(rm) صدا |
ژان خاکزاد (راديوفردا): بالاخره شمار زيادي از نمايندگان مجلس، امروز در اعتراض به رد صلاحيت گسترده داوطلبان انتخاباتي استعفاء دادند. شوراي نگهبان دو روز پيش اعلام کرد چه کساني شايسته شرکت در انتخابات مجلس هفتم هستند و چه کساني شايسته نيستند. استعفاي تا کنون 120 تن از نمايندگان مجلس، به آنچه که مي تواند بزرگترين بحران در تاريخ مجلس ايران بعد از انقلاب اسلامي به شمار آيد، دامن زده است. همکارم سياوش اردلان، آخرين تحولات را دنبال کرده است و هم اکنون در استوديو است. آقاي اردلان، با استعفاي 120 نماينده، آيا مجلس شوراي اسلامي، يعني قوه مقننه ايران، علنا از کار افتاده است؟
سياوش اردلان (راديوفردا): هنوز نه آقاي خاکزاد. ببينيد مجلس 290 کرسي دارد. بايد 194 کرسي خالي باشد تا مجلس از رسميت بيافتد. فعلا تا اين لحظه که ما صحبت مي کنيم، 120 نماينده مجلس استعفاء داده اند. بايد 74 نماينده ديگر استعفاء دهند تا مجلس از رسميت بيافتد. اما با اينکه جناح اصلاح طلب 194 نماينده در مجلس دارد که بتواند اين ها را بسيج بکند براي استعفاء، اما تمام نماينده هاي اصلاح طلب مجلس طرفدار اين استعفاء نيستند. براي همين مجلس فعلا از رسميت نمي افتد. مضاف بر اينکه اصلا اصلاح طلبان مستعفي هم نمي خواهند مجلس از رسميت بيافتد، چون طبق آئين نامه داخلي مجلس، اينها در جلسه بعدي رسمي مجلس، اين اجازه را خواهند داشت تا هر نماينده مستعفي به مدت نيم ساعت از خود دفاع بکند. يعني يک نماينده ديگر به نمايندگي از او از استعفاي خودش دفاع کند و دلايل اين استعفاء را تشريح بکند. يعني اگر تک تک اين نماينده هاي مستعفي بخواهند از استعفاء هاي خودشان دفاع بکنند، اين اصلا کل جلسات مجلس را تا آخر عمر مجلس ششم به درازا خواهد کشيد. به همين دليل مجلس فعلا از رسميت نيفتاده و اين نحوه اي هست که دو جناح دارند سعي مي کنند بر اساس قوانين آئين نامه مجلس، به نوعي اين جدال قدرت خود را پيش ببرند. به دليل اينکه مجلس اگر از حد نصاب بيافتد، رسميت نخواهد داشت، قبل از اينکه امروز اين جلسه علني مجلس تشکيل شود، نمايندگان دست راست کوشيدند جلوگيري بکنند از استعفاي نماينده هاي اصلاح طلب و قرائت اين استعفاء نامه در صحن علني، خودشان به مجلس نيامدند. يعني با آبستراکسيون خودشان کوشيدند تا مجلس را از رسميت بياندازند. بنابراين در ابتداي جلسه ديديم که نمايندگان شاخص جناح راست هيچ کدام در جلسه امروز حضور نداشتند. منتها چون عدد اين نمايندگان کم هست، در هر حال مجلس تشکيل شد و اصلاح طلبان استعفاء نامه خودشان را قرائت کردند. در ابتداء آقاي کروبي اعلام وصول کرد، که 109 استعفاء نامه را اعلام وصول کرد. ولي به تدريج هر لحظه که گذشت، تعداد استعفاء ها بيشتر شد و نمايندگان مجلس اين استعفاء را جمعي ندادند، بلکه به صورت تک تک به جايگاه هيات رئيسه دادند، و هر کدام جداگانه استعفاء نامه خود را دست آقاي کروبي دادند. يعني هر نماينده اجازه پيدا مي کند که در جلسات بعد نيم ساعت از خود دفاع بکند. آقاي کروبي خود جزو نماينده هاي مستعفي نيست، ولي با آنها همدردي دارد. انتقاد کرد از شوراي نگهبان که چرا شوراي نگهبان به چنين رد صلاحيت گسترده اي دست زده است. به ياد داريم که ديروز دبير شوراي نگهبان، آيت الله جنتي، در تلويزيون ظاهر شد و از دلايل شوراي نگهبان دفاع کرد و گفت که وقتي ما يکي را رد صلاحيت مي کنيم، به خاطر اينکه او التزام عملي به اسلام ندارد، به اين معني نيست که مثلا او مسلمان نيست، بلکه شايد نماز خود را مي خواند، روزه خود را هم مي گيرد، اما کسي هست که مثلا کلاه بردار است يا رباخوار است. مهدي کروبي امروز در پاسخ به اين گفته هاي دبير شوراي نگهبان در صحن علني چنين گفت:
صداي حجت الاسلام مهدي کروبي (رئيس مجلس شوراي اسلامي): اين که بياييم براي توجيه حرف خود، بگوييم يک عده رد شدند، نماز مي خواند، روزه مي گيرد، خمس مي دهد، حج مي رود، اما کلاهبردار است، و اينها زياد هستند. آخر اينها حرف شد؟ تو را خدا اينها استدلال و منطق شد؟ حالا اگر کسي روزه گرفت، نماز خواند، فرايض ديني را انجام داد، اما حق مردم را ضايع کرد، او چي؟ او التزام عملي به اسلام دارد؟
سياوش اردلان: نمايندگان از گفته هاي آقاي کروبي حمايت کردند و او را تشويق کردند. اما لحن نمايندگان اصلاح طلب از آقاي کروبي که اصولا خوي مداراجويي دارد، تندتر بود. جلال جلالي زاده، نماينده سنندج در مجلس، جناح راست و به ويژه شوراي نگهبان را متهم کرد که سعي مي کنند با يک کودتاي سفيد، قدرت را در دست بگيرند.
صداي جلال جلالي زاده ( نماينده سنندج در مجلس شوراي اسلامي): حذف گسترده و خلاف قانون داوطلبين ورود به مجلس و عدم حضور گسترده کانديداهاي با گرايش هاي سياسي مختلف در انتخابات مجلس، در مجلس شوراي اسلامي و تبديل انتخابات به انتصابات در حدود 200 حوزه انتخابيه از 290 حوزه کل کشور، به ايجاد محدوديت و بديهي ترين و ساده ترين آزادي حق ملت، يعني آزادي حق انتخاب شدن و انتخاب کردن، با طراحي يک کودتاي سفيد به منظور تسخير مجلس، بار ديگر نشانه عنايت الهي در حق ملت رشيد ايران است.
ژ.خ.: آقاي اردلان، شما که از بامداد امروز خبرهاي مجلس شوراي اسلامي را دنبال کرديد، مي توانيد در مورد لحن استعفاء نامه مشترک نمايندگان اصلاح طلب توضيح دهيد؟ آيا اينها با انتقادهاي تند و تيزي همراه بود؟
سياوش اردلان: بله، لحن استعفاء نامه تند و تيز بود، اما بازتابي بود از همان ادبيات هميشگي اصلاح طلبان حکومتي. اساسا با اين مضمون که مجلس ايران عصاره فضايل ملت است، به گفته آيت الله خميني، بنيانگذار حکومت، و شوراي نگهبان با اين رد صلاحيت هاي گسترده در واقع به آرمان هاي انقلاب خيانت کرده، جمهوريت نظام را به چالش کشيده و از اين صحبت ها. نمايندگان، دو تن از نمايندگان اصلاح طلب مجلس، استعفاء نامه دست جمعي خودشان را قرائت کردند و در آن استعفاء نامه اشاره کردند که ما تمام سعي خودمان را کرديم، تحصن کرديم، روزه گرفتيم، روزه سياسي، تا بلکه شوراي نگهبان به نظر مردم احترام بگذارد، اما حالا که ديگر کاري نمي توانيم بکنيم، ناگزير به استعفاء هستيم. علي مزروعي، نماينده اصفهان در مجلس و از رهبران جناح اصلاح طلب در مجلس، امروز خطاب به ملت ايران، در قرائت استعفاء نامه، در صحن علني چنين گفت.
صداي علي مزروعي (نماينده اصفهان در مجلس شوراي اسلامي): به ما حق خواهيد داد که در مجلسي نمانيم که نمي تواند حق شما را استيفاء کند و مانع برگزاري انتخاباتي شود که طي آن قرار است ملت، نه به نمايندگان واقعي خويش، بلکه به انتخاب ديگران راي دهد. از اين روي استعفاي رسمي خود را از نمايندگي مجلس ششم به پيشگاه شما تقديم مي داريم.
سياوش اردلان: حالا که نمايندگان مجلس استعفاء دادند، بحث اين هست که انتخابات مجلس هفتم آيا در موعد مقرر، يعني هفتم اسفندماه برگزار مي شود يا نه. جناح اصلاح طلب مي گويد که انتخابات بايد به تعويق بيافتد. نماينده هاي مجلس، نماينده هاي مستعفي مي خواهند که انتخابات به تعويق بيافتد، بلکه اين مساله رد صلاحيت ها حل شود. وزارت کشور که بازوي اجرائي دولت هم هست، او هم خواسته است که انتخابات به تعويق بيافتد. براي همين نمايندگان مستعفي در استعفاء نامه اي که امروز قرائت کردند، گفتند که چنين انتخاباتي، اگر اول اسفندماه برگزار شود، تحت هيچ شرايط انتخاباتي است که مشروعيت ندارد. باز هم علي مزروعي:
صداي علي مزروعي (نماينده اصفهان در مجلس شوراي اسلامي): اعلام مي کنيم انتخاباتي که با نقض آشکار حقوق بديهي مردم، انتخاباتي که نتيجه آن از پيش تعيين شده است، خيانت به آرمان هاي ملت در انقلاب اسلامي است و لذا فاقد مشروعيت، غير قانوني، و نتايج آن براي ملت پذيرفته نخواهد بود. و ما نيز در چنين انتخاباتي شرکت نخواهيم کرد.
ژ.خ.: آقاي اردلان، در گزارشي که خبرگزاري فرانسه داده، آقاي مزروعي همچنين گفته است که جمهوري اسلامي با کاري که شوراي نگهبان کرد، واژه جمهوري از جمله جمهوري اسلامي کم شده است. ولي من مي خواستم از شما اين سوال را بکنم که اين به تعويق افتادن انتخابات آيا عملي خواهد بود، چون اين خواسته اکثر نمايندگان مستعفي است.
سياوش اردلان: بله، ديديم علي مزروعي هم گفت که انتخابات مشروعيت ندارد اگر تحت اين شرايط برگزار شود. اما هنوز مشخص نيست که آيا انتخابات را در هر صورت شوراي نگهبان و جناح راست حکومت در هر صورت، مقامات عاليرتبه نظام، آيا با همين شرايط در اول اسفندماه برگزار خواهند کرد يا نه. مهدي کروبي، رئيس مجلس، امروز در همين ابتداي سخنان خود گفت که مقام رهبري بايد مداخله بکند. تا الان مقام رهبري مداخله نکرده. آقاي کروبي براي چندمين بار خواستار شد که اين بن بست را آيت الله خامنه اي، رهبر جمهوري اسلامي، بشکند. اما همين امروز هم صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران به نقل از فرمانده نيروي انتظامي گفت که انتخابات در موعد مقرر برگزار مي شود و نيروي انتظامي تمام تلاش خود را براي حفاظت و تامين امنيت انتخابات به کار خواهد برد. بنابراين مي بينيم که تشکيلات دست راستي حکومت همچنان مصمم هستند که در اول اسفندماه با همين شرايط انتخابات را برگزار بکنند. حالا اگر وزارت کشور و مجريان انتخاباتي اين کار را نکنند، مجلس هم به اين صورت وضع اش باشد، مشخص نيست که چه خواهد شد. آقاي خاتمي، رئيس جمهوري همچنان دارد به رايزني هاي خود ادامه مي دهد. امروز با اينکه ديسک کمر داشت، در مراسم افتتاح فرودگاه بين المللي امام خميني حاضر شد و يک جمله گفت که آنهايي که مي خواهند به آرمان هاي مردم پشت پا بزنند، روي کار نخواهند ماند، سعي کرد به يک نوعي همدردي خود را با نماينده ها نشان بدهد. اما بايد ديد شرايط به کجا خواهد کشيد و آيا شوراي نگهبان که قانونا الان کارش تمام شده، چه واکنشي نسبت به درخواست تعويق انتخابات خواهد داشت. بحث ميانجيگري آيت الله خامنه اي در اين قضيه بحثي جدي هست که در روزهاي آينده تنها راه حل اين بحران به شمار مي رود.
ژ.خ.: آقاي اردلان، آخرين سوال. خبرگزاري هاي بين المللي، از جمله خبرگزاري فرانسه، و خبرگزاري آسوشيتدپرس، از بن بست سياسي در ايران نام مي برند. آيا شما در تحليل هاي خبرهايي که امروز انجام داديد، چنين بن بستي را مي توانيد پيش بيني بکنيد؟
سياوش اردلان: بن بست سياسي اولين بار نيست که جمهوري اسلامي با آن روبرو بوده است. بن بست هاي مشابهي هم بوده که بالاخره با ميانجيگري آيت الله خامنه اي شکسته مي شود. اين بسته به تصميم آيت الله خامنه اي هست که چگونه عمل بکند و محاسبات سياسي پشت اين تصميم گيري ها هست. محمد خاتمي، رئيس جمهوري، خود دو روز پيش گفت که در گفتگو با شوراي نگهبان به بن بست رسيده و خود به همين تحليل دامن زد. گرچه امروز دفتر آقاي خاتمي تکذيب کرد اين مساله را، گفت آقاي خاتمي چنين حرفي را نزده است. ولي در واقع بن بستي هست که در واقع نمي دانند انتخابات را مي توانند به موقع برگزار کنند يا نه. استعفاي تا کنون 120 تن از نمايندگان مجلس، به آنچه که مي تواند بزرگترين بحران در تاريخ مجلس ايران بعد از انقلاب اسلامي به شمار آيد، دامن زده است. با اين وجود قوه مقننه جمهوري اسلامي هنوز از کار نيافتاده است، زيرا بايد 194 کرسي از 290 کرسي مجلس خالي باشد تا مجلس از رسميت بيافتد. طبق آئين نامه داخلي مجلس، نمايندگان مستعفي در جلسات بعدي مجلس حق دارند تا نيم ساعت از خود دفاع کنند. امروز نمايندگان جناح اقليت مجلس سعي کردند تا با آبستراکسيون، مجلس را از رسميت بياندازند، اما به علت عده کم آنها، مجلس تشکيل شد و اصلاح طلبان استعفاء نامه خود را قرائت کردند. حجت الاسلام مهدي کروبي، رئيس مجلس شوراي اسلامي، امروز امروز از سخنان ديروز آيت الله جنتي، دبير شوراي نگهبان، انتقاد کرد. جلال جلالي زاده، نماينده سنندج در مجلس نيز جناح راست و به ويژه شوراي نگهبان را متهم کرد که سعي مي کنند با يک کودتاي سفيد، قدرت را در دست بگيرند. علي مزروعي، نماينده مردم اصفهان، نيز انتخاباتي که نتيجه آن از پيش تعيين شده است را خيانت به آرمان هاي ملت در انقلاب اسلامي خواند و آن را فاقد مشروعيت و غير قانوني دانست.
