(rm) صدا |
فاطمه امان (راديو فردا): در حالي كه پرونده بررسي روند اصلاحات و دموكراتيزه شدن جامعه ايران، امروز ذهن بسياري از تحليلگران را به خود مشغول كرده است، بسياري معتقدند تحولاتي كه در بطن تفكر جامعه ايران پديد آمده است، نيروهاي محافظه كار را به سمت اتخاذ رفتار مشابه اصلاح طلبان سوق خواهد داد. مريم اقوامي، همكار ما در تورنتو، در گفتگويي با دكتر توكلي ترقي، موضوع اصلاحات و نقش زنان را مطرح كرده است.
مريم اقوامي (راديو فردا): ادامه روند جنبش دموكراسي در ايران، با توجه به شرايط سياسي موجود در جامعه، موضوع مورد بحث بسياري از تحليلگران و كارشناسان امور خاورميانه است. تاريخ نشان داده است كه آگاهي ملتها و نيز خواست و اراده آنها براي دستيابي به يك دموكراسي پايدار، همواره حركتي مثبت رو به پيشرفت و پويا بوده است. پايداري جنبش اصلاحات و روند دموكراتيزه شدن جامعه ايران را در گفتگويي با دكتر محمد توكلي ترقي، استاد تاريخ دانشگاه ايالتي ايلينوي و دانشگاه تورانتو مطرح كردم. دكتر توكلي در مورد روند دموكراسي و واكنش نيروهاي اصلاح طلب در ايران به راديو فردا مي گويد:
دكتر محمد توكلي ترقي (استاد تاريخ دانشگاه ايالتي ايلينوي و دانشگاه تورنتو): من فكر مي كنم روند دموكراتيزه شدن ادامه خواهد داشت، براي اينكه نيروهايي كه اين را بوجود آوردند، در بطن جامعه وجود دارند. همان فشارهاي اجتماعي كه به پيدايش جناح اصلاح طلب انجاميد، همان فشارها الان همان محافظه كارهايي را كه به قدرت رسيدند و مي رسند، آنها را مجبور مي كند كه روشهاي اصلاح طلبانه پيش بگيرند. يعني اگر سياستهاي دولت را برآيند نيروهاي اجتماعي متفاوت ببينيم بر آنها، الان با كنار گذاشتن اصلاح طلبان، فشار مي آيد روي محافظه كاران و به نظر من راه ديگري ندارند جز اين كه اصلاح طلب شوند. الان موقعيت خيلي خوبي است براي اصلاح طلبان كه به بازانديشي معيارها و ارزشها و برنامه هاي سياسيشان بپردازند و اين مي تواند نيروهاي دموكراتيك ايران را خيلي قويتر كند. در 25 سال گذشته كه جمهوري اسلامي ارزشهاي ديني را سياسي مي كند و دين را تبديل به يك ابزار و ايدئولوژي سياسي مي كند، باعث مي شود كه مردم برگردند به گستره خصوصي و معيارهاي جديد را بوجود بياورند. يك فرهنگ جديدي در مقابل فرهنگ ديني سياسي شده ايدئولوژي شده بوجود آورده كه اينها ارزشها بعدا وارد گستره عمومي مي شود و تغيير و تحولي را كه دهه گذشته مخصوصا گروه فعال زنان در زندگي اجتماعي بوجود آوردند، هيچ نيرويي نمي تواند جلوي اين را بگيرد، براي اينكه آينده ايران دقيقا همين ارزشهايي است كه در زندگي خصوصي شكل گرفته .
م . ا : به مناسبت هشتم مارس، روز زن از دكتر توكلي درباره نقش زنان و برابري حقوق آنها با مردان در عرصه هاي اجتماعي و سياسي در پيشبرد جامعه به سوي دموكراسي پرسيدم.
محمد توكلي ترقي: نقش زنان به نظر من يك نقش كليدي است و اين تغيير و تحولاتي كه در انقلابي كه به ارزشهاي افراد بوجود آمده، زنان نقش بسيار مهمي داشته اند و به يك شكلي چون محدوديتهاي بسياري بوده براي بحثهاي سياسي كه زنان به يك شكلي مي توانستند انجام دهند، اين آمده در داخل خانه ها، خانواده ها را تغيير و تحول خيلي عظيمي در آنها بوجود آورده و به يك شكلي برابري زن و مرد الان فقط يك شعار نيست. به نظر من برابري مرد و زن ديگر يك چيز ذهني و فكري خيلي دوردست نيست. اينها چيزهايي است كه در جنگ و جدالهاي خانوادگي كه آيا دختران و زنها توانستند تغيير و تحول عظيمي در ارزشهاي خانوادگي بوجود بياورند كه دوباره وارد صحنه اجتماعي دارد مي شود و به يك شكلي ايران در اين زمينه ايران خيلي بيشتر از كشورهاي خاورميانه است در رابطه با برابري زن و مرد، براي اينكه ديگر ارزش دولتي نيست و يك ارزش خانوادگي شده. چيزي كه بيست سال پيش مثلا قبل از انقلاب، حضور فعال زنان در دانشگاهها خيلي كمتر بود. الان بيش از 50 درصد دانشگاههاي ايران زن هستند و اكثر دانشگاهيان كه به خارج از كشور مي آيند، زن هستند و خيلي از اينها از خانواده هاي سنتي و ديني و مذهبي مي آيند. من يك آينده خيلي خوبي را مي بينيم در اين زمينه.
م . ا: دكتر محمد توكلي در مورد نقش ايرانيان خارج از كشور در سرعت بخشيدن به دموكراتيزه شدن جامعه ايران مي گويد: اهميت نقش اين گروه در پديد آوردن يك معيار جهاني براي ملت ايران است و به علت تغيير و تحولاتي كه در بطن جامعه ايران بوجود آمده است، اين ديدگاه جهاني به منزله انقلاب سرنوشت سازي خواهد بود. بسياري معتقدند تحولاتي كه در بطن تفكر جامعه ايران پديد آمده است، نيروهاي محافظه كار را به سمت اتخاذ رفتار مشابه اصلاح طلبان سوق خواهد داد. دكتر محمد توكلي ترقي، استاد تاريخ دانشگاه ايالتي ايلينوي و دانشگاه تورانتو، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که روند دموكراتيزه شدن در ايران ادامه خواهد داشت، براي اينكه نيروهايي كه اين را بوجود آوردند، در بطن جامعه وجود دارند. وي مي گويد که همان فشارهاي اجتماعي كه به پيدايش جناح اصلاح طلب انجاميد، همان فشارها الان همان محافظه كارهايي را كه به قدرت رسيدند و مي رسند را مجبور مي كند تا روشهاي اصلاح طلبانه پيش بگيرند. وي مي افزايد که نقش زنان نيز در اين ميان يك نقش كليدي است، و برابري مرد و زن نيز ديگر يك چيز ذهني و فكري خيلي دوردست نيست.
