بازتاب گزارش انتقاد آميز آژانس بين المللي انرژي اتمي از برنامه هسته‌اي جمهوري اسلامي در روزنامه‌هاي آمريکا

علي سجادي (راديو فردا): پيتر اسلوين Peter Slevin و جودي واريك Joby Warrick در مقاله اي با عنوان «قصور ايران در اظهارات هسته اي» در واشنگتن پست مي نويسند: چند ماه بعد از آنكه ايران قول داد همه چيز را درباره برنامه هسته ايش فاش كند، ديروز سازمان بين المللي انرژي اتمي ايران را به خاطر كوتاهي در فاش ساختن بخشي از برنامه هاي هسته ايش مقصر شناخت. ايران دستگاههاي پيشرفته گريز از مركز دارد و آن را به اطلاع سازمان بين المللي انرژي اتمي نرسانده بود. سازمان بين المللي انرژي اتمي مي گويد: درباره وجود نشانه هايي از وجود اورانيوم غني شده در دستگاههاي غني سازي اورانيوم سئوالهاي پاسخ نداده اي وجود دارد. نويسندگان واشنگتن پست مي نويسند: تحليلگران معتقدند تهران هيچ اميدي ندارد كه بازرسيهاي سازمان بين المللي انرژي اتمي به اين زوديها به اتمام برسد. رابرت آينارن Robert Einhorn، كارشناس مسائل هسته اي در دولت كلينتون كه اينك در مركز بين المللي مطالعات استراتژيك كار مي كند ، مي گويد گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي، گزارشي است كه ايران را مقصر مي شناسد. ايرانيها در موقعيت مناسبي قرار ندارند. مقامهاي ايراني كه از پيش توسط محمد البرادعي، رئيس سازمان بين المللي انرژي اتمي از محتوي گزارش اطلاع يافته اند، چند ساعت بعد از توزيع اين گزارش ميان اين اعضا گفتند: گامهاي محكمتري در تعليق برنامه غني سازي اورانيوم خود برمي دارند. ايران كه قبلا تاسيسات غني سازي اورانيوم خود را بسته بود، اما به توليد اورانيوم غني شده از طريق استفاده از گاز اورانيوم ادامه مي دهد، ديروز اعلام كرد كه مونتاژ دستگاههاي گريز از مركز براي استفاده از گاز را متوقف خواهد كرد، ولي قول نداده كه تمام توليدات داخلي را متوقف كند. اما گفته اند وسايل جديد را تحت نظارت سازمان بين الملللي انرژي اتمي مهر و موم مي كنند. يك مقام وزارت امور خارجه آمريكا گفت: پرزيدنت جرج بوش كه همچنان آشكارا نسبت به مقاصد ايران مشكوك است، گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي را ستوده و گفته به همكاري اين سازمان براي تحت فشار قرار دادن ايران تا رسيدن به نتيجه ادامه مي دهند. يك مقام ديگر آمريكايي كه در سياستگذاري درباره مسائل هسته اي درگير است، ولي نخواسته اش نامش فاش شود، گفت: مچ ايران سر بزنگاه گرفته شد و تنها راهي كه برايش باقي مانده، اعتراف به كاري است كه كرده. وي مي افزايد: در كنار گذاشتن اين فعاليتها فقط به معني وجود برنامه توليد سلاح اتمي است. آنها فقط ايزوتوپ براي استفاده در بيمارستانها توليد نمي كنند. ويليام براد WILLIAM J. BROADو ديويد سنگر DAVID E. SANGER نيز در مقاله اي در نيويورك تايمز به همين موضوع پرداخته اند و مي گويند: عليرغم ادعاي ايران، كارشناسان سازمان بين المللي انرژي اتمي كه در ايران به سر مي برند، شواهدي از توليد سوخت يافته اند كه اگر به قدر كافي خالص شود، مي تواند براي ساختن بمب هسته اي به كار رود. ايران هميشه ادعا كرده بود كه شواهد باقيمانده از روي دستگاههايي است كه از خارج، يعني از پاكستان وارد كشور شده ولي گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي كه روز گذشته ميان اعضا منتشر شد، آثار باقيمانده گاز را بر روي دستگاههايي يافتند كه در ايران توليد شده است. نيويورك تايمز مي افزايد: شواهدي كه نشان مي دهد ايران هنوز ممكن است عناصر حساسي را درباره برنامه هسته ايش پنهان كرده باشد، باعث واكنش تندي از سوي دولت بوش شد. يك مقام ارشد دولت آمريكا گفت: كليد حل قضيه اينك دست يافتن به يك اجماع جهاني عليه كاري است كه ايران انجام مي دهد و ايران هر روز با نقض قرارها و كشف شواهد جديد به دست يافتن به چنين اجماعي كمك مي كند. گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي نمي گويد كه ايران برنامه توليد سلاح هسته اي دارد و از اين جهت باعث سرخوردگي مقامهاي آمريكايي شده كه معتقدند تلاش ايران براي دستيابي به سوخت اتمي فقط به منظور توليد برق نيست، با اين حال اين گزارش تناقضهاي ادعاهاي رهبران ايران را نشان مي دهد. به طور مثال ايران داراي ايران داراي برنامه محرمانه اي براي توليد چرخه هاي گريز از مركز است، از جمله مدل پي دوي آن، از همان نوعي كه در ليبي يافت شد و در غني كردن اورانيوم مصرف دارد. روزنامه لس آنجلس تايمز نيز در مقاله اي به قلم داگلاس فرانس به گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي درباره ايران پرداخته و مي نويسد: گزارش تهران را به خاطر همكاري در برخي جوانب از جمله باز كردن تاسيسات هسته اي در پايگاههاي نظامي براي بازرسان سازمان و قول توقف مونتاژ چرخه هاي گريز از مركز و معلق كردن غني كردن اورانيوم ستوده است. گزارش سازمان بين المللي انرژي اتمي براي نخستين بار آشكارا مي گويد كه ايران وليبي از تكنولوژي پيشرفته مشابهي براي غني كردن اورانيوم استفاده مي كرده اند كه از شبكه اي واحد در بازار سياه خريداري شده. لس آنجلس تايمز مي نويسد: اگرچه گزارش نامي از مبدا فروش چنين وسايلي نبرده، اما ديپلماتهاي آشنا مي گويند: شبكه جهاني كه توسط عبدالقديرخان، دانشمند پاكستاني ارائه مي شد، اين وسايل را در اختيار هر دو كشور قرار داده بوده است. واشنگتن پست نوشت که چند ماه بعد از آنكه حکومت ايران قول داد همه چيز را درباره برنامه هسته اي خود فاش كند، ديروز سازمان بين المللي انرژي اتمي، جمهوري اسلامي را به خاطر كوتاهي در فاش ساختن بخشي از برنامه هاي هسته اي مقصر شناخت. نيويورك تايمز نيز نوشت که عليرغم ادعاي جمهوري اسلامي، كارشناسان سازمان بين المللي انرژي اتمي كه در ايران به سر مي برند، شواهدي از توليد سوخت يافته اند كه اگر به قدر كافي خالص شود، مي تواند براي ساختن بمب هسته اي به كار رود. لس آنجلس تايمز نيز نوشت که اين گزارش، تهران را به خاطر همكاري در برخي جوانب از جمله باز كردن تاسيسات هسته اي در پايگاههاي نظامي براي بازرسان سازمان و قول توقف مونتاژ چرخه هاي گريز از مركز و معلق كردن غني كردن اورانيوم ستوده است.