز خودمختاري برخوردار بوده اند. حال سئوالي كه در عراق، منطقه و جوامع بين المللي بيش از هر چيز مطرح است، آن است كه خودمختاري كردها تضمين گردد، بدون آنكه به مساله جدايي طلبي دامن زده شود. روزنامه نيويورك تايمز يك راه حل را تشكيل دولتهاي ايالتي مي بينيد كه در هر يك از 18 استان عراق تشكيل شود. به طوري كه به اين ايالتها اجازه داده شود هرچند منطقه كه بخواهند با هم يك استان را تشكيل دهند تا به اين ترتيب سه استان كرد نشين بتوانند با هم يكي شوند و ساير استانها هم مختار باشند همين روش را در پيش گيرند. اما از آن سو استانهاي ديگر جمعيت قومي يا مذهبي يكپارچه ندارند و بيشتر جمعيت مخلوط دارند، به همين خاطر است كه پل برمر، مدير آمريكايي حكومت عراق مصرانه خواهان فدراليسمي است كه جغرافيايي باشد و با فدراليسم قومي مخالفت مي كند. موضوعي كه آيت الله سيستاني يكي از رهبران شيعيان عراق نيز با آن نظر مساعدتري دارد. آقاي برمر روز دوم ژانويه با رهبران كردستان عراق ملاقات كرد و به آنها گفت: اصرار كردستان بر حفظ تمام اختياراتي كه طي يك دهه پيش در كردستان عراق داشتند، به علاوه اختيارات و امتيازات بيشتري كه اكنون طلب مي كنند، تهديدي جدي به وحدت آتي كشور عراق است. در حال حاضر كردها خواهان آن هستند كه علاوه بر منطقه خودمختار كردستان، مناطق شامل حوزه نفتي كركوك و خانقين نيز در اختيار آنان قرار گيرد. موضوعي كه آمريكا و ساير عراقيها با آن مخالفند. آنها درآمد حاصل از نفت را حق تمام مردم عراق مي دانند و معتقدند كردها نيز بايد سهم برابري را با سايرين دريافت كنند. همچنين معتقدند مسائل امنيتي و نظامي بايد در اختيار حيطه دولت مركزي باشد. آقاي برمر هنوز درباره نتيجه مذاكرات خود با رهبران كردها گزارشي نداده است، اما يك مقام كرد كه نامش را فاش نكرد، به رسانه ها گفت: درخواستهاي آقاي برمر از سوي رهبران كرد كاملا رد شد، چرا كه شامل حداقل درخواستهايي كه كردها در تمام اين سالها براي آن مي جنگيدند، نبود. هژير تيموريان، روزنامه نگار و تحليلگر مسائل سياسي در لندن كه با رهبران كردها در تماس مرتب است، درباره حداقل درخواستهاي آنان از آقاي برمر به راديو فردا مي گويد: هژير تيموريان (روزنامه نگار و تحليلگر مسائل سياسي، لندن): رهبران كردها به آقاي برمر گفتند كه ما مي فهميم كه شما تحت فشار هستيد از طرف اكثريت عرب عراق و از طرف برخي كشورهاي منطقه مانند تركيه كه ما خودمختاري واقعي نداشته باشيم. ما اين فشارها را مي فهيم، ولي براي ما قابل قبول نيست كه منطقه كردنشين عراق به صورت چند ناحيه يا استان در بيايد كه هر كدام يك شوراي محلي داشته باشند. آن موقعيت ما را ضعيف خواهد كرد و ضمنا ما مي خواهيم كه وضع ما قبل از اين كه نيروهاي آمريكايي عراق را ترك كنند روشن شود. اعلام تصميم آمريكا كه تا 30 ژوئن يعني تا اواسط تابستان اداره امور عراق را به مردم اين كشور خواهند سپرد، اگرچه با استقبال مواجه شد، مشكلاتي نيز به همراه آورده است. مشكلاتي كه با نگراني كردها از شكل آينده حكومت اين كشور شروع شده و به ساير اقوام، مليت ها و گروه هاي مذهبي درون عراق و همسايگان آنها نيز سرايت كرده است. سئوالي كه اكنون در جوامع بين المللي مطرح است اينست كه چگونه خودمختاري كردها كه از بيش از يك دهه پيش آغاز شده است، تضمين گردد بدون آنكه به جدائي طلبي در ميان گروه ها دامن زده شود. هژير تيموريان، روزنامه نگار و تحليلگر مسايل سياسي در لندن كه با رهبران كردها در تماس مرتب است، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: رهبران كرد به آقاي پال برمر گفته اند، كه عليرغم فشار هاي گروه هاي سياسي ديگر در عراق و فشار همسايگان عراق مانند تركيه براي محدود كردن خودمختاري، براي كردها قابل قبول نيست كه منطقه كردنشين عراق به صورت چند ناحيه يا استان دربيايد كه هركدام يك شوراي محلي داشته باشند.
XS
SM
MD
LG